دل درد در کودکان | علل و راه های درمان دل درد

بیماریهای کودکان ، علل و راه های درمانی دل درد کودکان در خدمت شما هستیم. با ما همراه باشید.

درمان خانگی دل پیچه و اسهال در کودکان ، دل درد در کودکان

علل دل درد کودکان

دل درد کودکان، دلایل متعددی دارد. مشکلات مرتبط با معده و روده‌ها می‌توانند منجر به دل درد شوند. برخی از این مشکلات عبارتند از:

یبوست

شایع‌ترین مشکل مرتبط با شکم در کودکان، یبوست است. اگر فاصله بین دفعات دفع مدفوع در کودک شما بیش از حد معمول شود به خصوص اگر ۴ روز یا بیشتر طول بکشد و وی این کار را با ناراحتی انجام دهد احتمالاً دچار یبوست شده است. ابتلا به یبوست در بلند مدت باعث ایجاد بیماری‌های دیگری مانند سلیاک، کم‌کاری غده تیروئید یا بیماری‌های دیگر شود که نیاز به مراقبت‌ها و اقدامات پزشکی دارند.

درد نفخ

نفخ و باد شکم یکی دیگر از دلایل شایع دل درد در کودکان است. معمولاً این عارضه به دلیل عادات نامناسب غذایی پدید می‌آید. بهترین راه برای رهایی از باد و نفخ شکم این است که مصرف غذاها یا عادات محرک این عارضه را در کودک کاهش دهید.

آلرژی نسبت به شیر یا عدم تحمل لاکتوز

اگر نوزاد شما نسبت به پروتئین‌های موجود در شیر آلرژی دارد یا اگر به بیماری عدم تحمل لاکتوز مبتلا است ممکن است دچار دل درد همراه با اسهال، راش پوستی و استفراغ شود. در برخی موارد زمانی که کودک نوپای شما به شدت نسبت به شیر آلرژی نشان می‌دهد ممکن است واکنش‌های خطرناکی که به آن آنافیلاکسی گفته می‌شود نشان دهد.

آپاندیس

التهاب و ورم آپاندیس یک ز دلایل شایع ایجادکننده دل درد در کودکان است.

مسمومیت

اگر نوزاد شما به طور تصادفی ماده‌ای سمی مانند دارو، گیاهان، مواد مخدر یا مواد شیمیایی خورده باشد، ممکن است به دل درد شدیدی مبتلا شود.

عفونت مجاری ادراری

اگر نوزاد مبتلا به عفونت مجاری ادراری شده باشد ممکن است از درد و سوزش در هنگام ادرار کردن رنج برده و در ناحیه شکم و مثانه (زیر شکم) احساس ناراحتی داشته باشد.

استروپکوکی گلو

استروپکوکی گلو می‌تواند باعث ایجاد دل درد در نوزاد شود. این عفونت به دلیل وجود باکتری استروپکوکی ایجاد می‌شود و علائم آن عبارتند از تب، درد گلو و درد شکم. حتی ممکن است کودک دچار استفراغ شده و سر او نیز درد بگیرد.

آنفولانزای شکم

اگر کودک شما استفراغ می‌کند و از اسهال و شکم درد رنج می‌برد ممکن است دچار گاستروآنتریت که به آن آنفولانزای شکم هم گفته می‌شود مبتلا شده باشد. اگر ابتلا به گاستروآنتریت باعث استفراغ یا اسهال، تب و بی‌اشتهایی در کودک شود منجر به کم‌آبی بدن وی می‌گردد، بنابراین باید کودک در هنگام بیماری مقادیر زیادی مایعات بنوشد.

روشهای خانگی برای درمان دل درد کودکان

بهتر است قبل از استفاده از این روشها علت دل درد در کودک تشخیص داده شود و در صورتی که مشکل حادی نیست از این روشها برای تسکین و درمان دل درد استفاده شود.

استراحت در رختخواب

اگر کودک شما به شکم درد مبتلا شده است، استراحت کردن در رختخواب می‌تواند برای وی مفید باشد. وی را روی شکم بخوابانید اما فشار به شکم او نیاورید. بهترین موقعیت آن حالتی است که کودک در آن احساس راحتی بیشتری می‌کند.

دمنوش گیاهی برای درمان دل درد

یکی از مؤثرترین راه‌های درمان دل درد کودکان استفاده از دمنوش‌های گیاهی است. مقداری زنجبیل را برای مدت زمانی در آب گرم بخیسانید. اگر کودک شما بالای دو سال سن دارد این دمنوش را به او بدهید، و در صورتیکه زیر دو سال است آب زنجبیل را در اطراف کودک ماساژ دهید. چای نعنا به از بین بردن باکتری‌های مضر روده کمک می‌کند. در صورت مصرف این چای با لیمو به درمان یبوست کودک نیز کمک می‌کند. یک فنجان چای با چند برگ نعنا و چند قطره آب لیمو همچنین به کاهش دل درد کمک می‌کند.

همچنین یک فنجان چای بابونه در تسکین دادن گرفتگی عضلات شکمی می تواند موثر باشد. بابونه یک آرامبخش و ضد تورم طبیعی می باشد. این می تواند به شل شدن عضلات شکم و تسکین گرفتگی کمک کند.

عسل

عسل منبع غنی از کربوهیدرات، قندها و آنتی اکسیدان‌ها است. عسل را می‌توان با دمنوش‌های گیاهی و یا آب گرم مخلوط کرد و به کودک داد. معمولا کودکان عاشق خودن عسل هستند. با این حال مراقب باشید که به کودکان زیر دو سال به هیچ عنوان عسل ندهید چراکه خطر بوتولیسم وجود دارد.

زون درمانی پا (انعکاس درمانی پا)

اعصاب زیادی در دست‌ و پا ما وجود دارد که تاثیرات درمانی متفاوتی بر روی قسمت‌های مختلف بدن دارند. پای چپ کودک را در دست بگیرید و در حالی که پا را با دست راست خود نگه داشته‌اید بر روی قوس مرکزی کف پا فشار وارد کنید. انگشت شست خود را با یک فشار ثابت برای یک دقیقه بر این ناحیه وارد کنید. این کار را ۴ تا ۵ بار تکرار کنید. برای اثرگذاری بهتر این کار را قبل از وعده‌های غذایی کودک انجام دهید.

درمان دل پیچه و اسهال در کودکان

درمان دل درد با مصرف ماست

به عنوان میان وعده غذایی به کودک خود ماست بدهید. ماست خنثی کننده عالی برای گرفتگی شکم و اسهال می باشد. اگر دل درد کودک شما با اسهال همراه باشد، سپس باکتری های خوب به متعادل سازی مصرف مواد غذایی در شکم و روده کمک می کند. ماست حاوی باکتری های سالم و موثر می باشد. باکتری های خوب موجود در ماست جایگزین باکتری های خوب از دست رفته در شکم کودک می شوند. باعث می شود تعادل مواد غذایی در بدن شما حفظ شود. به بدن اجازه دهید تا در عوض اینکه مواد مغذی را به طور معمول از دست بدهد آن ها را از طریق خودن ماست بدست آورد.

علل دل درد در کودکان

کودکان در یکی ‌دو سال اول زندگی، مهارت کلامی ندارند و نمی‌توانند دل‌درد خود را برای مادر توضیح دهند و درد را با علایمی مانند بی‌قراری، گریه و… نشان می‌دهند. حتی وقتی بزرگ‌تر هم می‌شوند، گاهی نوع دل‌درد آنقدر پیچیده می‌شود که خود مادر هم احساس می‌کند این دل‌درد با دل‌دردهای قبلی تفاوت دارد.

بنابراین دل‌درد کودک که مشکل شایعی هم محسوب می‌شود، پیچیدگی‌هایی دارد که مادران باید اطلاعاتی در مورد آن داشته باشند و بدانند چه زمانی لازم است، کودک را به پزشک ارجاع دهند و چه زمانی می‌توانند خوددرمانی کنند. دکتر شیوا رفعتی، متخصص بیماری‌های کودکان و عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی شاهد، در این باره بیشتر توضیح داده است.

دل‌درد‌های کودکان از چه نوعی است؟

دل‌درد از شکایت‌های بسیار شایع بین کودکان است و علل بسیاری دارد. علل ممکن است کم‌خطر باشد و در اثر پرخوری، نفخ و یبوست ایجاد شده باشند یا عللی که اورژانسی هستند و نیاز به جراحی دارند.

دل‌درد برای کودکان ناراحت‌کننده است و معمولا هم مادران بلافاصله دست‌به‌کار می‌شوند و با روش‌های خانگی و سنتی مانند دادن عرق نعناع، نبات، زیره، آب‌نمک، خاکشیر، گرم کردن شکم کودک، زدن روغن زیتون به شکم، چرب کردن اطراف مقعد و…. سعی می‌کنند دل‌درد کودک را تسکین دهند ولی باید توجه داشت گاهی انجام چنین درمان‎هایی ممکن است باعث تاخیر در ارجاع کودک به پزشک شود، به‌خصوص وقتی که درمان اورژانسی و جراحی لازم است.

پس مادران باید تا حدودی بتوانند تفاوت بین دل‌درد معمولی و اورژانسی را تشخیص دهند؟

چند علامت هشداردهنده هستند که شناخت آنها برای خانواده‌ها بسیار کمک‌کننده است. در بررسی انواع دل‌درد باید به طول مدت آن توجه داشت. هر چه طول مدت دل‌درد بیشتر باشد، احتمال اینکه یک مشکل جدی وجود داشته باشد، بیشتر است. دل‌دردهای ناگهانی که بیش از ۴ ساعت طول بکشند، اهمیت بیشتری دارند. نکته دیگر سن کودک است. در کودکان شیرخوار ۱ تا ۳ ماهه کولیک (قولنج یا نفخ شکم) شایع‌تر است. کولیک خطری ندارد و چنین کودکانی در طول روز هیچ مشکلی ندارند ولی شب‌ها معمولا ۳-۲ ساعت پاهای خود را روی شکم جمع و با شدت زیادی گریه می‌کنند.

البته حالتی شبیه به سکسکه هم دارند اما در همین سن هم علل خطرناکی مثل پیچ خوردن و سوراخ شدن روده دیده می‌شود. کودکان بین ۳ ماه تا ۳ سال ممکن است دچار فرورفتن قسمتی از روده در قسمت دیگری از آن شوند که با دل‌درد شدید و استفراغ و خون در مدفوع همراه باشد. در سنین بالاتر باید به عفونت روده، مسمومیت غذایی و در کودکان پسر به فتق و پیچ‌خوردگی بیضه توجه داشت. در کودکان دبستانی آپاندیسیت بسیار مهم است. درد آپاندیسیت معمولا از بالای ناف شروع می‌شود و به زیر شکم و سمت راست گسترش می‌یابد. شکم کودک بسیار حساس است و اجازه معاینه نمی‌دهد. معمولا تهوع، استفراغ و بی‌اشتهایی نیز وجود دارد. ضربه به شکم حین بازی هم باعث دل‌درد می‌شود. در کودکان چاق احتمال سنگ کیسه صفرا نیز وجود دارد که می‌تواند باعث دل‌درد شود.

موضوع بعدی شدت دل‌درد است. اگر دل‌درد پیشرونده و شدید باشد، حتما والدین باید کودک را به پزشک ارجاع دهند.

به محل دل‌درد نیز باید توجه کرد. دل‌دردهایی که در محل خاصی باشد، می‌تواند نشان‌دهنده درگیری عضوی خاص باشد.

علائم همراه با دل‌درد در کودکان نیز هشداردهنده است. اگر دل‌درد با دفع خون در مدفوع، تب بالا، استفراغ و… همراه باشد حتما باید کودک را سریع به مرکز درمانی رساند.

بسیاری از مادران سعی می‌کنند با روش‌های سنتی درد کودک را تسکین دهند. آیا واقعا این درمان‌ها مفیدند؟

درمان‌های سنتی برای همه دل‌دردها مفید نیستند. گاهی هم ممکن است مشکل مهمی وجود داشته باشد و باعث تاخیر در اقدامات پزشکی شود. مثلا ممکن است کودک دچار آپاندیسیت شود و مادر برای تسکین درد، حوله گرمی روی شکم کودک بگذارد. این کار گاهی به ضرر بیمار است. پس همیشه باید به علائم هشداردهنده‌ای که گفته شد، دقت کرد ولی در مواقعی که کودک در اثر پرخوری و تند خوردن دل‌درد گرفته، نفخ دارد، آروغ می‌زند و… می‌توان از عرق نعناع استفاده کرد. استفاده از داروهای گیاهی برای برطرف کردن دل‌درد باید به صورت موقتی و محدود باشد و به‌طور مداوم اصلا توصیه نمی‌شود.

به کودکان زیر ۳-۴ ماه که دچار قولنج هستند، می‌توان عرق نعناع داد، مشروط بر اینکه کودک وزن‌گیری خوبی داشته باشد و بی‌حال و تب‌دار نباشد. باید توجه داشت دادن عرق نعناع به مقدار زیاد می‌تواند موجب تشدید ریفلاکس و استفراغ در کودک شود. دادن عرق نعناع بعد از ۴-۳ ماهگی باید بسیار با احتیاط باشد چون بعد از این سن ممکن است کودک دچار بیماری‌هایی مانند پیچ‌خوردگی روده و انسداد روده شود که عرق نعناع، خاکشیر و… برای آن خطرناک است.

در فصل زمستان کودکان بیشتر از شکم‌درد شکایت می‌کنند. علت چیست و چگونه باید جلوی آن را گرفت؟

کودکانی که در اثر سرماخوردگی یا هر علت دیگری دچار سرفه‌های شدید شوند، ممکن است به دنبال آن دچار دل‌درد یا دردهای عضلانی در شکم شوند اما دل‌دردهایی که در زمستان برای کودکان اتفاق می‌افتد، به طورعمده به‌دلیل حساس بودن شکم کودک به سرما و کافی نبودن لباس او است. مادران باید دقت کنند که شکم کودک همیشه پوشیده باشد. برای این کار بهتر است زیرپوش‌های نخی بلند تهیه کنند که دورتادور شکم را بپوشاند یا شال پشمی دور شکم کودک بپیچانند. دادن عرق نعناع برای کودکانی که در اثر سرما دچار اسهال شده‌اند، مفید است. اگر با این اقدامات وضعیت کودک رو به بهبود نباشد باید به پزشک مراجعه کنند.

سرما باعث تکرر دفع ادرار هم می‌شود. رفتن مکرر به دستشویی و استفاده از آب سرد باعث دل‌درد می‌شود. مادران باید به فرزند خود توصیه کنند حتما با آب ولرم خود را بشوید. در این مواقع نیز با گرم نگه داشتن دور شکم کودک می‌توان جلوی ادامه وضعیت را گرفت. ورزش کودک در هوای سرد نیز ممکن است باعث دل‌درد شود. تعریق از یک سو و فشار به عضلات شکم از سویی دیگر، از علل مهم در شکم‌دردهای زمستانی هستند. در فصل زمستان عفونت‌های ویروسی وجود دارند که باعث اسهال و استفراغ می‌شوند و ممکن است با تب هم توام شوند.

در واقع این ویروس‌ها روی دستگاه گوارش تاثیر می‌گذارند. البته در فصل زمستان هم باید به موارد اورژانسی علائم هشداردهنده توجه داشت. کودکانی که عادت به خوردن صبحانه ندارند نیز ممکن است در مدرسه دچار دل‌درد شوند. مادران حتما باید به این نکته توجه داشته باشند و خوراکی مفید و پرکالری در اختیار دانش‌آموز بگذارند. یبوست نیز در کودکان شایع است و باعث دل‌درد می‌شود. برای رفع یبوست باید مواد خوراکی فیبردار به کودک داد.

دل درد در نوزادان

دل درد در کودکان | علل و راه های درمان دل درد

منابع:هفته نامه سلامت / برترین ها / بیتوته
koodaket.com
niniban.com