علل بی حالی | چرا دچار خستگی و بیحالی میشویم؟
سلامت عمومی ، علل بیحالی و خستگی در خدمت شما هستیم. با ما همراه باشید.
برای خستگی بدن چه کنیم ، علل بی حالی
چرا همیشه خسته و بی حال هستیم؟
چرا تا این حد خسته هستید؟ چرا پس از بیدارشدن از خواب هم احساس خستگی می‌کنید؟ چرا خیلی زود انرژی‌تان تمام می‌شود؟چرا نسبت به قبل احساس فرسودگی و تحلیل رفتن می‌کنید؟ ۷ علت که می‌تواند علت اصلی خستگی شما باشد را برشمردیم.
یکی از ۵ مشکل اصلی زنان
در سال ۲۰۱۰، در مطالعه‌ای گسترده در سرتاسر آمریکا از دختران و زنان این کشور خواسته شد تا ۵ دغدغه اصلی خود در مورد سلامت و مشکلات جسمی و روحی خود را نام ببرند. جالب این‌که «خستگی مفرط و مزمن» یکی از این ۵ مورد بود.
(موارد دیگر عبارت بودند از مشکلات مربوط به دوره‌های ماهانه، بهترین غذاهای در دسترس برای داشتن تغذیه سالم، مشکلات تیروئید و مشکلات روان‌شناسی مربوط به ارتباط با جنس مخالف.) همین مسئله می‌تواند اهمیت پرداختن به موضوعی به نام خستگی را آشکار کند. شما در این مطلب در مورد علت‌های احتمالی خستگی و چگونگی برخورد با آنها اطلاعات لازم را کسب خواهید کرد.
وقتی سوخت بدن‌تان تمام می‌شود
تیروئید غده‌ای پروانه‌ای شکل در گردن است که هورمون‌هایی ترشح می‌کند که مسئول تنظیم سوخت و ساز بدن هستند. چه تیروئید پرکار باشد و چه کم‌کار، شما احساس خستگی و ضعف و کمبود انرژی خواهید داشت. دکتر ساندرا فرای هوفر، پروفسور طب داخلی در دانشگاه پزشکی آتلانتا توضیح می‌دهد: «اگر تیروئید شما کم‌کار باشد بدن شما کمتر مواد‌غذایی را خواهد سوزاند و آن را به انرژی تبدیل می‌کند. در واقع این حالت مثل موتوری است که نمی‌تواند بنزین را بسوزاند، در حالتی هم که تیروئید شما پرکار باشد بدن تمام منبع انرژی خود را مصرف می‌کند.
این حالت مثل اتومبیلی است که موتور آن تمام بنزینش را بسوزاند و خاموش شود.» مشکلات تیروئید در زنان شایع‌تر است اما توضیحی در این مورد وجود ندارد. دکتر حسین قریب، پروفسور طب داخلی در مایوکلینیک در روچستر می‌گوید: «این مورد هنوز یک راز است، یک راز بزرگ شاید ناشی از ژنتیک باشد یا هورمون‌ها، هنوز نمی‌توان در این مورد نظر قطعی داد.»
چه کار کنیم: با یک آزمایش خون و درصورت نیاز اسکن غده تیروئید (یا سونوگرافی آن) می‌توان مشکل تیروئید را متوجه شد و درمان مناسب برای آن را تجویز کرد.
مشکلات قلبی
دکتر ترای هوفر، می‌گوید: «همه زن‌ها با شنیدن اسم سکته قلبی یا مشکل قلبی می‌گویند، این به ما ربطی ندارد، این بیماری خاص آقایان است اما واقعیت این است که مشکلات قلبی یک خطر جدی و برای زنان از تمام سرطان‌ها بیشتر است.» آمار انجمن ملی قلب آمریکا نشان می‌دهد، شمار زنانی که به‌دلیل سکته‌های قلبی یا مغزی یا مشکلات عروقی طی یک سال فوت می‌کنند، ۲ برابر تعداد افراد در گذشته به‌دلیل ابتلا به تمام انواع سرطان است. اگر قلب شما نتواند خوب خون را پمپاژ کند خون کافی به اعضای بدن نمی‌رسد و شما احساس خستگی خواهید کرد. دکتر آنابلا ولگمن، فوق‌تخصص قلب در مرکز قلب دانشگاه شیکاگو می‌گوید: «خستگی و احساس بیحالی و ضعف یکی از اصلی‌ترین شکایت‌های زنان مبتلا به مشکلات و بیماری‌های قلبی است.»
چه کار کنیم: اگر عوامل خطر ابتلا به مشکلات قلبی را دارید (مثل چاقی، بالا بودن فشار خون، سابقه خانوادگی، مشکلات قلبی) باید به‌طور منظم توسط پزشک متخصص معاینه شوید. گرفتن فشار خون، نوار قلب و انجام تست‌های آزمایشگاهی می‌تواند اطلاعات بسیاری را در اختیار پزشک شما قرار دهد و همچنین درصورت بروز مشکل هم پزشک شما درمان لازم را در نظر خواهد گرفت.
ترس از آفتاب و کمبود ویتامین D
دکتر مارتین نیورمن، فوق‌تخصص غدد در مرکز طبی نیوآرک می‌گوید: «طی سال‌های اخیر، ترس از بروز سرطان پوست باعث شده که بسیاری از زنان و مردان به‌دلیل قرار نگرفتن در معرض نور خورشید دچار کمبود ویتامین D شوند.» در عین حال آلرژی نسبت به محصولات لبنی و برخی از رژیم‌های غذایی غلط و حتی داشتن پوست‌های بسیار تیره هم از عواملی هستند که ممکن است باعث کمبود ویتامین D در بدن شوند. یادتان باشد در افرادی که اضافه وزن زیادی دارند هم مکانیسم عملکرد ویتامین D کامل نمی‌شود. به هر حال کمبود ویتامین D جدا از این‌که باعث ضعف در ساختار استخوان می‌شود، می‌تواند باعث احساس خستگی مزمن هم شود.
چه کار کنیم: با یک تست آزمایشگاهی مشخص می‌شود که شما کمبود ویتامین D دارید یا نه، اگر کمبود داشتید می‌توانید با خوردن مکمل‌های ویتامین D مشکل را برطرف کنید. در سال ۲۰۱۰ انجمن پزشکی داخلی آمریکا اعلام کرد، هر زن جوان باید روزانه ۶۰۰ واحد و هر زن بالای ۶۰ سال باید روزانه ۸۰۰ واحد ویتامین D دریافت کند. البته بدانید که اگر ویتامین D را بیش از حد مورد نیاز بدن مصرف کنید، می‌تواند باعث بروز مشکلات کلیوی شود.
کم‌خونی (از نوع فقر آهن)
زمانی که بدن نتواند اکسیژن کافی را به تمام سلول‌های خود برساند احساس‌هایی مثل ضعف، بیحالی و گیجی، شایع است. دکتر فرای هوفر می‌گوید: «کم‌خونی بیشتر از آن‌که یک بیماری باشد، نشانه یک بیماری است، برای مثال ممکن است میزان خونریزی شما در دوره‌های ماهانه آنقدر زیاد باشد که بدن شما دچار کم‌خونی شود. در اینجا مشکل، اختلال دوره‌های ماهانه شماست یا اگر مشکلات جذب در دستگاه گوارش داشته باشید هم ممکن است دچار کم‌خونی شوید.»
چه کار کنیم: پزشک شما با یک آزمایش ساده خون متوجه خواهد شد که شما دچار کم‌خونی هستید یا نه، درمان انواع کم‌خونی‌ها هم عموما ساده است و با همین درمان‌های ساده، بسیاری از مبتلایان احساس بهبود و سرحالی مشهودی پیدا می‌کنند.
وقتی نفس‌تان در خواب می‌گیرد
ممکن است همسر شما با شما شوخی کند و بگوید در خواب ناگهان صدای تنفس شما «خرخر» مانند می‌شود. حواس‌تان باشد که این خرخر‌کردن، یا خروپف‌های عجیب و غریب می‌تواند علامت قطع تنفس در خواب باشد. در این حالت تنفس شما طی خواب برای چند ثانیه قطع می‌شود و مغز به شما دستور بیدار شدن می‌دهد، شما چند ثانیه بیدار می‌شوید و سپس دوباره می‌خوابید و این حالت چند بار تکرار می‌شود اما ممکن است فردای آن روز اصلا این موضوع را به خاطر نیاورید. دکتر فرای‌هوفر می‌گوید: «در این حالت شما هیچگاه نمی‌توانید یک خواب شبانه خوب داشته باشید و این باعث می‌شود، بدن شما همیشه خسته و فاقد انرژی باشد.»
چه کار کنیم: اضافه وزن داشتن می‌تواند فشار روی مجرای تنفسی شما را بیشتر کند برای همین بهتر است وزن مناسب داشته باشید. اگر این حالت شدید باشد ممکن است برای شما ماسک اکسیژن با فشار مثبت (CPAP) در نظر گرفته شود که اگر بتوانید با ماسکی روی صورت خود بخوابید آن وقت متوجه ایجاد تفاوت در کیفیت خوابتان خواهید شد.
برای خوابیدن هم برنامه داشته باشید
کم‌خوابی
اضطراب‌ها (شغلی، خانوادگی، اقتصادی و…) یکی از عوامل مهم تاثیرگذار روی کیفیت و کمیت خواب هستند و می‌توانند باعث شوند فرد نتواند ۷ ساعت خواب مناسب روزانه را تجربه کند. دکتر هاوین‌جافی، پروفسور روان‌پزشکی در دانشگاه هاروارد می‌گوید: «بسیاری از زنان و دختران جوان شیوه زندگی نامنظم دارند و این باعث می‌شود که برنامه خواب منظم و مناسبی نداشته باشند و این یکی از اصلی‌ترین علت‌های خستگی مزمن در آن‌هاست.»
چه کار کنیم: دکتر جافی می‌گوید: «باید برای خوابیدن یک برنامه منظم داشته باشیم، اتاق خواب خودتان را تاریک و بی‌صدا و خالی از هر گونه وسیله الکتریکی کنید. بوهایی مثل بوی اسطوخودوس در بخور یا در بالش شما می‌تواند باعث آرام‌شدن سیستم عصبی شما و کمک به خواب رفتن شما بکند. در ضمن چند ساعت قبل از خواب قهوه یا چای ننوشید.» اگر با رعایت همه این مسائل بازهم خوابتان نبرد، بلند شوید به اتاق دیگری بروید، ۱۵دقیقه مطالعه کنید و سپس به تختخواب بگردید و بخوابید.
وقتی حال روح‌تان خوب نیست
افسردگی
هم افسردگی و هم خستگی مزمن در زنان و دختران شایع هستند و هر کدام می‌تواند دیگری را باعث شود. احساس خستگی در زنان افسرده ۴ برابر سایر زنان است و زنانی که از خستگی مزمن رنج می‌برند هم ۳ برابر بیشتر به افسردگی مبتلا می‌شوند. اضطراب و نگرانی عوارض افسردگی هستند که باعث بدخوابی شده و در مجموع باعث تشدید حالت کم‌انرژی‌بودن و بیحالی مزمن می‌شوند.
درمان خستگی بدن
چه کار کنیم: دکتر فرای‌هوفر می‌گوید: «درمان افسردگی کم‌انرژی‌بودن شما را برطرف می‌کند و سطح انرژی شما را بالا میبرد.» باید تمام علامت‌ها و مشکلات خودتان را به پزشک معالج خودتان بگویید تا او بداند مشکلات شما چه زمانی شروع می‌شود، چقدر به طول می‌انجامد، چه زمانی تشدید می‌شود و… روانپزشک شما همراه با خودتان به بهترین شیوه درمان ـ که مناسب حالت شماست ـ خواهد رسید.
۱۰ دلیل ممکن که چرا همیشه خسته ام؟
موقع خستگی، اولین فکری که به سر ما می زند، کمی استراحت است، مثلا تصمیم می گیریم بخوابیم تا بعد از بیدار شدن، سرحال کارمان را انجام دهیم. اما بعد از بیدار شدن بازهم کسل و خسته ایم. پس شاید واقعا مساله فقط یک خستگی ساده نباشد!
در اینجا به ۱۰ دلیل شایع احساس خستگی مزمن اشاره می کنیم که سه تای اول، از بقیه شایع تر هستند:
۱- غذایی که می خورید
همانطور که می دانید یکی از بهترین مواد خوراکی انرژی زا ، قند و شکر، قهوه و مواد غذایی کافئین دار است. اما مساله آنجاست که بعد از مصرف این مواد غذایی و انرژی زایی آن، یک خستگی شدید و نیز نوسانات قند خون به وجود می آید.
لذا به دنبال یک برنامه غذایی سالم باشید، یعنی رژیمی حاوی میوه و سبزی و پروتئین های خالص و بدون چربی.
به گفته پزشکان، داشتن یک برنامه غذایی متعادل و سالم تاثیر واقعا مثبتی در کاهش خستگی شما دارد و داشتن یک برنامه غذایی نامتناسب، تاثیری عکس.
۲- مدتی که می خوابید
خیلی از افراد به دلیل زندگی پر مشغله و یا به هر دلیل دیگری به اندازه کافی نمی خوابند. اگر شما یکی از آنها هستید، لازم است از مصرف نوشیدنی های کافئینی چند ساعت قبل از خواب جدا خودداری کنید. قبل از خوابیدن تلویزیون را خاموش کرده و محل خوابتان را آرام و بدون استرس نمایید.
کم خونی یکی از شایع ترین دلایل احساس خستگی دائمی است که با انجام یک آزمایش خون ساده می توان به آن پی برد. این مشکل بیشتر در زنان وجود دارد، مخصوصا خانم هایی که قاعدگی سخت و طولانی مدت را تجربه می کنند
۳- میزان ورزش و فعالیت بدنی شما
ورزش های روزانه مثل پیاده روی، اگرچه نقش موثری در افزایش سطح انرژی و شادابی روحی و جسمی شما دارند، اما لازم است برنامه های ورزشی را به گونه ای تنظیم کنید که حداقل سه ساعت با زمان خواب شب شما فاصله داشته باشند، مخصوصا ورزش ها بدنسازی و ورزش های سنگین. لازم است حداقل ۳ تا ۴ ساعت قبل از خواب این ورزش ها تمام شده باشند.
توجه: درست است که شروع ورزش، حتی ورزش سبکی نظیر پیاده روی در افرادی که تا به حال کم تحرک بوده اند، عامل اصلی خستگی آنها می شود، اما واقعیت آن است که تداوم این ورزش ها به مرور به یک عامل انرژی دهنده تبدیل خواهد شد.
اما آیا دلایل جدی تری هم برای خستگی وجود دارند؟
دلایل خستگی که در بالا به آنها اشاره کردیم به نظر ساده می آیند و با تغییرات ساده ای در سبک زندگی قابل دسترس هستند. اما شایع ترین دلایل احساس خستگی آنهایی هستند که در ادامه می خواهیم به آنها بپردازیم.
پس اگر شما بعد از اصلاح سه علت بالا، همچنان احساس خستگی مزمن را داشتید، ممکن است پای یکی از مشکلات زیر در میان باشد:
۴- کم خونی
کم خونی یکی از شایع ترین دلایل احساس خستگی دائمی است که با انجام یک آزمایش خون ساده می توان به آن پی برد. این مشکل بیشتر در زنان وجود دارد، مخصوصا خانم هایی که قاعدگی سخت و طولانی مدت را تجربه می کنند.
درمان کم خونی به علت اصلی کم خونی و نوع آن بستگی دارد. اما از آنجایی که شایع ترین نوع کم خونی در جامعه ما کم خونی ناشی از فقر آهن است یک رژیم غنی از مواد غذایی آهن دار و یا مصرف شربت و قرص آهن می تواند درمان کننده باشد. البته باید به پزشک مراجعه کنید تا علت کم خونی شما را تشخیص دهد و نباید خودسرانه قرص آهن بخورید.
۵- کمبود مواد مغذی
مواد مغذی مانند پتاسیم و منیزیم نقش مهمی در سوخت و ساز بدن و انرژی زایی دارند. کمبود این مواد مغذی در بدن را نیز می توان با انجام آزمایش خون تعیین کرد.
۶- مشکلات غده تیروئید
پر کاری و کم کاری تیروئید هر دو باعث احساس خستگی می شوند. با توجه به شیوع بالای بیماری های تیروئید، لازم است با انجام یک آزمایش خون از وضعیت هورمون های تیروئید خود مطلع شوید.
۷- دیابت
گروهی از بیماران دیابتی که همواره قند خون تنظیم نشده دارند، چه آنهایی که دارو مصرف می کنند و چه آنهایی که داروی خاصی را استفاده نمی کنند، معمولا در ملاقات با پزشک خود احساس خستگی و بی حالی را گزارش می کنند.
پس اگر شما احساس بی حالی و خستگی دائمی، تاری دید، پر ادراری و پرنوشی دارید، به شما توصیه می کنیم که آزمایش قند خون ناشتا را حتما انجام دهید.
۸- افسردگی
اگر شما احساس خستگی و کسالت دارید و این احساس همراه است با احساس ناامیدی، غم و اندوه و کاهش اشتها، احساس می کنید چیزی شما را خوشحال نمی کند و دلیلی برای خوشحالی و شادی نمی بینید، ممکن است به افسردگی مبتلا شده باشید.
پس این احساس را دست کم نگیرید و با مراجعه به روانپزشک، از تشدید این علائم و جدی تر شدن بیماری افسردگی خود پیشگیری کنید.
۹- اختلالات خواب
اگر هیچ وقت احساس سرزندگی و پر انرژی بودن ندارید، یکی از علت های ممکن، اختلالات خواب است، مخصوصا اگر در زمان خواب خر و پف هم می کنید. خور و پف می تواند یکی از علائم بیماری آپنه خواب باشد.
آپنه خواب یکی از شایع ترین اختلالات خواب است. مبتلایان به این بیماری در خواب دچار قطع و وصل شدن تنفس می شوند، اما برای این بیماری درمان نیز وجود دارد.
۱۰- بیماری قلبی تشخیص داده نشده
خستگی می تواند علامت بیماری قلبی نیز باشد، مخصوصا در زنان. محققان می گویند اگر شما با ورزش کردن مشکل دارید، ورزش را از سطح سبک شروع کنید.
اما اگر بعد از مدتی حتی با کاهش شدت ورزش، شما همچنان احساس ناراحتی می کردید، ممکن است بیماری قلبی تشخیص داده نشده علت خستگی شما باشد.
در آخر یک بار دیگر تاکید می کنیم:
در درجه اول لازم است سه علت اول ذکر شده در بالا را بررسی کرده و آنها را اصلاح کنید. اگر بعد از اصلاح این مشکلات، وضعیت خستگی و کسالت شما همچنان ادامه داشت، علت را در سایر موارد جستجو کنید.
درمان بیحالی
علل بی حالی | چرا دچار خستگی و بیحالی میشویم؟
منبع : تبیان / برترین ها
