دانستنی های علمی

کاربردهای یخ خشک | یخ خشک چیست و چه کاربردی دارد؟

اخبار علمی ، فواید یخ خشک در خدمت شما هستیم. با ما همراه باشید.

 

 

خرید قرص یخ خشک

یخ خشک خوراکی از کجا بخریم ، کاربردهای یخ خشک

 

 

کاربردهای یخ خشک در زمینه های مختلف

یخ خشک همان دی اکسید کربن است که بخاطر کاهش دمای شدید، جامد شده است.یخ خشک کاربردهای مختلفی در پزشکی و صنایع نفتی و در مسائل روزمره دارد که در این بخش از نمناک به آنها اشاره شده است.

 

یخ خشک چیست؟

یخ خشک ماده ای غیر سمی و غیر خورنده با نام تجاری جیرنرایزد ، دی اکسید کربن جامد است که به علت خاصیت سرمازایی زیاد کاربرد فراوان دارد . این ماده در دمای پایین تر از ۷۸- درجه متراکم شده و به جسم سفید رنگ جامدی به نام یخ خشک تبدیل می شود و هر کیلوگرم آن kj 1/573گرما را جذب می کند. “ون هلمونت” نخستین کسی بود که با فهمیدن اینکه مقداری زغال از چوب در اثر سوختن به جسمی نامریی یا گاز تبدیل شده است به وجود گاز کربن دی اکسید پی برد . کربن دی اکسید گازی بی رنگ با بوی کمی تند است و چگالی ۵/۱برابر چگالی هواست.

 

طرز ساختن یخ خشک:

برای ساختن یخ خشک تنها کافی است کپسولی از CO2 با فشاری در حدود حد اقل ۷۵ بار و دمای حدود ۳۱ درجه سانتیگراد داشته باشیم . اگر کپسول را برعکس کنیم و طوری که شیر خروجی آن در پایین قرار گیرد و سپس شیر را باز کنید به علت فرآیند اختناق یا خفگی CO2 به صورت یخ خشک از آن خارج می شود. در پدیده فرآیند اختناق یا خفگی فشار سیالی به طور ناگهانی کم می شود دمای سیال نیز کم می شود.

 

مزیت های یخ خشک به یخ معمولی

هیچ مایعی به علت تصعید شدن باقی نمی گذارد.

موجب تر و خیس شدن چیزی نمی شود.

 

سبب تغییر مزه غذا نمی شود.

برای تعمیرات و نگهداری هزینه اندک نیاز است.

 

سرمایی بیش از حد با وزن مساوی ایجاد می کند.

از یخ معمولی دانسیته و چگالی بالا تری دارد و حمل و نقلش آسانتراست.

 

کاربردهای یخ خشک چیست؟

بارور کردن ابرها :

یکی از طرق باروری ابرها پاشانیدن مواد سرما زا مانند یخ خشک به ابرهاست.

 

استفاده از یخ خشک در کپسولهای آتش نشانی :

در کپسولهای آتش نشانی برای خاموش کردن مواد نفتی از یخ خشک استفاده می کنند زیرا سبک تر از آب است.

 

تولید دود، مه و بخار و حالت معنوی یا رویا:

اگر به آب داغ یا بخار آب یخ خشک بیافزاییم ، مه غلیظی تولید می شود و این مه روی زمین ته نشین می شود. وسایلی که تولید دود، مه یا بخار می کنند می توانند در تولید جلوه های ویژه هیجان انگیزی به کار روند

 

دستگاه جرم گیر و رسوب زدا :

این دستگاه با استفاده از دانه های فشرده یخ خشک به قطر ۳mm موجب رسوب زدایی ماشین آلات و سطوح مختلف می شود.

 

از بین برندن آسیب های ناشی از تگرگ:

یخ خشک فلزها را منقبض می کند و موجب ترمیم فرورفتگی های کوچک روی خودرو هارا ترمیم می شود و اگر به طور کامل این فر رفتگی ها را برطرف نکند اما می تواند به طور چشم گیر آنها را کاهش دهد.

 

یخ خشک برای برداشتن کاشی های کف:

یخ خشک می تواند با انقباض و انجماد کاشی های کف را سست کند و با دمای پایین خود موجب از بین رفتن پیوندها و جدا شدن آن شود. اگر در مرکز کاشی یخ خشک قرار دهیم پس از چند لحظه کاشی بلند میشود در غیر اینصورت می توانید با وارد کردن یک ضربه چکش ، کاشی را به راحتی جدا کنید.

 

یخ خشک نابود کننده ی جوندگان:

برای نابود کردن لانه ی جوندگان در هر لانه تکه ای یخ خشک قرار دهید و با خاک روی آن را بپوشانید زیرا یخ خشک از هوا سنگین تر است به راحتی وارد لانه ی آنها می شود.

 

یخ خشک برای داغ زدن:

برای داغ زدن اسب ها،حیوانات اهلی و سگ های شکاری از یخ خشک همراه الکل ۹۰% فراسرد شده استفاده می شود.

 

پزشکی:

برای منجمد کردن پوست،جهت از بین بردن زگیل ها پزشکان از یخ خشک استفاده می کنندهمچنین نمونه های پزشکی را همراه با یخ خشک به آزمایشگاه ها می فرستند. برای جلوگیری از جابجایی استخوان در هنگام حمل ونقل، آن را با یخ خشک منجمد می کنند.

 

کُند کردن واکنش های شیمیایی:

برای نگهداری و حمل ونقل چسب های مخصوص از یخ خشک می توان استفاده کرد زیرا دمای پایین یخ خشک برخی از واکنش های شیمیایی را کند یا متوقف می کند. برای خنثی کردن برخی قلیاها نیز از یخ خشک می توان استفاده کرد.

 

بی اثر کننده ی محیط:

برای جابجایی تانکرهای گاز زیرزمینی از یخ خشک استفاده می کنند زیرا موجب پیشگیری از آتش سوزی می شود.برای کاهش واکنش پذیری استیلن در حمل ونقل از یخ خشک به عنوان گاز بی اثر درکپسول های جوشکاری استفاده می کنند زیرا از گازهای بی اثر ارزان تر است.

 

یخ خشک برای دور کردن پشه ها:

پشه ها انسانها و جانوران را از طریق تنفس و پس دادن کربن دی اکسیدی در اطراف خود می یابند پس می توان پشه ها را با یخ خشک به دام انداخت.

 

صنعت نفت:

برای تمیز کدرنته تانکرها از یخ خشک استفاده می شود.زمان جمع شدن پارافین و لجن در این تانکرها برای به هم زدن ته تانکر ماده ای شیمیایی به کار می رود.این کار مایع و آب را از نفت جدا می کند تا نفت جمع آوری شود.برای افزایش جریان نفت در چاه از کربن دی اکسید مایع استفاده می شود.

کاربردهای یخ خشک

دیگر کاربردهای یخ خشک :

استفاده در آزمایشگاهها و مراکز علمی
انتقال گیاهان
رشد گیاهان

عامل تولید فشار
انقباض فلزات جهت فیت شدن
استفاده در صنعت روغن

ذخیره مواد غذایی
صنعت پخت نان
تهیه نوشابه
چاه های آب

 

 

قیمت یخ خشک کیلویی

ساخت یخ خشک بدون کپسول

 

 

 

روش استفاده و نگهداری از یخ خشک

• در اثر تنفس بیش از اندازه دی اکسید کرین، تنفس سخت و ناخنها و لبها به رنگ آبی تیره می شود.

• در محیط نگهداری یخ خشک نگهداری یا باید تهویه مناسب باشد تا گاز دی اکسید کربن به خارج هدایت شود.

 

• یخ خشک را در مخازن آببندی شده قرار ندهید زیرا به علت تصعید فشار داخل مخزن افزایش می یابد و انفجارصورت می گیرد. سطح قرارگیری یخ خشک روی آن باید مناسب دمای پائین باشد زیرا ممکن است در اثر سرمای شدید سطح مربوطه ترک بخورد.

 

• اگر یخ خشک را در آب بگذارید به شدت تصعید می یابد و ایجاد حبابهای زیبایی می کند.

• در اثر تصعید یخ های خشک، گاز دی اکسید کربن ایجاد می شود که از هوای معمولی سنگینتر است و به همین خاطر به سطح پائین زمین منتقل شده و هوای معمولی بالا می رود. اگر مقدار دی اکسید کربن در محیط زیاد شود موجب خفگی انسانها می شود.

 

• یخ خشک سبب سرمازدگی می شود پس باید هنگام حمل آن از دستکش محافظ استفاده کرد.

• تماس با یخ خشک باعث انجماد سریع سلولهای دست می شود و صدماتی مانند سوختن ایجاد می کند.

• استفاده از یخ خشک در محیط بسته مشکلات تنفسی ایجاد می کند زیرا کربن دی اکسید هوا را افزایش می دهد.

 

یخ خشک

یکی از کشفیات بشر که همیشه مورد توجه بوده و در هرجایی می توان از آن استفاده کرد و یکی از قابلیت های خاص می توان برشمرد . یخ خشک است که توسط ون هلمونت کشف شد. یخ خشک که به شکل جامد و همان کربن دی اکسید است و رطوبتی از خود ندارد. گاز دی اکسید کربن در بازدم انسان نیزهست که برای فوتوسنتز گیاهان مورد استفاده قرار می گیرد. نحوه تولید این یخ و همچنین خواص این یخ را در این مقاله برای علاقه مندان به تولید انواع یخ قرار دادیم امیدواریم از این مقاله استفاده لازم را ببرید.

 

یخ خشک شکل جامد کربن دی‌اکسید است. و علتی که آن را به این نام می خوانند این است که همچون یخ سرد است اما از خود هیچ رطوبتی بر جای نمی گذارد. این ماده ذوب نمی شود بلکه تصعید شده یعنی با افزایش دما از فاز جامد مستقیما به فاز بخار می رود. در اثر این پدیده دود سفیدی ایجاد می شود که برای شبیه سازی مه یا دود در فیلم سازی از آن استفاده می شود. در این مقاله سعی شده است تا اطلاعاتی در زمینه تولید و مواد اولیه یخ خشک ارائه شود. مطالب این مقاله میتوانند مقدمه ای مناسب بر نگارش طرح توجیهی تولید یخ خشک باشند.

 

یخ خشک (Dry Ice) نام دیگر دی اکسید کربن جامد است. دی اکسید کربن به وفور در اتمسفر یافت می شود. این گاز در بازدم انسان وجود داشته و گیاهان برای فوتوسنتز از آن استفاده می کنند. این ترکیب شیمیایی بی رنگ، بی بو و بی مزه بوده و چگالی حدود ۱.۵ برابر چگالی هوا دارد. دی اکسید کربن تحت فشار و در دمای -۷۸.۵ درجه سلسیوس به جامد تبدیل می شود. یخ خشک را به دو روش می توان تولید کرد. اول به صورت بلوک های بزرگ ۲۷ کیلوگرمی یا در ابعاد و قطعات کوچک به اندازه برنج در پالت های بزرگ.

 

یخ خشک به خودی خود سمی نیست اما لمس آن بدون دستکش توصیه نمی شود. در حالیکه گاز بی اثر و پایداری است ولی چون از هوا سنگین تر است می تواند کل فضای بسته را پر کند. هنگامی که غلظت دی اکسید کربن هوا از ۵% بیشتر شود هوا سمی و خطرناک می شود. بنابراین در هر ناحیه ای که از یخ خشک استفاده می شود باید تهویه خوبی داشته باشد.

 

تاریخچه پیدایش یخ خشک

نخستین کسی که به وجود co2 پی بردشخصی به نام ون هلمونت بود.او هنگام سوزاندن زغال چوب در حفظه ای دربسته متوجه شد که جرم خاکستر بدست آمده کم تر از جرم زغال چوب اولیه است.او به زبان ساده توضیح داد که مقداری زغال از چوب در اثر سوختن به جسمی نامریی یا گاز تبدیل شده است.

 

کربن دی اکسید گازی بی رنگ با بوی کمی تند است .مولکول های بزرگ وسنگین کربن دی اکسید آهسته تر از مولکولهای سبک وکوچکتری همچون اکسیژن یا هیدروژن حرکت میکند.چگالی کربن دی اکسید ۵/۱برابر چگالی هواست.این ماده در دمای پایین تر از ۷۸- درجه متراکم شدهو به جسم سفید رنگ جامدی به نام یخ خشک تبدیل می شود.

 

کربن دی اکسید موجود در هوا کره به عنوان سپر گرمایی زمین عمل می کند و با اثر گلخانه ای مانع از سرد شدن زمین می شود.کربن دی اکسید به صورت تجاری از چهار منبع بدست می آید.۱چاههای گاز،۲ تخمیر،۳ سوختن سوختهای کربنی،۴ فراورده های جانبی فرایند های شیمیایی.

 

در سال ۱۸۳۵ م شیمی‌دانی از کشور فرانسه به نام چارلز ایلوزیر برای نخستین بار یخ خشک را کشف کرد. او در آن دوران به نتایج و کاربردهایی دربارهٔ یخ خشک رسید که ۶۰ سال بعد توسط دانشمندان آزمایش و مشاهده شد.

 

تولید یخ خشک

تولید یخ خشک بی‌رنگ (مرغوب) با فشرده کردن گاز دی اکسید کربن (CO۲) امکان پذیر است. روش‌های تولید یخ خشک به طور خلاصه به ترتیب زیر است: ۱. گاز دی اکسید کربن خالص را زیر فشار و سرما قرار می‌دهند تا به مایع تبدیل شود.

 

۲. در هنگام فشرده کردن مقداری از دی اکسید مایع تبخیر می‌شود و با پایین آمدن درجه حرارت دی اکسید کربن مایع، مقدار باقی مانده در نهایت به طور کامل از مایع به جامد تبدیل می‌شوند.

 

۳. در نهایت دی اکسید کربن جامد را که فشرده و جامد شده‌است با قالبهای کوچک یا بزرگ مکعبی، یخ خشک را بسته بندی می‌کنند. استانداردهای این قالب‌های مکعبی تقریبا ۳۰ کیلوگرم است.

 

کاربردهای یخ خشک

کاربردهای آن عبارت‌اند از:

استفاده برای سرد سازی بدون یخچال در موارد پزشکی، صنایع هوایی و… برای انتقال مواد خاص

استفاده برای جلوه‌های ویژه و ایجاد مه یا بخار

 

استفاده در آزمایشگاهها و مراکز علمی

صنعت روغن

 

ذخیره مواد غذایی

صنعت پخت نان

 

کندن سرامیک از کف

پایین بردن دما در واکنش‌های شیمیایی

 

تهیه نوشابه

پزشکی

 

انتقال گیاهان

رشد گیاهان

 

کند کردن واکنشهای شیمیایی

عامل تولید فشار

 

انقباض فلزات جهت فیت شدن

چاه‌های آب

 

جذب کننده مگس‌ها و حشرات موذی

باران‌زا کردن ابرها

 

کاربرد یخ خشک برای تولید باران

باروری ابرها بوسیله یخ خشک بطور ناگهانی در آزمایشگاه جنرال الکتریک در نیویورک کشف شد. در ۱۹۴۶ شمیدانی به نام ونسان شافر برفی را در نزدیکی شهر نیویورک، با تزریق ۶ پوند یخ خشک بوسیله هواپیما به ابرها ایجاد کرد. از آن موقع بارور کردن ابرها به این روش برای تولید باران استفاده شد و در چین برای کاهش آلودگی هوا در زمان برگزاری المپیک ۲۰۰۸ مورد استفاده قرار گرفت. شاید بتوان این تهمت را نیز به این روش زد که آن نوعی دزدی باران باشد. در ویتنام ارتش آمریکا از این روش برای افزایش بارانهای موسمی با شعار ‘ گل تولید کنید نه جنگ ‘ استفاده شد. از دی اکسید کربن مایع برای از بین بردن مه در فرودگاهها مورد استفاده قرار می‌گیرد. روسیه از روش بارور کردن ابرها برای ایجاد باران برای دور کردن ذرات رادیو اکتیو از اطراف مسکو استفاده می‌کند.

 

روش تهیه یخ خشک

برای ساختن یخ خشک لازم نیست وسایل سرمایش قوی داشته باشیم. تنها کافی است دی اکسید کربن (با فشار بالا) داشته باشیم. مثلا اگر کپسولی از CO۲ با فشاری در حدود حداقل ۷۵ بار و دمای حدود ۳۱ درجه سانتیگراد داشته باشید، چنانچه آنرا برعکس کنید طوری که شیر خروجی آن در پایین قرار گیرد و سپس شیر را باز کنید, CO۲ به صورت یخ خشک از آن خارج می‌شود. علت این پدیده فرآیند اختناق یا خفگی است که در آن چنانچه فشار سیالی به صورت ناگهانی کم شود دمای سیال نیز کم می‌شود (البته بسته به مقدار ضریبی به نام ضریب ژول-تامسون). از همین پدیده در یخچال برای خنک کردن گاز سرد کننده استفاده می‌شود.

 

مواد خام یخ خشک

تنها ماده خام موجود در یخ خشک، کربن دی اکسید است. این ماده خام محصول نهایی بسیاری از واکنش های شیمیایی است. بیشتر این ماده در امریکا از پالایش مواد نفتی حاصل می شود. طی عملیاتی کربن دی اکسید منتشر شده مکش شده و ناخالصی های آن گرفته می شود تا به یخ خشک تبدیل گردد.

 

فرایند تولید یخ خشک

اولین گام در تولید یخ خشک فشرده سازی و خنک کاری گاز CO2 درون مخازن بزرگ است تا به مایع تبدیل شود. CO2 آن قدر سرد شده تا ۱۰۰% آن به مایع تبدیل شود.

مرحله بعدی کاهش فشار کربن دی اکسید مایع توسط شیر انبساط می باشد.

 

در آخر CO2 مایع تا فشار اتمسفر منبسط می شود تا در اثر این انبساط یخ خشک تولید شود.

یخ خشک تولید شده تحت پرس های هیدرولیکی به شکل بلوک یا پلت فشرده می شوند و از دستگاه ساچمه زن خارج می گردد.

پس از پردازش نهایی یخ خشک در جعبه های عایقی بسته بندی می شوند که هر چه عایق ضخیم تر باشد، فرایند تصعید آهسته تر انجام می شود. نرخ تصعید روزانه بین ۵ تا ۱۵ درصد است که بسته به عایق دارد.

 

 

فیلم یخ خشک

عوارض یخ خشک

 

کاربردهای یخ خشک | یخ خشک چیست و چه کاربردی دارد؟

 

 

منبع : sohice.com / نمناک

۳/۵ - (۱ امتیاز)

‫۲ دیدگاه ها

  1. با سلام و خسته نباشید میخواستم بدونم برای رسوب زدایی جداره چاه عمیق استفاده کنم کاربردی داره در این زمینه

  2. با سلام و تشکر از اطلاع رسانی در خصوص مطلبی که علاقمند به دانستنش بودم ،فقط یک سوال و اینکه آیا از این محصول میتوان در مخزن کولرهای آبی نیز استفاده کرد.
    با تشکر سعیدی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا