جاذبه های گردشگری شیراز
به قول حافظ، خوشا شیراز و وضع بیمثالش، خداوندا نگه دار از زوالش. این شهر زیبا مملو از انواع باغ ها و زیبایی ها است. فصل بهار نیز بهترین زمان برای سفر به شیراز و گشت زدن در گوشه و کنار این شهر است. برای آشنایی با انواع جاذبه های شیراز با ما همراه باشید.
جاذبه های گردشگری شیراز
تخت جمشید
تخت جمشید – یکی از عظیم ترین بناهای سنگی جهان – بر فراز تپه سنگی در دامنه غربی کوه رحمت (کوه مهر باستان ) در فاصله ۵۰ کیلومتری شمال غربی شیراز و در فاصله ۵ کیلومتری مرودشت قرار گرفته است. ساختمان این بنای شکوهمند که اندکی بیش از ۱۲۵ هزار متر مربع گستردگی دارد به دستور داریوش اول هخامنشی
آغاز شد و کارهای ساختمانی در آن تا پایان دوران فرمانروایی هخامنشیان ادامه داشت. این مجموعه چهاربخش کلی به نام های کاخ های تشریفاتی، سرای نشیمن و کاخ های کوچک اختصاصی، خزانه های شاهی و دژ و باروهای حفاظتی دارد .
جاذبه های گردشگری شیراز
ساختمان های موجود در این مجموعه شامل، کاخ کوچک یا دروازه ملل، آپادانا (بزرگ ترین کاخ موجود برروی صفه)، کاخ داریوش که آن را کاخ تچر و کاخ آیینه نیز می نامند، تالار صد ستون، خزانه تخت جمشید، چاه سنگی، دروازه نیمه تمام، آرامگاه اردشیر دوم و سوم، کاخ خشایار شاه ( هدیش) و کاخ سه دری با تالار شورا هستند.
مجموعه میراث جهانی پاسارگاد
کوروش بزرگ در سال ۵۵۰ پیش از میلاد، دولت هخامنشی را بنیاد نهاد و پاسارگاد که دشتی پهناور و خرم بود را به عنوان نخستین پایتخت خود برگزید. آثاری که در این منطقه زیبا برجای مانده عبارتند از آرامگاه کوروش، آرامگاه کمبوجیه (زندان سلیمان) تل تخت (تخت سلیمان)، کاخ بارعام (کاخ نشیمن)، کاخ دروازه و همچنین آثار یک پل، آبنماهای باغ شاهی و کاروانسرای مظفری.
جاذبه های گردشگری شیراز
حافظیه
آرامگاه حافظ در شمال شهر شیراز، پایین تر از دروازه قرآن ، در یکی از قبرستان های معروف شیراز به نام خاک مصلی قرار دارد و مساحت آن متر مربع است. این مکان یکی از جاذبههای مهم توریستی شهر شیراز به شمار میرود.
۶۵ سال پس از درگذشت حافظ، در سال ۸۵۶ هجری قمری (۱۴۵۲ میلادی)، شمسالدین محمد یغمایی وزیر میرزا ابوالقاسم بابر گورکانی (پسر میرزا بایسنغر نواده شاهرخ بن تیمور) حاکم فارس، برای اولین بار ساختما نی گنبدی شکل را بر فراز مقبره حافظ بنا کرد و در جلو این ساختمان، حوض بزرگی ساخت که از آب رکنآباد پر میشد.
این بنا یک بار در اوایل قرن یازدهم هجری و در زمان حکومت شاه عباس صفوی، و دیگر بار ۳۵۰ سال پس از وفات حافظ به دستور نادرشاه افشار مرمت شد. در سال ۱۱۸۷ هجری قمری، کریم خان زند بر مقبره حافظ، بارگاهی به سبک بناهای خود،شامل تالاری با چهار ستون سنگی یکپارچه و بلند و باغی بزرگ در جلو آن ساخت و بر مزارش سنگ مرمری نهاد که امروز نیز باقی است.
بعد از عمارتی که کریم خان زند بر مقبره حافظ ساخت در طول یکصد و شصت سال تعمیرات زیادی به وسیله اشخاص خیرخواه انجام گرفت تا آنکه در سال ۱۳۱۵ به کوشش شادروان علی اصغر حکمت بنای کنونی با بهره گیری از عناصر معماری روزگار کریم خان زند و یادمانهای حافظیه توسط آندره گدار فرانسوی طراحی و اجرا شد.
جاذبه های گردشگری شیراز
سعدیه
عمارت سعدیه در قدیم عبارت بود از بنای دوطبقه آجری که دو اتاق در طرفین آن بوده و مزار سعدی در اتاق شرقی در طبقه زیرین آن قرار داشت و دور آن نرده های چوبی و منبت کاری شده قرار گرفته بود. اتاق غربی بعدها مدفن شوریده یکی از شعرای قرن سیزدهم هجری قمری در شیراز گردید.
این بنا تا سال ۱۳۲۷ هجری شمسی برپا بود. آرامگاه جدید در میان باغی به وسعت تقریبی ۱۰ مترمربع قرار گرفته است. این بنا دارای گنبدی زیبا است که در جلوی آن ایوانی تالار مانند قرار دارد که توسط هشت ستون سنگی نگهداری می شود. در بنای جدید قبر سعدی در میان عمارتی هشت ضلعی با سقفی بلند و کاشیکاری شده قرار دارد.
شاهچراغ
آرامگاه سیدمیر احمد بین موسی کاظم (ع) براردر اما رضا (ع) معروف به شاهچراغ در شیراز روبروی مسجد نو قرار دارد.
بنای حرم مشتمل بر ایوانی در جلو وحرمی گسترده در پشت ایوان است. در چهار جانب حرم، چهار شاه نشین قرارگرفته و مسجدی نیز در پشت حرم ساخته شده است.
ضریح مطهر که در شاه نشین زیر گنبد قرار دارد از نقره ساخته شده است. بقعه دارای دو در است، در نقره ورودی از سمت ایوان که به در ظلل السلطانی معروف بود بعد ها به جای آن در میناکاری جدیدی گذاشته شد و در قدیمی به موزه آستانه منتقل گردید. آیینه کاری، نوشته ثلث، نسخ، نستعلیق و درهای نقره این آرامگاه بر شکوه و عظمت این بارگاه ملکوتی دوچندان افزوده است.
جاذبه های گردشگری شیراز
مسجد نو
این مسجد از قدیمی ترین و بزرگترین بناهای شیراز است. این مسجد از لحاظ معماری به ویژه طاق ها و رواق های آن قابل توجه و تحسین برانگیز است.
امروزه مسجد نو محل برپایی نماز جمعه شیراز است و به عنوان مسجد شهدا شناخته می شود.
مسجد وکیل
این مسجد در شرق عمارت کلاه فرنگی بین حمام و بازار وکیل واقع شده است. این مسجد از شاهکارهای دوره زندیه به شمار می آید. مسجد وکیل به دستور کریم خان زند و به سال ۱۱۸۷ هجری قمری ساخته شده است. بنای مسجد با مساحتی حدود ۱۱ هزار متر مربع مشتمل بر سر در مجلل، صحن، ایوان های شمالی و جنوبی،
شبستان شرقی و غربی و حیاط کوچک کناری است.
شبستان مسجد وکیل با کاشی کاری های زیبا، حجاری های ستون دار چهل و هشت گانه و منبر چهارده پله یکپارچه مرمرین آن از شاهکارهای دوران زندیه به شمار می آید.
جاذبه های گردشگری شیراز
دروازه قرآن
دروازه قرآن در میان کوه های باباکوهی و چهل مقام واقع شده است. پیشینه این بنا به دوره عضدالدوله دیلمی باز می گردد که از سنگ و گچ ساخته شده بود. در قسمت فوقانی این دروازه دو نسخه قرآن دستنویس مربوط به دوران تیموری به خط ثلث عالی منسوب به «ابراهیم سلطان» قرار داشته و به همین جهت این دروازه را دروازه قرآن نامیده اند. در زمان زندیه این دروازه بازسازی و مرمت گردید.
باغ ارم
باغ ارم شیراز به طور مسلم از دوره سلجوقیان و در تمام دوره آل اینجو و آل مظفر و گورکانیان وجود داشته و با توجه به اینکه سیستم فئودالی به طور کامل بر جامعه آن دوره حاکم بوده بدون تردید بانیان و صاحبان باغ ارم که باغی ارزشمند بوده، در آن زمان حکام وقت بودهاند. احتمال میرود اتابک قراچه که از طرف سنجر سلجوقی به حکومت فارس منصوب بوده دستور احداث این باغ را داده باشد.
بعد از وی تا جلوس شاه شیخ ابواسحاق اینجو که احتمالاً باغ ارم را در تصدی داشت، اطلاعی از نحوه مالکیت این باغ در دست نیست.شاه شیخ ابواسحاق اینجو در سال ۷۴۲ ه.ق جلوس نموده و در سال ۷۵۷ ه.ق کشته شد.
پس از انقراض سلسله آل اینجو به وسیله آل مظفر، احتمالاً باغ ارم به مالکیت سلاطین آل مظفر در آمده و در عهد شاه منصور آخرین پادشاه این خاندان که به دست گورکانیان کشته شد، باغ در نهایت آبادانی و شکوه بوده است.
از عصر صفویه به بعد، باغ ارم در نوشتههای جهانگردان، آباد و باشکوه توصیف شده است. در عهد کریم خان زند احتمالاً باغ ارم در مالکیت سران سلسله زندیه بوده و مانند سایر ابنیه و باغ های شیراز مرمت گردیده است.
از اواخر دوره زندیه تقریباً بیش از هفتاد و پنج سال باغ ارم در تصاحب سران ایل قشقایی بود. خاندان جانی خان قشقایی که از دوره فتحعلی شاه قاجار با سمت ایلخانی و ایل بیگی بر ایل قشقایی فرمانروایی میکردند، مدت مدیدی این باغ را در اختیار داشته و از آنجا به عنوان مقر فرمانفرمایی خود در شهر شیراز استفاده میکردهاند.
نخستین ایلخان این خاندان یعنی جانی خان و پسرش محمد قلی خان عمارتی باشکوه در این باغ بنا نهادند. در اوایل دوره قاجاریه بعضی از سران ایل قشقایی که مالکین سابق باغ ارم بودهاند در گوشهای از این باغ به خاک سپرده شدهاند که در حال حاضر نشانی از این قبور در دست نیست.
ساختمان عمارت این باغ در دوره ناصرالدین شاه قاجار هنوز مرغوب و قابل توجه بوده است. در دوره سلطنت ناصرالدین شاه، حاج نصیرالملک شیرازی باغ را از خاندان ایلخانی خریداری نموده و ساختمان فعلی موجود در باغ را به جای عمارت ایلخانی بنا نمود ولی احتمالاً اساس ساختمان قبلی را حفظ کرده است. پس از درگذشت حاج نصیرالملک در سال ۱۳۱۱ ه.ق تزئینات بنا و بعضی قسمت های ناتمام به وسیله ابوالقاسم خان نصیرالملک، مالک این باغ اتمام یافته است.
در آن زمان توصیفی توسط فرصتالدوله شیرازی راجع به این باغ داده شده که به شرح زیر میباشد:
“… بستانی است بی مثال و گلشنی است بهشت تمثال …، سروهایش سر به افلاک کشیده، عماراتی دارد شاهانه مشتمل بر تالاری که به واسطه دو ستون قوی پیکر برپاست و ارسیها، گوشوارهها و اتاق ها و رواق های دیگر را از فوقانی و تحتانی داراست. آبشارهای متعدده از هر جانب آن روان است و سبزههای اطراف جویش چون خط بر گرد عارض نوش لبان. بنای اول آن را محمد قلی خان ایلخانی نهاده سپس مرحوم حاجی نصیرالملک خریده و حکم به بنیاد عمارات مذکور داده. حاجی محمد حسن معمار… آن بنا را برآورده باغی دیگر برآن افزودهاند. آن نیز هوایش معطر است…، خلوتی دیگر دارد که نارنجستانش نام نهادهاند. باربند و کوشکی هم برای آن قرار دادهاند.”
دونالد ویلبر درباره باغ ارم شیراز چنین نگاشته است:
“… برای مدت لااقل ۷۵ سال این عمارت در تصاحب خانها و یا سران قبیله قشقایی بود. همین ساختمان هسته مرکزی باغ به شمار میرود. در این موقع دیواری در وسط باغ احداث کردند و بدین ترتیب باغ به دو قسمت تقسیم گردید.
باغ ارم محبوبیت فراوان خود را مدیون درختان مرکبات و خیابان طویلی است که در دو طرف آن سروهای باشکوه غرس گردیده و ساختمان جالب توجهی که شاهد مهمان نوازی بی دریغ ایل قشقایی بوده است. هرچند سال یک بار مقداری از درختان مرکبات بر اثر سرمای سخت از بین میروند درحالی که سروها در عرض پنجاه سال اخیر همچنان جذابیت خود را حفظ کردهاند … .” در تهیه طرح باغ، محور طولانی آن مشخص گردیده است.
امروز کوشک اصلی، هسته مرکزی این باغ و جالبتوجه ترین جنبه آن را تشکیل میدهد. اطاق های طبقه زیرین تقریباً زیرزمین است و تالار مرکزی آن را برای استراحت در روزهای گرم تابستان در نظر گرفتهاند. نهر آب مستقیماً از این تالار می گذرد و در سر راه خود قبل از اینکه به حوض بزرگی فرو ریزد استخر را پر میکند. دیوارها و کف این تالار از کاشیهای رنگین پوشیده شده است.
پلکانی این طبقه را به طبقه بالاتر و به راهروهایی که به تالار بزرگ منتهی میگردد متصل میسازد. منظره جنوبی آن همان ادامه محور اصلی است و از طرف شمال چشم انداز آن را تپههایی تشکیل میدهد که در حاشیه رودخانه قرار گرفته است.
در این محل نیز مانند بسیاری دیگر از ساختمان های شیراز کاشی های براق و سنگ های تراش میراث قدیم را از نو رواج میدهد. این قسمت سه گوش (سنتوری) منظرهای را متعلق به دوره ساسانیان که با کاشی های رنگی زینت شده نشان می دهد درحالی که در طبقهای که همسطح زمین ساخته شده تخته سنگ های آهکی نسخههای تحریف شدهای است از نقوش برجسته دوره هخامنشیان که در تخت جمشید دیده میشود. در سراسر این ناحیه وسیع بوته گل سرخ کمتر دیده میشود و به جای آن در گلخانه که داخل آن را با چوب به طرز پلکانی ترتیب دادهاند انواع گلها را در گلدان نگاهداری میکنند تا آنها را در نقاط اصلی در داخل کوشک و خارج آن قرار دهند.”
باغ ارم پس از فوت ابوالقاسم خان نصیرالملک به فرزندش رسید و پس از چندی به یکی از سران ایل قشقایی فروخته شد. سپس به تصرف دولت درآمد و به دانشگاه شیراز واگذار شد. دانشگاه شیراز مدتها به عنوان کاخ پذیرایی از آنجا استفاده می نمود. در سال های ۱۳۵۰_۱۳۴۵ه.ش این باغ با اعتبار واگذاری از طرف سازمان برنامه و بودجه و زیر نظر مسئولین وقت دانشگاه، تعمیر اساسی شده و زمین وسیعی نیز در حاشیه بلوار ارم و بلوار آسیاب سه تایی به آن افزوده شده است. امروزه باغ ارم همچنان در اختیار دانشگاه شیراز میباشد و در حقیقت به تمام مردم تعلق دارد.
باغ عفیف آباد
از باغ های تاریخی است که با وجود سال های متمادی، هم چنان سادگی و اصالت خود را حفظ کرده است. مساحت این باغ بیش از ۱۲۷ هزار متر مربع است.
عمارت این باغ از شاهکارهای معماری دوره زندیه و قاجاریه به شمار می آید. ازاره های این عمارت با کنده کاری های سنگی از سربازان مختلف و ایوان شرقی این عمارت با گچبری های رنگی تزیین شده که در آن نقش هایی به تقلید از نقوش دوره هخامنشی و ساسانی گچ بری شده اند.
در داخل عمارت نیز اتاق ها و تالارها نیز گچ بری و مقرنس کاری شده و با نقوش گل و بوته، صحنه شکار و مجالس بزم و رزم تزیین شده اند.
این باغ دارای ساختمان دیگری شامل قهوه خانه سنتی و حمام و خزینه است. اکنون از این عمارت به عنوان موزه نظامی ارتش و موزه عبرت استفاده می شود.
باغ دلگشا
باغ دلگشا در نزدیکی آرامگاه سعدی واقع شده است. این باغ با مساحت ۷.۵ هکتار از زیباترین تفرجگاه های شیراز است و هوای همیشه بهاری آن و غروب زیبای آن زبانزد مردم شیراز است.
این باغ در زمان صفویه بسیار آباد و باشکوه بوده است. در پایان زمامداری فتح علی شاه قاجار در سال ۱۲۳۶ ه.ق شاهزاده رضا قلی میرزا، حاکم فارس این باغ را از مالکش خریداری و شروع به بهسازی و ساختن عمارتی باشکوه در آن کرد.
باغ نظر(موزه پارس)
باغ نظر در بین سال های ۱۱۷۹ تا ۱۱۹۳ هجری قمری ساخته شده است. این باغ در دوران کریمخان زند از مراکز عمده تشریفات سیاسی به شمار می آمده است.
این مکان را به نام عمارت کلاه فرنگی نیز می شناسند. عمارت کلاه فرنگی این باغ به صورت هشت ضلعی است و در زمان کریمخان زند محل پذیرایی مهمانان داخلی و خارجی بوده است. این عمارت یک تالار مرکزی و چهار شاه نشین جانبی دارد.
نمای بیرونی عمارت با کاشیکاری های زیبایی تزیین شده است. تزئینات عمارت کلاه فرنگی با کتیبه ها و لچک ها و کاشی کاری بدیع از شاهکارهای هنرمندان دوران زندیه است. باغ نظر در اویل دوره قاجاریه نیز از باغ های مشهور و مورد توجه فرمانروایان قاجار بوده است.
باغ جهان نما
باغ جهان نما یکی از کهنترین باغهای شیراز است که در شمال شرقی شهر شیراز و ضلع شرقی خیابان حافظ (دروازه قرآن) و بالاتر از میدان حافظیه قرار دارد.
این باغ در دوره فرمانروایی آل مظفر و آل اینجو بسیار سرسبز و آباد بوده است به طوری که در اشعار حافظ از صفا و سرسبزی آن سخن به میان آمده است. این باغ همانند سه باغ ارم، دلگشا و تخت قراچه که از باغهای مشهور شیراز میباشند، پیش از حمله تیمور گورکانی در نهایت آبادانی بوده است و ابن عربشاه مورخ دوره تیمور در عجایب المقدور این باغ را «زینتالدنیا» نامیده است.
باغ جهان نما در شمال شرقی شهر شیراز و ضلع شرقی خیابان حافظ (دروازه قرآن) قرار دارد
باغ جهان نما در هنگام اقامت تیمور گورکانی در شیراز مورد توجه واقع شد به طوری که همانند آن را در اطراف سمرقند که زادگاه تیمور بوده است، احداث نموده و آن را «جهان نما» نامیدند. این باغ در دوره صفویه نیز از اهمیت زیادی برخوردار بوده و در سفرنامه شاردن به آن اشاره شده است اما پس از انقراض سلسله صفویه که ناامنی کشور را فرا میگیرد، این باغ تقریباً ویران میشود. با روی کار آمدن کریم خان زند این باغ بازسازی شده و عمارت وسط آن ساخته میشود. کریم خان این باغ را در سال ۱۱۸۵ هجری قمری حصارکشی کرد و در اطراف عمارت، خیابانکشیهای زیبا و درختکاری مفصلی ایجاد کرد. پس از دوره زندیه، در دوره قاجاریه نیز باغ جهان نما یکی از باغهای آباد و باشکوه به شمار میرفته و عمارت باغ محل پذیرایی از مهمانان حکومت بوده است. در باغ جهان نما انواع درختان سرو و کاج کهنسال، مرکبات و درختان میوه دیده میشوند.
در داخل باغ جهان نما عمارتی به شکل هشت ضلعی دیده میشود. این عمارت دارای ۴ شاهنشین در چهار گوشه بنا میباشد و میان شاهنشینها، اتاقهای دو طبقه قرار دارند. این عمارت دارای نمای آجری است و در گذشته پنجرههای چوبی داشته است که توسط مالک خصوصی آن برداشته شده و به جای آن پنجرههای آهنی نصب گردیده است. در داخل عمارت یک حوض از سنگ مرمر یکپارچه نیز وجود دارد.
باغ جهان در حال حاضر در اختیار صدا و سیمای شهر شیراز است.
باغ جهان نما در هنگام اقامت تیمور گورکانی در شیراز مورد توجه واقع شد
باغ جهان نما در دوره فرمانروایی آل مظفر و آل اینجو بسیار سرسبز و آباد بوده است
باغ جهان نما در دوره صفویه نیز از اهمیت زیادی برخوردار بوده و در سفرنامه شاردن به آن اشاره شده است
باغ جهان در حال حاضر در اختیار صدا و سیمای شهر شیراز است.
در داخل باغ جهان نما عمارتی به شکل هشت ضلعی دیده میشود
حمام وکیل
حمام وکیل در اواسط حکومت کریمخان زند و به دستور وی با مساحت ۱۳۵۰ متر مربع ساخته شد. دیواره ها، طاق نماها و سه کنج های طاق ها با آهکبری های دارای طرح های گلوبوته، اسلیمی و هندسی آراسته شده اند. وجود ده مجلس نقاشی به صورت آهکبری از دوران قاجاریه از خصوصیات حمام است که دارای موضوعات مذهبی و اسطوره ای می باشد. نقوش شامل صحنه به معراج رفتن رسول اکرم (ص)، شمایل حضرت علی (ع) و ذوالفقار، شیرینوفرهاد، بیژنومنیژه، به چاه انداختن یوسف(ع)، بیرون آوردن یوسف (ع) از چاه، شیخ صنعان و دختر ترسا، قربانی کردن
اسماعیل(ع) است. این حمام اکنون موزه صنایع دستی و عشایر نیز هست.
ارگ کریمخانی
ارگ کریمخان مهم ترین و بزرگ ترین بنای دوران زندیه است که هنوز در مرکز شیراز چون نگینی از دوران با شکوه زندیه می درخشد. این ارگ مرکز حکومتی کریم خان و خاندان زند و محل سکونت آنان بوده است.
این ارگ با مساحت ۴ هزار متر مربع در زمینی به وسعت ۱۲ هزار و ۸۰۰ متر مربع بنا شده است. دیواره های آجری این بنا ۱۲ متر ارتفاع دارد و در هرگوشه آن برجی به ارتفاع ۱۴ متر است. بر روی بدنه دیوارها و برج ها نقش و طرح نگارهای ساده و زیبای آجری دیده می شود. بر سردر ارگ، صحنه نبرد کشته شدن دیو سفید به دست رستم به صورت کاشیکاری هفت رنگ نقش بسته است. این کاشیکاری متعلق به دوره قاجاریه است که به ارگ افزوده شده است. یک هشتی ورودی ارگ را تشکیل می دهد که از یک طرف به حیاط خلوت و از طرف دیگر به محوطه داخلی ارگ راه پیدا می کند.
ارگ دارای فضاهای متعددی شامل شاه نشین شمالی (زمستان نشین) شاه نشین جنوبی (تابستان نشین) و ساختمان غربی چهار فصل است. این ساختمان ها در طول زمان دستخوش تغییراتی شده اند که بارها مرمت و بازسازی گردیده اند. برخلاف نمای بیرونی، ساختمان های داخلی ارگ از نمای زیباتری برخوردارند.
داخل اتاق ها با نقوش اسلیمی ، ترنج و گل و مرغ با رنگ های زنده و آب طلا تزئیین شده اند. بعد از انقراض دولت زندیه بخشی از تزئینات این بنا توسط خاندان قاجار به تهران منتقل شد.
آرامگاه خواجوی کرمانی
کمال الدین ابوالعطا متخلص به خواجو شاعر قرن ۸ در کرمان متولد و در سال ۷۵۰ هجری قمری در شیراز درگذشت. آرامگاه این شاعر بزرگ در قسمت غربی تنگ الله اکبر مشرف بر دروازه قرآن قرار گرفته است.
هفت تنان (موزه سنگ)
از بناهای به یادگار مانده از دوران کریمخان زند است که در شمال آرامگاه حافظ در دامنه کوه تخت ضرابی (کوه چهل مقام) واقع شده است. وجود مدفن هفت عارف گمنام، این مکان را به هفت تنان مشهور کرده است.
آرامگاه شاه شجاع (ع)
در بلوار هفت تنان واقع شده است، ابوالفوارس جلال الدین، امیر مبارزالدین بن محمد ملقب به شاه شجاع یکی از بزرگترین و شجاع ترین پادشاهان آل مظفر است.
مدرسه خان
از مدارس قدیمی شیراز در خیابان لطفعی خان زند (محله اسحاق بیگ) واقع شده است و از نظر کاشیکاری، مقرنس کاری و کتیبه های زیبا به خط ثلث از شاهکارهای معماری دوران صفویه به شمار می آید.
آرامگاه شیخ روزبهان
به صورت طاق های تو در تو ساخته شده و ۶ سنگ قبر در میان آن قرار دارد. این قبور متعلق به شیخ، فرزندان و نوادگانش می باشد.
شهر باستانی بیشاپور
حدود ۲۰۰ هکتار مساحت دارد و در برگیرنده بناهای مذهبی و حکومتی است. از جمله آنها می توان به معبد آناهیتا، تالار تشریفات شاپور، ایوان موزاییک، کاخ والرین، مسجد و مدرسه علوم دینی، استودان های ساسانی، آتشکده بیشاپور و مسحد جامع بیشاپور اشاره کرد .
نقس رستم
یکی از جایگاه های مقدس و مورد احترام ادوار باستانی است و آثاری از سه دوره تاریخی ایلامی، هخامنشی و ساسانی بر سینه کوه سنگ تراشی شده است. آرامگاه های پادشاهان هخامنشی خشایار شاه، داریوش اول، اردشیر اول و داریوش دوم در بخش بالایی کوه و همانند یکدیگر کنده شده اند.
نقش رجب
در شمال تخت جمشید، نقوشی از دوران ساسانیان در فرو رفتگی کوه حجاری شده است که به نقش رجب معروف است.
کجا سفر برویم؟ شش پیر! این اسم عجیب و غریب که چیز زیادی هم درباره وجه تسمیه آن وجود ندارد، مربوط به چشمه ای است که در استان فارس قرار گرفته و اتفاقا یکی از مهترین و پر آب ترین منابع آب سطحی دائمی این استان به شمار می آید.
چشمه ای که در ۸ کیلومتری شمال روستای «برشنه» از توابع بخش همایجان قرار دارد و از میان شکاف های کوه به آرامی بیرون می آید و چندمتر پایین تر از سرچشمه رودخانه ای خروشان به راه می افتد که هر تازه واردی را به هیجان می آورد.
اگر به دنبال یک سفر خنک در آب و هوای معتدل این روزها می گردید، سفر به سپیدان و شش پیر را فراموش نکنید. آب چشمه «شش پیر» از جنوب شرقی سپیدان در مسیر کوهستانی به سوی دشت همایجان جریان پیدا می کند و با استفاده از نهرهای سنتی به اراضی و باغ های همایجان انتقال داده می شود. رودخانه شش پیر بعد از عبور از تنگ شش پیر و پیمودن راهی کوتاه وارد رودخانه شهر اردکان می شود.
قسمتی از آب های شش پیر بعد از گذر از بند انحرافی شهید طالبی کارخانه توربین برقی منطقه را به کار می اندازد. حدود ۵۰۰ متری سرچشمه ۲ واحد پرورش ماهی از آب های شش پیر بهره مند شده و ماهی قزل آلا تولید می کند.
چشمه شش پیر که به آن دریاچه هم گفته می شود، در میان اهالی استان فارس، عروس دریاچه های ایران لقب گرفته است و مردم محلی آن را مقدس می دانند و هر سال در وقتی معین به کنار این چشمه می آیند و دعا می کنند. در حدود ۲۰۰ متری چشمه، در دل کوه نوشته ای قاجاری به چشم می خورد که نشان دهنده محبوبیت این چشمه در دوره قاجار است.
کجا برویم؟
باید به شهرستان سپیدان در شمال استان فارس و ۷۵کیلومتری غرب شیراز سفر کنید و سراغ چشمه شش پیر را در ۶ کیلومتری مرکز آن، شهر اردکان بگیرید. این چشمه سرچشمه اولین رودخانه شش پیر است و پوشش جنگلی و چشم اندازهای طبیعی این منطقه آن را به مکانی مناسب برای گردشگران تبدیل کردهاست.
حالا که گذارتان به سپیدان افتاده است، بد نیست بدانید که شهرستان سپیدان یکی از شهرهای بسیار کهن ایران به شمار می رود. تا جایی که در تحقیقات باستان شناسی انجام گرفته در سال ۱۳۱۴ ه.ش در تل گرد سفال های نقش دار بازمانده از هزاره چهارم پیش از میلاد مربوط به تمدن ایلامیان در این منطقه کشف شده است
دیدنی های سپیدان
حالا که گذارتان به سپیدان افتاده است، بد نیست بدانید که شهرستان سپیدان یکی از شهرهای بسیار کهن ایران به شمار می رود. تا جایی که در تحقیقات باستان شناسی انجام گرفته در سال ۱۳۱۴ ه.ش در تل گرد سفال های نقش دار بازمانده از هزاره چهارم پیش از میلاد مربوط به تمدن ایلامیان در این منطقه کشف شده است. دلیل از این محکم تر می خواهید برای اثبات باستانی بودن سپیدان؟ پس بشنوید که در بخشی از منابع بازمانده آشور، از منطقه پارتاکنا (پارتاکنه) نام برده شده است که با توجه به مشخصات جغرافیایی می توان به منطقه سپیدان رسید.
سپیدان در گذشته رونق و بازار و اقتصاد پویایی داشته و ساختمان ها و عمارت های با شکوه و زیبایی که در این منطقه وجود دارد، آن را شهره شهرهای استان فارس کرده است. مشهورترین بنای این شهر مسجد ولی عصر و مسجدحاج نیازنیازی است که البته در حال حاضر تخریب شده است اما مسجد جامع و مسجدحاج علم ترابی و حمام اردکان هنوز پابرجا هستند.
اگر اهل کوهنوردی و طبیعت گردی باشید، در سپیدان می توانید سراغ کوهپیمایی در کوه رنج و کوه برم فیروز بروید. آبشارهای مارگون، چیکان و مورزیان هم فضاهای دلچسبی برای یک گشت و گذار عصرگاهی شما هستند. همین طور تنگ تیزاب، تنگ غوره دان، تنگ آبسرد و تنگ بغدیون که از معروف ترین تنگه های منطقه هستند. دریاچه های برم فیروز و برم شش پیر هم که با آب و هوای خنک و معتدلشان جای خود را به خوبی بین گردشگران استان فارس باز کرده اند.