بیماریها و راه درمان
آسیب های صوتی ناشی از ترقه بازی
 پیرمرد ۷۰ ساله ای به علت وزوز فرساینده گوش راست به کلینیک گوش و حلق و بینی مراجعه می کند. در معاینه پرده گوش دچار پارگی جدید و نمایان است. او اظهار می دارد که هنگام عبور از عرض خیابانی که به طور تصادفی دختری جوان نیز عبور می کرده است انفجار نارنجکی تعادل او را برهم زد. ضربان قلبش در یک لحظه متوقف شد و اشک از چشمان او جاری گشت. به دنبال آن وزوز توانفرسایی در گوش ها به ویژه گوش راست او پیچید. پیرمرد به دنبال اظهاراتش می گوید چند جوان که به شیطنت می خواستند این نارنجک را زیر پای آن دختر جوان بیندازند به طور ناخواسته او را در معرض موج مهیب انفجار قرار دادند. در ادیومتری علا وه برعلا یم پیرگوشی که ایجاد کم شنوایی حس عصبی دارای منحنی شیب اسکی با تاثیرگذاری مشکل انتقالی حاصل از پارگی پرده صماخ بود که نهایتا کم شنوایی مخلوط در وی به وجود آورده بود. گزارش بعدی جوان ۲۸ ساله ای است که در بوستانی ساکت و خاموش غرق جلوه گری های سبز طبیعت مشغول مطالعه بود که صدای مهیب انفجار ترقه ای از نوع نارنجک منجر به وزوز توان فرسایی چون بوق ممتد در گوش راست گردید. اودیومتری افت عمیق شنوایی رادر فرکانس ۴۰۰۰ هرتز در گوش راست نشان می دهد که معلوم نیست برگشت پذیر باشد. گزارش سوم جوانی بود که خدمت سربازی خود را می گذراند به کلینیک مراجعه کرد مبنی بر آن که دچار آسیب صوتی ناشی از تیراندازی در میدان مشق شده بود. در منحنی سنجش شنوایی، افت محسوسی در فرکانس ۴۰۰۰ هرتز در هر دو گوش به ویژه گوش چپ داشت (وی تیرانداز راست دست بود). برای او گواهی صادر شد که مدت شش ماه از تیراندازی اجتناب ورزد. به محض آن که از کلینیک خارج شد ترقه ای در زیر پای او به انفجار درآمد. نگران از این بود که وزوز گوش او شدت پیدا کرده است. مجدد از وی آزمون شنوایی به عمل آمد. افت شنوایی بیشتر شده بود و بیم آن وجود داشت که تغییر موقت آستانه شنوایی به تغییری دائمی مبدل شود. هر روز در روزنامه، اخبار حوادث و آتش افروزی های تازه ای پیرامون ترقه بازی و انفجار مواد محترقه می خوانیم. گاه انفجار انبوهی از ترقه های دست ساز کاشانه ای را به نابودی می کشاند و معلولین قربانیانی از خود باقی می گذارد. به نقل از یک مقام آتش نشانی انفجار فقط ۲۵۰ گرم مواد اولیه ساخت ترقه می تواند یک آپارتمان ۱۲۰ متری را به کلی ویران ساخته و به ساختمان های مجاور آسیب برساند. یک روز پس از چهارشنبه سوری ۱۳۸۴ رئیس اورژانس کشور اعلا م کرد که ترقه بازی ۹۷۹ نفر مصدوم در سطح کشور داشته که منجر به مرگ چهار تن از آنها شده است. ۲۶۴ مورد از مصدومیت فقط در تهران رخ داده است. ضربه های صوتی علا وه بر گوش بر سیستم عصبی تاثیر مخربی می گذارد و روان فرد را متزلزل می سازد. در منابع علمی آمده است که دستگاه قلب و عروق نیز از محرک های صوتی لطمه ای جدی می بیند. ضربه های صوتی سبب کاهش مقاومت عروق محیطی و رشد غدد فوق کلیوی و درهم شکستن مقاومت در برابر بیماری ها می شود. ● ترقه بازی بدعتی نامطلوب در جشن چهارشنبه سوری چهارشنبه سوری یکی از جشن های باستانی ایران است. در این جشن که آخرین شب چهارشنبه سال به پا می شود مردم از روی آتش می پرند و به همراه آن کوزه های سفالین را می شکنند تا رنج ها و تلخ کامی های سال را به آتش و به ظروف شکسته بسپارند. در فرهنگ معین آمده است که چهارشنبه سوری به آخرین چهارشنبه هر سال شمسی گفته می شود. در عصر چهارشنبه سوری بوته های خار را مشتعل کنند و از روی آن بپرند و می گویند: سرخی تو از من، زردی من از تو. و این عمل را به شگون گیرند. در جایی از این سنت به جا مانده ملی ما نامی از ترقه بازی نمی بینیم. به علا وه چهارشنبه سوری جشن آتش است برای عصر یک روز از سال ولی ترقه بازی که چاشنی چهارشنبه سوری شده ماه ها پیش از آن در هر کوی و برزن با ترکاندن نارنجک و مواد محترقه زیر پای مردم به قیمت شوکه کردن آنها آغاز می شود و تا ماه ها بعد از چهارشنبه سوری ادامه پیدا می کند. در بررسی شدت محرک های زیانبار صوتی که در منطقه خطر واقع است مانند شلیک گلوله، غرش هواپیما، صدای ناهنجار مته برقی، کنسرت راک، صدای گوشخراش موتورسیکلت، انفجار ترقه با شدت ۱۴۰ دسی بل در صدر جدول معرفی شده است. ● آسیب های گوشی ناشی از ترقه بازی صداهای زیان آور ابتدا ایجاد کم شنوایی موقت می کنند که غالبا با وزوز گوش همراه است ولی تکرار محرک سبب دائمی شدن کم شنوایی می شود که متاسفانه تا به امروز هیچ گونه درمان طبی یا جراحی برای آن پیدا نشده است. کودکان و نوجوانانی که دچار آسیب گوش می شوند در کلا س های درس از درک صدای گفتار باز می مانند که نهایتا به پیشرفت درسی آنها خسارت جبران ناپذیری وارد می آید. گفته شده است حدود ۱۰ میلیون نفر از مردم آمریکا به درجاتی از کم شنوایی شاکی اند که حداقل بخشی از آنها به صداهای شدید و آزاردهنده مربوط می شود و بیش از بیست میلیون کودک و نوجوان آمریکایی در معرض سر و صداهایی هستند که می تواند منجر به کم شنوایی شود. در پژوهشی از ۱۱۴ کودک و نوجوان که در ارزیابی اودیومتری به کم شنوایی ناشی از سر و صدا مظنون شده بودند ۴۲ نفر دچار کم شنوایی یک طرفه و ۷۲نفر دچار کم شنوایی دوطرفه بودند. ۹۰/۳ درصد این گروه پسران نوجوان یا پسربچه ها بودند و وقتی از خانواده آنها خواسته شد که علت کم شنوایی آنها ذکر شود در ۳۶ درصد موارد از کم شنوایی دوطرفه و ۶۷ درصد از کم شنوایی یک طرفه سابقه آتش بازی و آتش افروزی با ترقه و مواد منفجره و تفنگ های ترقه ای را خاطرنشان کردند. در مطالعه ای که در هند در جشن آتش بازی دیپوالی (Deepwalli) که مانند چهارشنبه سوری در کشور ماست از ۶۰۰ کودک و نوجوان که درصدد شرکت در این جشن بودند بررسی شنوایی به عمل آمد. میانگین شدت صوت در خلا ل آتش افروزی های جشن معادل ۱۵۰ دسی بل در فاصله سه متری بود. ۲/۵ درصد این گروه دچار کم شنوایی حسی عصبی حدود ۳۰ دسی بل شدند. گروه سنی گرفتار از ۹ سالگی تا ۱۵ سالگی بود. در این مطالعه پیگرد قانونی ترقه سازان و ترقه بازان در دستور روز قرار گرفته بود. تفنگ های ترقه ای و ترقه بازی مورد توجه نوجوانان و دانش آموزان پسر است و مواد محترقه زیر پای این کودکان و نوجوانان با همبازی های آنها منفجر می شود و ایجاد صدمه شدید شنوایی می کند. در این مطالعه نسبت به اسباب بازی های پر سر و صدا و ترقه هشدار داده شده است. پزشکان، آموزگاران و روزنامه نگاران باید در این آموزش خطیر اجتماعی مشارکت ورزند و ضمن باز داشتن کودکان در این بازی های خطرناک کارگاه ها و کارخانه های تولیدکننده ترقه را مورد کنترل قرار دهند تا مبادرت به تولید این منابع خطرناک صوتی نکنند. در کلینیک ها به کرات کودکان و نوجوانان را مشاهده می کنیم که پس از بررسی تصادفی یا ارجاع دانش آموزان از سوی مدارس جهت بررسی شنوایی دچار کاهش شنوایی در فرکانس ۴۰۰۰ هرتز هستند. معمولا این کودکان با خانواده هایشان سوابق روشنی از تماس صوتی محرک های آسیب رسان ارائه نمی دهند. بی تردید به علت انتشار این پدیده نامطلوب در گروه کودکان و نوجوانان کم شنوایی به طور فزاینده ای در جامعه ما رو به گسترش است. امروزه مواد آتش زا از فشفشه و سیگارت و ترقه به مواد محترقه بسیار خطرناکی به شکل نارنجک یا جمع کردن مواد محترقه در کوزه ای به نام «کوزه جنی» بدل به نارنجک جنگی شده است که بدین گونه آتش افروزی ها ابعاد وحشت زایی بخشیده است. تمام این عوامل ایجاد می کند تا یک بار دیگر تحقیقات همه جانبه ای با مشارکت جامعه شناسان، روانشناسان، پزشکان، آموزگاران و روزنامه نگاران در گروه های سنی کودکان و نوجوانان دراین برهه از زمان را به عنوان ضرورتی مبرم در دستور کار خود قرار دهند. |
| متخصص و جراح گوش، گلو، بینی |
| منبع : روزنامه مردم سالاری |
گرد آوری مطالب : iranbanou.com
