علائم تب کریمه کنگو در انسان | درمان تب کنگو
علائم تب کریمه کنگو در انسان
تب کریمه کنگو چیست
این بیماری از جمله بیماری های قابل انتقال از دام به انسان است که نشانه درمانگاهی مشهودی در دام های آلوده ندارد. دامداران، کارکنان کشتارگاه ها، قصابان، کشاورزان و به ویژه روستائیان و عشایر را از جمله گروه های در معرض خطر این بیماری دانست.
بیماری تب کریمه کنگو در دام هیچگونه علائم مشهودی ندارد، اما ویروس در محیط خارج از بدن و لاشه دام پایداری دارد، بنابراین باید از ذبح دام در خارج از کشتارگاه های تحت نظارت دامپزشکی و خرید گوشت از اماکن غیربهداشتی و غیرمجاز خودداری شود و صرفاً از دام های کشتار شده در کشتارگاه های مورد تائید دامپزشکی استفاده شود.
تب کریمه کنگو
عکس تشریحی کنه
پیشگیری از تب کریمه کنگو
مدیرکل دامپزشکی استان کرمانشاه به مردم توصیه کرد:گوشت تازه را به مدت حداقل ۲۴ ساعت و آلایش خوراکی (دل، جگر و قلوه) را به مدت حداقل ۴۸ ساعت در یخچال با دمای صفر تا چهار درجه نگهداری و سپس استفاده کنند.
پرور از کارگران کشتارگاه ها نیز خواست در زمان کشتار از دستکش، ماسک و عینک استفاده کنند.
روستائیان و دامداران نیز باید هنگام شیردوشی مراقب کنه ها باشند و از له کردن کنه ها با دست خودداری کنند، زیرا با خارج شدن خون از کنه ها خطر ابتلا به بیماری وجود دارد.
با توجه به فرا رسیدن فصل گرما و فعالیت کنه ها، باید سمپاشی بدن دام ها و اماکن دامی تحت نظر کارشناسان دامپزشکی توسط دامداران انجام شود.
مصرف گوشت قرمز در صورتی که دام در کشتارگاه های مجاز ذبح شده، در دمای مناسب نگهداری شود و لاشه گوشت نیز به تأیید دامپزشکی رسیده باشد، هیچ مشکلی ندارد
علائم تب کریمه کنگو در انسان چهار مرحله دارد:
- دوره کمون: بستگی به راه ورود ویروس دارد. پس از گزش کنه، دوره کمون معمولاً یک تا سه روز است و حداکثر به ۹ روز میرسد. دوره کمون به دنبال تماس با بافتها یا خونآلوده معمولاً پنج تا شش روز است و حداکثر زمان ثابت شده ۱۳ روز بوده است.
- قبل از خونریزی: شروع علائم ناگهانی حدود ۱ تا ۷ روز طول میکشد (متوسط ۳روز)، بیمار دچار سردرد شدید، تب، لرز، درد عضلانی (بخصوص در پشت و پاها)، گیجی، درد و سفتی گردن، درد چشم، ترس از نور (حساسیت به نور) میگردد. ممکن است حالت تهوع، استفراغ بدون ارتباط با غذاخوردن و گلودرد و احتقان ملتحمه در اوایل بیماری وجود داشته باشد که گاهی با اسهال و درد شکم و کاهش اشتها همراه میشود. تب معمولاً بین ۳ تا ۱۶ روز طول میکشد. تورم و قرمزی صورت، گردن و قفسه سینه، پرخونی خفیف حلق و ضایعات نقطهای در کام نرم و سخت شایع هستند. تغییرات قلبی عروقی شامل کاهش ضربان قلب و کاهش فشارخون مشاهده میشود. لکوپنی، ترمبوسیتوپنی (کاهش پلاکت به کمتر از ۱۵۰٫۰۰۰ در میلیمتر مکعب) و بخصوص ترمبوسیتوپنی شدید نیز در این مرحله معمولاً مشاهده میگردد.[۷]
- مرحله خونریزیدهنده: مرحله کوتاهی است که به سرعت ایجاد میشود و معمولاً در روز ۳ تا ۵ بیماری شروع میشود و ۱ تا ۱۰ روز (بطور متوسط ۴ روز) طول میکشد. خونریزی در مخاطها و پتشی (خون ریزی زیرجلدی که قطری در حدود ۱–۲ میلیمتر دارد) در پوست بخصوص در قسمت بالای بدن و در طول خط زیربغلی و زیر پستان در خانمها دیده میشود و در محلهای تزریق و تحت فشار (محل بستن تورنیکه و غیره) ممکن است ایجاد شود. بدنبال پتشی ممکن است هماتوم (تجمع خون یا خون مردگی) در همان محلها و سایر پدیدههای خونریزیدهنده مثل ملنا (مدفوع قیری شکل ناشی از خون ریزی دستگاه گوارش)، هماتوری (وجود خون در ادرار) و خونریزی از بینی، لثه و خونریزی از رحم ایجاد شود و گاهی خلط خونی، خونریزی در ملتحمه و گوشها نیز دیده میشود. برخی موارد خونریزی از بینی، استفراغ خونی، ملنا و خونریزی رحم آن قدر شدید است که بیمار نیاز به تزریق خون دارد. در برخی از بیماران فقط پتشی ظاهر میشود (حدود ۱۵٪). مشکلهای دستگاه تنفسی به دلیل پنومونی خونریزیدهنده در حدود ۱۰٪ بیماران ایجاد میشود. به دلیل درگیری سیستم رتیکولوآندوتلیال با ویروس، ابتلاء وسیع سلولهای کبدی شایع است که موجب هپاتیت ایکتریک میگردد. کبد و طحال در یک سوم بیماران بزرگ میشود (معمولاً بین روزهای ۶ تا ۱۴ بیماری). آزمایشهای اعمال کبدی (تستهای کبدی) غیرطبیعی هستند، به خصوص aspartate aminotransferase(AST) و اغلب در مرحله پایانی بیماری سطح بیلی روبین سرم بالا میرود. بیمارانی که سرنوشت شان به مرگ منتهی میشود معمولاً علائم آنها بطور سریع حتی در روزهای اول بیماری تغییر میکند و هم چنین لکوسیتوز (افزایش تعداد گلبولهای سفید به بالاتر از ۹۰۰۰ در میلیمتر مکعب) بیشتر از لکوپنی وجود دارد. ترمبوسیتوپنی در مراحل اولیه بیماری نشاندهنده پیش آگهی بدی میباشد. مرگ به دلیل از دستدادن خون، خونریزی مغزی، کمبود مایعات به دلیل اسهال، یا ادم (تجمع غیرطبیعی آب و مایعات میان بافتی زیر پوست و حفرههای بدن) ریوی ممکن است ایجاد شود. در اتوپسی (کالبد گشایی، معاینه و بررسی بدن مرده از طریق برش و آزمایش) بیماران فوتشده، معمولاً خونریزی به شدتهای مختلف در همه اعضا و بافتها و داخل معده و رودهها دیده میشود.
- دوره نقاهت: بیماران از روز دهم وقتی ضایعههای پوستی کمرنگ میشود، به تدریج بهبودی پیدا میکنند. اغلب بیماران در هفتههای سوم تا ششم بعد از شروع بیماری وقتی شاخصهای خونی و آزمایش ادرار طبیعی شد از بیمارستان مرخص میشوند. مشخصه دوره نقاهت طولانی بودن آن به همراه ضعف میباشد که ممکن است برای یک ماه یا بیشتر باقی بماند. گاهی موها کامل میریزد (که پس از ۴ تا ۵ ماه ترمیم میشود) بهبودی معمولاً بدون عارضه است، اگرچه التهاب رشتههای عصبی (neuritis) یک یا چند عصب ممکن است برای چندین ماه باقی بماند.
دوره کمون بیماری به طور متوسط چهار روز و حداکثر دوازده روز میباشد. معمولاً تا روز چهارم علائم غیر خونریزی مانند تب، سردرد، احساس سرما، خستگی درد عضلانی، پرخونی صورت، پرخونی ملتحمه و چشم، استفراغ و دردهای بالای معده میباشد. علائم خونریزی از روز چهارم شروع میشود که به صورت پتشی در مخاط دهان و پوست، خونریزی از لثهها، بینی، معده، روده و رحم و زیر پوست ناحیه ساق پا و دستها ظاهر میشود. مرگ بیمار ناشی از شوک، کم خونی خونریزی شدید ریوی، عفونت منتشر و اختلال انعقادی داخل عروقی پیش روندهاست.
شرایط دفن قربانیان تب کنگو
محمدمهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت با تایید دفن یک قربانی تب کریمه کنگو داخل وکیوم و تابوت پلاستیکی گفت:دفن قربانیان این بیماری باید در شرایط بهداشتی ویژه ای انجام شود. باید افرادی از تیم بهداشتی که به کار دفن آشنایی دارند انجام دهند، ضمن اینکه از آنها هم باید محافظت شود.
دفن قربانی تب کنگو
وی اضافه کرد:همانطور که ترشحات بیمار می تواند پزشک و کادر درمانی را آلوده کند، کسی که کار دفن را می کند هم ممکن است با تماس با ترشحات جسد، به این بیماری مبتلا شود. اما در کفن و دفن همه ضوابط شرعی با توجه به نظر و تایید علما و مراجع مد نظر است.
رئیس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت نیز اعلام کرد:بیماری تب کریمه کنگو در صورتی که زود تشخیص داده شود، قابل درمان است.
وی خاطرنشان کرد:مردم گوشت را از مراکز معتبر مورد تایید دامپزشکی تهیه کنند. داروی این بیماری در کشور موجود است.
سازمان دامپزشکی نیز برای جلوگیری از ابتلا به تب کریمه کنگو موارد زیر را توصیه کرد:
گوشت قرمز را ۲۴ ساعت پس از نگهداری در یخچال مصرف کنید.
چوپانان، قصابان، دامداران، کارگران کشتارگاههای دام، کشتارکنندگان غیر مجاز دام و پرستاران جمعیت عمده در معرض بیماری تب کریمه کنگو هستند.
گوشت مصرفی را فقط از فروشگاه های مجاز تهیه کنند و قبل از خرید حتما به مهر و لیبل دامپزشکی مندرج بر لاشه کشتار توجه نمایند.