عفونت گوش در کودکان | علل و راه های پیشگیری و درمان

بیماریهای کودکان ، علل و راه های تشخیص و درمان عفونت گوش در کودک در خدمت شما هستیم. با ما همراه باشید.

عفونت گوش در کودک یک ساله ، عفونت گوش در کودکان

علائم عفونت گوش میانی در کودکان + روشهای درمان خانگی

در روزهای اول تولد، کودک از صداهای بلند متعجب می شود و وقتی صدای آرام بخش مادر را می شنود، حالت گریه اش تغییر می کند. در شش ماهگی، با شنیدن صدایی از شیئی ناآشنا سرش را به آن سو برمی گرداند. تا قبل از یک سالگی، صداهای عجیب و غریب از خود در می آورد که بعدها به صورت کلمات قابل فهم تکرار می شود. مشکلات شنوایی حاد بین شش تا نه ماهگی کودک قابل تشخیص است. تعداد کمی وجود دارند که تا هجده ماهگی مشکل شنوایی شان تشخیص داده نشده است. اگر کودک در برابر صداهای نامنتظر واکنشی نشان نمی دهد، اگر هنوز از لحاظ گفتاری کند است، یا اگر کوچک ترین تردیدی در شما وجود دارد باید از کودک آزمایش شنوایی به عمل آید.

انواع عفونت گوش

دو نوع عفونت گوش وجود دارد: عفونت گوش میانی و عفونت گوش خارجی. تشخیص این دو نوع عفونت از یکدیگر با معاینه امکان پذیر است.

عفوت گوش میانی

گوش میانی محفظه کوچکی است که در پشت پرده گوش قرار دارد.
عفونت گوش میانی، بیشتر در سنین چهارماهگی تا پنج سالگی روی می دهد. به طور معمول این ناراحتی به دنبال یک سرماخوردگی و یا عفونت مجاری فوقانی تنفسی در ماه های سرد زمستان و بهار دیده می شود. در حدود ۷۵ درصد کودکان، تا رسیدن به سن سه سالگی دست کم یک یا دو بار به عفونت گوش میانی مبتلا می شوند.

علایم عفونت گوش میانی در کودکان

معمولاً بیماری به واسطه وجود علایمی مانند فشار منفی در گوش میانی و مایع در گوش شناسایی می‌شود و علامت یا نشانه سیستماتیک دیگری مبنی بر عفونت وجود ندارد. کم شنوایی انتقالی در حد ملایم تا متوسط ایجاد می‌شود و اگر در مراحل ابتدایی، عفونت درمان نشود، می‌تواند به شکل مشکلی شدید و پیچیده بروز کند. علایم اختصاصی که عموماً مرتبط با عفونت‌های فعال هستند عبارتند از:

– درد گوش
– مالیدن یا کشیدن گوش
– ترشح از گوش

– کم شنوایی
– اختلال تعادل
– تب

– بد خلقی
– خواب بی قرار
– تحریک پذیری
– ناخوشی

عوامل خطر برای گوش میانی در کودکان:

نوزادانی که در حال نوشیدن شیر هستند، هنگام دراز کشیدن خطر ورود شیر به شیپور استاش وجود دارد که باعث التهاب می شود.

برخی دیگر از عوامل خطر ابتلا به عفونت های گوش حاد در نوزادان، عبارتند از:
– تغییرات در ارتفاع و یا آب و هوا
– تاریخچه خانوادگی عفونت های گوش
– استفاده از پستانک در سنین پایین: استفاده از پستانک باید پس از ۶ ماهگی کاهش یابد تا خطر ابتلا به عفونت گوش کمتر شود.

– کودکانی که زیر ۵ سال سن دارند، شیپور استاش کوتاه تری دارند.
– کودکانی که به مهد کودک می روند، در معرض ابتلا به عفونت های شایعی مثل سرماخوردگی قرار دارند.

– کودکان مبتلا به آلرژی های فعال.
– قرار داشتن در معرض دود سیگار می تواند منجر به عفونت شیپور استاش شود.
– کودکانی که با شیر مادر تغذیه نمی شوند، از آنتی بادی ویژه ای بهره مند نیستند که به مبارزه با عفونت ها کمک می کند.
– کودکانی که کام شکاف دار دارند، معمولاً لوله استتاش متورمی دارند.

نکات پیشگیرانه از عفونت گوش کودک:

* حداقل به مدت ۶ تا ۱۲ ماه کودکتان را با شیر خودتان تغذیه کنید، چون شیر مادر حاوی آنتی بادی مبارز با بیماری است.

* دور کردن نوزاد از دود سیگار

*به باز کردن لوله استاش او که داخلش پر از مایعات است کمک کنید تا مایع به دام افتاده تخلیه شود.

*اگر به نوزادتان شیر می دهید، نوزاد را در حالت نیمه عمودی نگه دارید تا به لوله استاش باز نگردد.

*به محض اینکه کودک به سن و سالی می رسد که می تواند بطری را خودش نگه دارد، بطری را با فنجان عوض کنید.

*به نوزادتان آموزش دهید که مایعات را از یک فنجان معمولی بنوشد.

* از قرار دادن کودک خود در شرایط سرد و در جاهایی که حشرات و آنفولانزا خیلی زیاد است، خودداری کنید.

*دقت کنید که فرزندتان تمام واکسن هایش را انجام داده باشد.

روشهای خانگی برای درمان عفونت گوش کودک

– شیردهی به کودک:

شیر مادر حاوی بسیاری از موادی است که نوزادتان را از انواعی از بیماری ها محافظت می کند و عفونت گوش فقط یکی از آنهاست. کودکانی که شیر مادرشان را خوردند، کم تر مستعد عفونت های باکتریایی یا ویروسی هستند؛ شیر مادر حتی به تسریع فرآیند التیام هر نوع عفونت گوش کمک می کند. در صورت امکان، سعی کنید نوزادتان را به مدت ۶ تا ۱۲ ماه شیر دهید.
علاوه بر شیردادن، می توانید چند قطره شیرتان را در گوش آسیب دیده با استفاده از قطره چکان بریزید، تا درد را کاهش دهید. هر چند ساعت تکرار کنید.

– روغن سیر:

سیر، دارای خواص ضد میکروبی و ضد التهابی است و در نتیجه یک درمان خوب برای عفونت های گوشی در نظر گرفته می شود. سیر به اندازه داروی بی حس کننده عمل می کند.
دو حبه سیر له شده را بردارید. آن ها را در یک قاشق غذا خوری روغن زیتون گرم و یا روغن کنجد به مدت ۳۰ دقیقه خیس کنید. سیر را بیرون بیاوردید. یک قطره روغن را به هر یک از کانال های گوش با استفاده از قطره چکان بریزید. دو بار در روز تکرار کنید.

– روغن زیتون:

اگر عفونت گوش کودک شما شدید نشده تا به پارگی پرده گوش یا ترشح از گوش منجر شود، درمان با روغن زیتون توصیه می شود. روغن زیتون به عنوان یک روان کننده در مجرای گوش کار می کند که می تواند موم مزاحم گوش را شل و آرامش را فراهم کند.

گاهی اوقات عفونت گوش می تواند باعث رشد قارچ و یا باکتریایی در لوله استاشی شود. این انسداد را به راحتی می توان با استفاده از روغن زیتون از بین برد. کمی روغن زیتون را گرم کنید و چند قطره روغن گرم را در گوش آلوده بریزید. شما می توانید یک تکه پنبه در گوش خود قرار دهید تا روغن نشت نکند.
توجه: مطمئن شوید که روغن زیتون گرم تر از دمای بدن شما نباشد.

– جلوگیری از قرار گرفتن در معرض دود:

قرار گرفتن در معرض دود سیگار یکی از دلایل ابتلا به عفونت های گوشی در کودکان است. ورود دود به لوله استاشی با ناراحتی پشت بینی و گوش میانی مرتبط است. این منجر به تورم و انسداد می شود، که منجر به درد، نگهداری مایع و عفونت می شود. در نتیجه سعی کنید سیگار کشیدن را کنار بگذارید و نوزاد خود را در معرض دود دست دوم قرار ندهید، که می تواند عفونت های گوشی را جدی تر و مکرر کند.

– بررسی موقعیت خواب کودک:

موقعیت خواب کودک شما می تواند باعث بدتر شدن یا کاهش درد گوش شود. برای مثال، دراز کشیدن روی تخت گاهی می تواند احساس فشار و درد را در گوش آلوده بدتر کند. در نتیجه وقتی کودکتان از عفونت گوش رنج می برد، باید مطمئن شوید که در موقعیت مناسبی می خوابد.
بهتر است بالشت را کمی در زیر سرش بالا ببرید تا مجرای تنفس کودکتان را بهبود ببخشید. بالشت را مستقیماً زیر سر کودک خود قرار ندهید. به جای آن یک بالش یا دو بالشت زیر تشکش قرار دهید.

برای درمان عفونت گوش کودکان، چه کنیم؟

یکی از شایع‌ترین مشکلاتی که معمولا کودکان و شیرخواران دچار آن می‌شوند، گوش‌درد است. فصل گرما، بچه‌ها بعد از برگشتن از استخر از گوش درد می‌نالند و فصل سرما بعد از سرما‌خوردگی و شروع آبریزش و سرفه.

علت ابتلای کودکان به گوش درد چیست؟

عفونت گوش یکی از شایع‌ترین عفونت‌هایی است که در دوران شیر‌خوارگی بروز می‌کند و علل میکروبی (عفونی) و غیر‌میکروبی دارد.

شایع‌ترین علت گوش‌درد غیر‌میکروبی، مشکلات مربوط به ساختار شیپور استاش و گوش میانی در کودکان است.

شایع‌ترین علت عفونی گوش درد در نوزادان، عفونت ا‌ی‌کولای یا استرپتوکوک است، اما در کودکان بزرگ‌تر، پنوموکوک است.

چرا برخی کودکان مدام دچار گوش درد هستند؟

برخی عوامل کودک را مستعد گوش درد می‌کند، مثلا کودکان نارس یا کودکانی که با بطری تغذیه می‌شوند، یا به‌مدت طولانی در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان در تهویه مکانیکی بوده‌اند، کودکانی که در محیطی زندگی می‌کنند که مرتب با دود سیگار یا آلودگی هوا در ارتباط هستند یا مسائل بهداشتی در محیط زندگی‌شان رعایت نمی‌شود، بیشتر مستعد عفونت گوش و گوش درد هستند.

کودکانی هم که مشکلات تکاملی عصبی یا شکاف کام دارند، بیشتر به این عفونت‌ها دچار می‌شوند و دچار گوش درد می شوند.

درمان عفونت گوش کودکان با طب سنتی

آیا وارد شدن آب به گوش کودک هم احتمال ابتلا به گوش درد را افزایش می‌دهد؟

نه، چون طول پرده‌گوش در کودکان حدود ۲ تا ۳ سانتی‌متر و محفظه‌ای بسته است که آب داخل آن باقی نمی‌ماند. دستکاری اضافی با این هدف که آب را از گوش کودک خارج کنیم، به‌خصوص در نوزادان فقط ایجاد مشکل می‌کند.

در صورتی که پرده گوش ملتهب یا پاره شده باشد، حمام کردن باعث درد گوش می‌شود. در این شرایط لازم است با مشورت پزشک حین حمام، داخل گوش کودک ژلاتین‌های مخصوصی که فضای گوش را پر می‌کند یا موم‌های روغنی گذاشت تا پرده گوش بهبود یابد.

آیا نوزادم به عفونت گوش دچار شده است؟

ساده‌ترین راه برای کشف این‌که کودک‌تان به عفونت گوش یا هر بیماری دیگری مبتلا شده است یا خیر، تغییر در خلق و خوی اوست.

بچه ای که به درد گوش مبتلا شده معمولا بی‌قرار است، خواب نا‌آرامی دارد، گوشش را می‌کشد و مدام دست به گوش دارد.

در عفونت گوش خارجی، گوش قرمز و ملتهب است و ترشح دارد.

گوش درد و عفونت گوش در نوزادان با بی‌قراری، تب و اسهال یا شیر نخوردن همراه است.

سایر علائم گوش درد در نوزادان عبارتند از:

۱-نوزاد مرتب دستش را به طرف گوشش می‌برد و برای گرفتن گوش خود تقلا می‌کند.

۲- وقتی مرتب تلاش می‌کند تا سرش را به یک سمت بگذارد طوری که گوشش را محافظت کند.

۳- مایع زرد یا زرد مایل به سفیدی که از گوش بیرون می‌آید؛ این نشانه در اکثر نوزادان اتفاق نمی افتد، اما در صورت بروز، نشانه حتمی عفونت گوش تلقی می‌شود. این نشانه همچنین نمایانگر این امر است که سوراخی کوچک در پرده گوش ایجاد شده است. نگران نباشید! این مشکل زمانی که عفونت گوش درمان شود، برطرف خواهد شد.

۴- کاهش اشتهای کودک؛ عفونت گوش می‌تواند موجب مشکلات گوارشی شود. این مشکل می‌تواند جویدن و بلع را نیز برای نوزادتان مشکل کنند. بنابراین شاید مشاهده کنید که نوزاد پس از چند جرعه اول سینه یا شیشه شیرش را پس می‌زند.

۵- گریه‌های بیش از حد معمول و بی‌خوابی می‌توانند از جمله دلایل عفونت گوش باشند. بی‌خوابی به این دلیل رخ می‌دهد که درد گوش آنقدر آزاردهنده هست که نگذارد کوچولوی شما به خواب برود.

۶- تب بالای ۳۸ درجه یعنی ممکن است بدن در حالت جنگ با نوعی عفونت باشد. چه بسا این عفونت‌‌ همان عفونت گوش است.

۷- وقتی بوی بدی از گوش فرزندتان به مشام شما می‌رسد شک نکنید که او دچار عفونت گوش شده است.

معمولا چه مدت گوش درد ادامه می‌یابد؟

اوتیت به چند نوع تقسیم می‌شود؛ یکی همان گوش درد معمولی است که ناشی از جمع شدن ترشحات چرکی پشت گوش است و برای درمان آن آنتی‌بیوتیک تجویز می‌شود. علایم این نوع گوش درد حاد بین ۲۱ تا ۲۵ روز طول می‌کشد.

وقتی علایم ترشح از گوش بیش از ۲۱ روز طول کشید، یعنی گوش درد مزمن است، اما نوع مزمن در شیر خواران و نوزادان زیاد شایع نیست.

آیا ممکن است عفونت گوش باعث پارگی پرده گوش شود؟

اوتیت سروز یا ترشح چرکی پشت پرده گوش شایع‌ترین نوع اوتیت در کودکان و بزرگسالان و علامت عمده آن، کاهش شنوایی بدون درد و تب است.

تست‌های تشخیصی مختلفی برای اثبات این نوع اوتیت تجویز می‌شود و اگر مشکلی وجود داشت، باید درمان‌های لازم را آغاز کرد.

دلیل بروز اوتیت سروز، آلرژی یا مشکلات مربوط به شیپور استاش یا گرفتگی بینی است که باعث فشار منفی در گوش و تجمع مایع در گوش میانی می‌شود که اگر چرکی شود این مایع جمع شده همانند اوتیت حاد با علایمی مثل تب همراه است و اگر مورد غفلت قرار بگیرد، باعث پارگی پرده گوش می‌شود.

اگر پرده گوش پاره شود، نیاز به دستکاری ندارد و خود به خود درمان می‌شود. البته اگر پرده گوش پاره شود، توان شنوایی کودک ۳۰ تا ۴۰ درصد کاهش می‌یابد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟

با بروز اولین نشانه‌های عفونت گوش، به پزشک مراجعه کنید. پزشک با وسیله‌ای به نام اتوسکوپ، داخل گوش نوزاد را بررسی می‌کند. پرده گوش قرمز، متورم و دارای ترشح، به احتمال زیاد عفونت کرده است.

احتمال دارد پزشک با وسیله دیگری به نام اتوسکوپ نوماتیک، گوش کودک را بررسی کند؛ در این بررسی دستگاه جریان اندکی از هوا را داخل گوش تولید می‌کند، سپس پزشک مشاهده می‌کند که آیا پرده گوش در پاسخ به هوا حرکت می‌کند یا خیر. اگر حرکت نکند، نشانه این است که مایع در گوش میانی جمع شده و عفونت کرده است.

برای درمان عفونت گوش، چه راه‌هایی پیشنهاد می‌شود؟

در اغلب موارد، اوتیت خود به خود درمان می‌شوند. کافی است راه بینی را باز نگه‌دارید و از قطره سدیم کلراید ۹ درصد استفاده کنید.

کودکان مبتلا به عفونت گوش باید مایعات زیادی بنوشند.

در صورتی که دلیل اوتیت آلرژی باشد، باید از درمان‌های کمکی ضدآلرژی استفاده کرد.

به والدین توصیه می‌کنیم از خود‌درمانی پرهیز کنند و اگر علایم بیش از ۲۴ ساعت طول کشید، حتما به پزشک متخصص مراجعه کنند.

در ۲۰ درصد موارد برای درمان، آنتی‌بیوتیک تجویز می‌شود که در رده اول آن آموکسی‌سیلین یا آموکسی‌کلاو قرار دارد.

کمپرس گرم (مثل حوله گرم) هم اگرچه درد را کاهش می‌دهد، اما می‌تواند باعث احتقان شود و احتمال سوراخ شدن پرده گوش را افزایش می‌دهد.

برای کاهش درد گوش کودک می توان از استامینوفن و بروفن استفاده کرد.

قدیمی‌ها در گوش کودکانی که گوش درد داشتند دود سیگار فوت می کردند، اما از این کار نیز باید خودداری کرد، زیرا سیگار خطر عفونت را در گوش بالا می‌برد.

آیا عفونت گوش خطرناک است؟

می‌تواند اینگونه باشد! عفونت شدیدی که درمان نشده باشد، می‌تواند پرده گوش را پاره کند. البته این پارگی اغلب اتفاق نمی افتد و در صورت بروز التیام می‌یابد، اما باید مرتبا نزد پزشک بروید تا از برطرف شدن عفونت و التیام یافتن گوش، اطمینان حاصل کنید.

عفونت‌های بسیار مکرر می‌توانند موجب زخم شدن گوش و از دست دادن شنوایی نیز شوند. در موارد بسیار نادر عفونت گوش درمان نشده می‌تواند به عفونت جمجمه در پشت گوش (ماستوئید) یا مننژیت منجر شود.

با مراجعه به موقع به پزشک و درمان، می‌توانید از عوارض بیماری تا حد زیادی پیشگیری کنید.

علل عفونت گوش

عفونت گوش در کودکان | علل و راه های پیشگیری و درمان

منابع:

baby-center.ir

fa.wikipedia.org

هفته نامه سلامت
تبیان