درمان اضطراب کودک | راه های تشخیص و درمان
نکات تربیتی کودکان ، راه های درمان استرس کودک در خدمت شما هستیم. با ما همراه باشید.
درمان استرس کودکان با طب سنتی ، درمان اضطراب کودک
چگونه می توان استرس و اضطراب را در کودکان مشاهده کرد ؟
علائم استرس و اضطراب کودکان اغلب با تغییرات فیزیکی یا رفتاری ظاهر می شوند.کودکان نسبت به سن، شخصیت فردی و مهارت های مقابله اشان واکنش متفاوتی نشان می دهند و این می تواند باعث شود بسیاری از والدین از مسایل اساسی که ممکن است موجب رفتار کودک شود، چشم پوشی کنند.
مهم است که والدین علائم استرس دوران کودک را تشخیص دهند و دنبال علل ممکن بگردند. والدین معمولاً می توانند به کودکان کمک کنند استرس و اضطرابشان را کنترل کنند، اما برخی از کودکان ممکن است اختلال اضطراب داشته باشند که باید از کمک افراد حرفه ای بهره مند شوند.
علائم اضطراب و استرس در کودکان:
کودکان ممکن است اضطراب خود را تشخیص ندهند و اغلب فاقد بلوغ برای توضیح مشکلات واقعی یا فرضی خود هستند. چنانچه در این بخش از نمناک خواهید خواند این می تواند باعث بروز انواع علائم فیزیکی و رفتاری شود و والدین ممکن است مطمئن نباشند که آیا این علائم اضطراب یا مشکل سلامتی هستند یا خیر.
علائم مشترک استرس و اضطراب، عبارتند از:
_رفتاری یا عاطفی
_سختی در تمرکز
_تغییرات رفتاری مثل تخییر مداوم خلق و خو، پرخاش گری، اعصاب ضعیف، یا چسبندگی
نشانه های رایج اضطراب در کودکان
_ترس (ترس از تاریکی، تنها بودن، یا غریبه ها)
_رشد یک عادت عصبی، از قبیل خوردن ناخن،
_خارج شدن از خانواده یا دوستان
_امتناع از رفتن به مدرسه
_ به دردسر افتادن در مدرسه
_جمع کردن چیزهای غیر عادی و بی ارزش
_کاهش یا افزایش اشتها
_شکایت از درد معده و یا سردرد
_شب ادراری
_مشکلات خواب یا کابوس
علایم فیزیکی دیگر:
این علائم معمولاً قبل و بعد از فعالیت های خاص رخ می دهند و همچنین علائم فیزیکی، مانند درد، تب، خارش یا اسهال وجود دارد که می تواند نشانه یک مشکل پزشکی باشد.
علل شایع استرس و اضطراب کودکان:
منشا اضطراب و استرس در کودکان می تواند یک چیز خارجی مثل مشکل در مدرسه، تغییر در خانواده یا تعارض با یک دوست باشد. احساسات نگرانی هم چنین می تواند ناشی از احساسات و فشارهای داخلی کودک مانند خواستن مدرسه برای خوب انجام دادن تکالیف یا کنار آمدن با هم سن و سالان باشد. برخی دلایل مشترک استرس در کودکان عبارتند از:
تغییرات بزرگ در خانواده:
تغییرات عمده زندگی می توانند منجر به استرس در کودکان شود، مانند طلاق، مرگ در خانواده، جا به جایی، یا تولد یک خواهر یا برادر جدید.
این تغییرات ارتعاشی می تواند دنیای کودک شما را تغییر دهد. تغییرات اساسی زندگی می تواند حس امنیت کودک شما را متزلزل کند و منجر به سردرگمی و اضطراب او شود. برای مثال، یک خواهر یا برادر جدید می تواند باعث شود که کودک احساس خطر کرده و احساس حسادت کند. مرگ در خانواده می تواند ترس و اندوه را ایجاد کند و ممکن است موجب ترس از مرگ شود.
بی ثباتی والدین:
پول و نگرانی های شغلی، آشفتگی خانوادگی و هیجان والدین می تواند منجر به احساس ناتوانی شدیدی برای کودکان شود که ممکن است احساس کنند که می خواهند کمک کنند، اما نمی توانند کاری انجام دهند.
برنامه های بیش از حد و شلوغ:
حرکت مداوم از یک فعالیت به یک فعالیت دیگر می تواند باعث ایجاد استرس زیادی برای کودکانی شود که معمولاً هر بار به استراحت نیاز دارند.
فشار آکادمیک:
بسیاری از کودکان در مورد تمایل به خوب انجام دادن تکالیف در مدرسه ابراز نگرانی می کنند. فشار تحصیلی به ویژه در افرادی که از اشتباه کردن می ترسند چیزی خوب نباشند، اما رایج است.
محبوبیت:
برای دانش آموزان جوان تر کلاس، اضطراب جدایی می تواند یک مشکل رایج باشد. وقتی آن ها بزرگ تر می شوند، بیشتر می خواهند با بچه های دیگر هماهنگ شوند و دوستشان داشته باشند و فشار برای مناسب شدن و محبوب شدن می تواند آزاردهنده باشد.
احساس حذف شدن معمولاً به مساله ای تبدیل می شوند که در خیلی کودکان وجود دارد.
قلدری:
قلدری مشکلی جدی برای بسیاری از کودکان است. می تواند خفیف یا آشکار باشد و ممکن است منجر به آسیب فیزیکی شود. کودکانی که مورد آزار و اذیت قرار می گیرند، اغلب احساس شرم می کنند که مورد هدف قرار می گیرند و ممکن است از والدین یا معلمانشان برای نشان ندادن ضعفشان، پنهان کنند.
رویدادهای فاجعه آمیز در اخبار:
عناوین خبری و تصاویری که فجایع طبیعی، تروریسم و خشونت را نشان می دهند، می تواند برای کودکان بد باشد. وقتی بچه ها اتفاقات بد خبر را می بینند، ممکن است نگران شوند که اتفاق بدی برای آن ها یا برای عزیزانشان نیز بیفتد.
فیلم یا کتاب ترسناک:
داستان های تخیلی نیز می تواند موجب اضطراب و تنش در کودکان شود. کودکان عموماً تحت تاثیر صحنه های ترسناک، خشن یا ناراحت کننده از یک فیلم یا چند قطعه در یک کتاب قرار می گیرند. برخی از کودکان ممکن است نسبت به دیگران حساس تر باشند و ایده خوبی است که بدانید چه چیزی کودک شما را ناراحت می کند، سپس محدودش کنید و فیلم ها، کتاب ها، بازی های ویدیویی دیگری را ببینید.
چگونه میتوان به کودک خود کمک کرد:
روش های سالمی وجود دارند که کودک شما می تواند با آن مقابله کند و به استرسش پاسخ دهد، آن ها فقط به کمی کمک و راهنمایی نیاز دارند. شما می توانید با روش های زیر به او کمک کنید:
در خانه:
خانه خود را به مکانی امن برای او تبدیل کنید. فضای راحتی را ایجاد کنید و به کارهای روتین خود متعهد باشید. شام خانوادگی یا بازی های شبانه می تواند از اضطراب آنها جلوگیری کرده و استرسشان را تسکین دهد.
بر برنامه های تلویزیونی، بازی های ویدیویی و کتاب های کودکتان نظارت کنید.
آن ها را درگیر نگه دارید:
با کودک خود سر هر گونه تغییرات پیش بینی شده صحبت کنید و از طریق سناریوهای جدید با آن ها صحبت کنید. برای مثال، اگر شما یک شغل جدید در یک شهر جدید پیدا کردید، این برای آن ها از نظر یک مدرسه جدید، دوستان جدید و یک خانه جدید چه معنایی خواهد داشت؟
کودک خود را به فعالیت های ورزشی ببرید که در آن ها بتوانند موفق شوند. به موقعیت هایی اشاره کنید که در آن کودک می تواند کنترل داشته باشد.
اقدامات شما:
عادات سالم مثل ورزش و مراقبت از خود را در نظر بگیرید، تا استرس خود را به روش های سالم مدیریت کنید. کودکان اغلب رفتارهای والدین خود را تقلید می کنند.
محبت و تشویقتان را در اختیار دانش آموزان قرار دهید. از تقویت مثبت و روش های انضباطی استفاده کنید که عزت نفس سالمی را در او ترویج می کنند.
یاد بگیرید بدون اینکه مشکلی برای آن ها داشته باشید، به فرزندتان گوش دهید. راهنمایی برای آموزش روش های کودک خود برای درک و حل مشکلاتی که آن ها را ناراحت می کند، ارائه دهید.
مراقب نشانه های جدید و رفتارهای استرسی حل نشده باشید. اگر علائم استرس کم نشد و یا اگر کودک افسرده و ناامید شد، به سراغ مشاوره پزشکی، مشاور، یا درمانگر بروید.
مشکلات در مدرسه یا هنگام تعامل با دوستان یا خانواده دلیل دیگری برای نگرانی است.
راه‌های مقابله با استرس در کودکان
بیشتر والدین دنیای کودک را دنیایی پر از شور و نشاط و بدون هرگونه استرس و نگرانی می‌دانند و از آنجا که خودشان از فرزندانشان محافظت و مراقبت کرده و نیازهایشان را تامین می‌کنند، خیلی به عوامل استرس‌زا توجه ندارند.
در پاسخ به این پرسش که عوامل استرس‌‌زای کودکان چیست؟ باید گفت، عوامل گوناگونی مثل محیط خانواده، بیماری یا مرگ یکی از افراد خانواده، جدایی پدر و مادر از یکدیگر، ترس از تاریکی و… وجود دارد که می‌تواند باعث ایجاد استرس در کودکان شود، حتی کودکان کم سن و سال.
علائم استرس کودکان
استرس در کودکان کم‌سن و سال می‌تواند به صورت مکیدن شست، ناخن جویدن، انگشت در بینی کردن، شب ادراری و… باشد اما در کودکان بزرگ‌تر می‌تواند به شکل پرخاشگری، بدزبانی، اذیت کردن دیگران، کابوس دیدن، دروغ گفتن، بی‌نظمی، نداشتن اعتماد به دیگران و… باشد.
مشاوره استرس کودکان
راهکارهای ساده اما مهم
۱ ـ شناخت و بررسی استرس در کودکان
کودکان بویژه خردسالان شاید بدانند که احساس ناراحتی یا خشم و عصبانیت دارند، اما ممکن است ندانند که احساس استرس یا اضطراب دارند. با کودکتان صحبت کنید و از او درباره آنچه احساس بد نامیده می‌شود، مثل دل درد یا معده درد سوال کنید و سپس به او کمک کنید تا زمان شروع این احساس را تشخیص دهد و به شما بگوید. آیا این احساس وقتی بوده که معلمش از او درس پرسیده و او بلد نبوده و بچه‌ها به او خندیده‌اند؟ آیا زمانی بوده که مادرش مریض شده است؟ آیا هنگامی بوده که دوستش با او قهر کرده است؟ پس از تشخیص این احساسات بد باید به فرزندتان کمک کرده و او را نیز راهنمایی کنید تا استرس و نگرانی‌اش را مهار کند.
ممکن است این کار در ابتدا برای او سخت باشد، اما به مرور زمان آسان‌تر خواهد شد. فقط سعی کنید با شناختن استرس کودکتان به او کمک کنید و از او حمایت و محافظت نمایید. وقتی او بتواند به شما تکیه کند و بداند که مورد حمایت شما قرار خواهد گرفت، قطعا احساس شادی خواهد کرد.
۲ ـ خاموش کردن تلویزیون
برنامه‌های تلویزیون چه خوب و چه بد در روح و روان کودک تاثیر می‌گذارد. والدین نباید فرزندشان را آزاد بگذارند تا همه برنامه‌های تلویزیون را ببیند، اگرچه بعضی از برنامه‌هایی که از تلویزیون پخش می‌شود مفید و آموزنده بوده، اما بعضی از برنامه‌ها استرس‌زا هستند. مثل فیلم‌های خشونت‌آمیز. پس دیدن برنامه‌هایی که باعث به‌وجود آمدن رفتارهای خشونت‌آمیز یا بدخلقی و گستاخی در وجود کودکتان و همچنین باعث ایجاد حملات عصبی در احساساتش می‌شود، درست نیست. در هنگام پخش این قبیل برنامه‌ها لطفا تلویزیون را خاموش کنید و با فرزند عزیزتان بنشینید و درباره کارهایی که در طی روز انجام داده، صحبت کنید؛ البته باید با دقت به حرف‌هایش گوش بدهید، حتی می‌توانید با هم بازی کنید یا به یک مکان تفریحی بروید و حسابی خوش بگذرانید.
۳ ـ به فرزندتان حق انتخاب بدهید
یکی از مهم‌ترین دلایل استرس و نگرانی برای هر فردی چه بزرگسال و چه خردسال این است که آنها روی زندگی خودشان تسلط نداشته باشند. شما به عنوان یک پدر و مادر آگاه باید بدانید که با گفتن یک جمله ساده درباره آنچه برای کودکتان اتفاق می‌افتد، به او کمک می‌کنید تا بیشتر از همیشه احساس قدرت کند. برای مثال، گاهی اوقات با کودک چهار، پنچ ساله خود در مورد رفتن به مدرسه و درس خواندن صحبت کنید.
با این کار ساده، اما مهم شما می‌توانید به او ذهنیتی روشن از محیط مدرسه و درس خواندن بدهید. به این ترتیب آیا فرزندتان هنگامی که به مدرسه رفت، می‌خواهد بیشتر از معلمش در یادگیری درس کمک بگیرد یا پدر و مادرش یا از یک دوست و همکلاسی؟! آیا او صبح‌ها درسش را بهتر یاد می‌گیرد یا زمانی که از مدرسه برگشت؟! شما با دادن حق انتخاب به کودکتان به او کمک می‌کنید تا احساس کند می‌تواند در یک موقعیت پرتنش و استرس‌زا، تسلط و نیز کنترل داشته باشد.
۴ ـ شنونده خوبی باشید
لطفا با دقت به حرف‌های فرزندتان گوش دهید، البته این نکته مهم است که باید فقط شنونده خوبی باشید، بدون اظهارنظر یا پند و نصیحت. شما با گوش دادن به حرف‌های فرزندتان این اجازه را به او می‌دهید تا کمی از استرس و نگرانی‌اش را با شما شریک شود. این رفتار به کودکتان کمک می‌کند کم‌کم استرس و نگرانی خود را کنترل کند و از بین ببرد. همچنین با گوش کردن به صحبت‌های او می‌توانید، منابع ایجاد استرس در فرزندتان را نیز کشف کرده و سپس به او کمک کنید.
۵ ـ همیشه در کنارش باشید
هنوز کفش‌هایش را از پا درنیاورده است، چقدر او را سوال پیچ می‌کنید و از او سوالات غیرضروری می‌پرسید، باید بدانید این کار شما فقط باعث می‌شود کودکتان احساس ناامنی کند و دچار استرس شود. وقتی کودکتان از مدرسه یا کلاس آموزشی و… به خانه برمی‌گردد، بهتر است به استقبالش بروید، او را در آغوش پرمهر و محبت‌تان بگیرید و ببوسید و کمتر از او سوال بپرسید. این کار بهترین روش برای از بین بردن استرس در کودکتان است. حتما برای فرزندتان وقت کافی در نظر بگیرید، حتی هنگامی که بزرگ‌تر شد، باز هم کیفیت زمان اهمیت دارد.
برای بعضی از والدین سخت است که بعد از یک روز پرمشغله کاری به خانه برگشته و با کودک خود بازی کنند یا با او به صحبت بنشینند، اما صحبت کردن در مورد کارهای روزانه کودک نشان می‌دهد که او برای شما اهمیت دارد. پس با فرزندتان باشید و وقت‌تان را با او بگذرانید.
۶ ـ ورزش کردن
همه بچه‌ها عاشق ورزش‌هایی مثل راه رفتن، دویدن و شنا کردن هستند، لطفا کارهایتان را کم کنید و زمانی را هر چند کوتاه به آنها اختصاص بدهید. برای مثال با فرزندتان به پارک رفته و روی چمن‌ها راه بروید، بدوید و بلند بلند بخندید. گاهی اوقات با آنها به استخر بروید و شنا کنید. در حقیقت این ورزش‌ها به فرزندتان آرامش می‌دهد و استرسشان را کم می‌کند.
۷ ـ خندیدن
حتما وقت کافی برای خندیدن و داشتن سرگرمی با فرزندتان اختصاص بدهید و خاطرات و لحظات خوبی را به‌وجود آورید. زیرا همین خندیدن باعث آرامش او می‌شود. بنابراین سعی کنید لحظاتی را بسازید که عاری از هرگونه افکار منفی باشد. شما با انجام این کارهای به ظاهر ساده کمک خواهید کرد تا هم میزان استرس خودتان کم شود هم کودک دلبندتان.
۸ ـ احساس آرامش در محیط خانه
اگر می‌خواهید فرزندتان دچار استرس نشود، باید تمام سعی و تلاش خودتان را بکنید تا خانه‌ای امن و آرام و نیز پرمهر داشته باشید. البته منظور از احساس آرامش در محیط خانه این است که کودک بفهمد که پدر و مادرش حامی او هستند و هیچ‌گاه نمی‌گذارند آسیبی به او برسد و اگر کودک در محیط خانه احساس آرامش نکند و همچنین متوجه شود که دارد محبت والدینش را از دست می‌دهد، کم‌کم اعتماد به نفسش پایین می‌‌آید و دچار استرس و نگرانی می‌شود.
۹ ـ روابط میان افراد خانواده
روابط دوستانه و صمیمی بین افراد خانواده بسیار مهم است. وقتی ارتباط میان پدر و مادر دوستانه نباشد یا مدام با یکدیگر جر و بحث کنند، این ناآرامی و روابط غیردوستانه در خانواده باعث می‌شود کودک به لحاظ روحی آسیب‌دیده و دچار استرس و نگرانی شود.
و در پایان، این وظیفه شما والدین است که، خوب ببینید، به دقت گوش دهید و سپس فرزندتان را راهنمایی کنید تا بتواند روی احساساتش کار و آنها را کنترل کند و همیشه سعی کنید تجربیات خود را به فرزندتان نیز با صبر و آرامش بیاموزید.
علل استرس کودک
درمان اضطراب کودک | راه های تشخیص و درمان
منبع: میگنا / عصرایران / نمناک
