عمل آب مروارید | نکات مراقبت بعد از عمل آب مروارید

بیماریها و راه درمان ، نکات بعد از عمل آب مروارید در خدمت شما هستیم. با ما همراه باشید.

تغذیه بعد از عمل آب مروارید ، عمل آب مروارید

مراقبتهای قبل و بعد از عمل جراحی آب مروارید

آب مروارید، کدر شدن عدسی چشم است که منجر به مشکلات بینایی می‌شود. در مراحل اولیه، استفاده از نور قوی و عینک، مشکلات بینایی ناشی از آب مروارید را کمتر می‌کند. اما در مراحل بعدی بیماری، انجام جراحی برای بهبود بینایی ضروری است. امروزه عمل جراحی آب مروارید کم خطر و بسیار موثر است.

انواع مختلف آب مروراید کدامند؟

آب مروراید ناشی از افزایش سن: عدسی نیز همانند سایر قسمت‌های بدن،‌ در طول زندگی به رشد خود ادامه می دهد و لایه‌هایی به سطح خارجی آن اضافه می‌شود که با گذشت زمان لنز سخت می شود و شفافیت خود را از دست می‌دهد.آب مروارید ناشی از افزایش سن شایع‌ترین نوع آب مروارید است و بین سنین ۶۵ تا ۷۴ سالگی، ۵۰ درصد افراد و بالای سن ۷۵ سالگی، ۷۰ درصد افراد به آن مبتلا می شوند، اما می‌تواند از ۳۵ سالگی به بعد شروع شود.

آب مروارید ناشی از سایر بیماری‌ها: این نوع آب مروارید در افرادی که بیماری‌های مشخص دیگری از جمله دیابت (بیماری قند) دارند دیده می‌شود. گاهی بروز آب مروارید در رابطه با مصرف داروهای کورتون دار است.

آب مروارید ناشی از ضربه: گاهی بلافاصله پس از صدمات چشمی و گاهی سالها بعد از آن دیده می‌شود.

آب مروارید مادرزادی: برخی بچه‌ها با آب مروراید به دنیا می‌آیند یا این‌که در کودکی به آن مبتلا می شوند که معمولا در هر دو چشم است. این آب مروارید ممکن است در بینایی اختلال ایجاد نکند، اما در صورت ایجاد اختلال حتما باید جراحی شود.

علائم شایع آب مروارید عبارتند از:

تار شدن دید چشم که بدون درد است

حساسیت به نور

تغییرات مکرر نمره عینک

دو بینی در یک چشم

احتیاج به نور بیشتر برای مطالعه

کاهش دید در شب

محو شدن یا زرد شدن رنگ ها

اگر آب مروارید عمل نشود چه اتفاقی می‌افتد؟

با تاخیر در عمل جراحی به تدریج بینایی فرد کاهش یافته به طوری که در حد شمارش انگشتان و یا فقط درک نور خواهد رسید، در این مرحله در تعداد کمی از بیماران ممکن است منجر به افزایش فشار داخل چشم (آب سیاه) شود و در نتیجه نیاز به جراحی اورژانس پیدا می‌کند که عوارض و خطرات آن بیشتر از جراحی معمول است.

بنابراین در صورتی که تشخیص آب مروارید داده شده اما به عللی جراحی آن امکان‌پذیر نیست، بیمار باید تحت نظر چشم پزشک باشد تا به مرحله اورژانس نرسد.

درمان آب مروارید چگونه است و چه زمانی عمل می شود؟

در مراحل اولیه آب مروارید، وضعیت بینایی با استفاده از عینک، عدسی‌های بزرگ نما و نورهای قوی تر بهبود می یابد. اما اگر این تدابیر کمک کننده نباشد، جراحی تنها راه درمان است که شامل خارج کردن عدسی کدر شده و جایگزینی آن با عدسی مصنوعی است. دارو، قطره، ورزش یا عینک مانع بروز یا بهبود آب مروارید نمی شوند.

زمان عمل با توجه به نیاز و شرایط هر فرد متفاوت است. در افراد مسن که نیاز چندانی به دید کامل ندارند ممکن است دیرتر نیاز به انجام جراحی باشد. به هرحال شما با کمک چشم پزشک در این زمینه تصمیم خواهید گرفت.

آب مروارید زمانی نیاز به جراحی دارد که اختلال بینایی، انجام فعالیت‌های شغلی یا روزمره مانند رانندگی،مطالعه و تماشای تلویزیون را مختل کند و نیازی به رسیدن آب مروارید نیست .

تکنیک عمل آب مروارید

به­ طور کلی عمل آب­ مروارید شامل خارج کردن عدسی کدر شده و در اغلب موارد کار گذاشتن لنز مصنوعی داخل چشمی به جای عدسی طبیعی چشم است. با این وجود در بعضی شرایط نادر ممکن است لنزی داخل چشم کارگذاشته نشود.

متداول ترین برش ایجاد شده برای انجام این عمل، یک برش ۳ میلی­متری، یعنی برشی کمتر از ۱/۳ سانتی­ متر است. این برش به دلیل کوچک بودن احتیاجی به بخیه و ترمیم ندارد و پس از عمل خود به ­خود بهبود می­ یابد.

جراح سپس یک دریچه دایره ای در کپسول عدسی- غشای بسیار نازکی که عدسی را می­ پوشاند- ایجاد کرده که این فرآیند capsulorhexis نامیده می­ شود که این عمل به دقت بسیار زیادی نیاز دارد زیرا ضخامت کپسول عدسی ۴/۱۰۰۰ میلی­ متر است.

در روش Phacoemulsification از امواج اولترا سونیک (مافوق صوت) برای شکستن عدسی به ذرات ریزتر استفاده می­ شود.

این ذرات سپس با کمک یک لوله مکشی بیرون آورده می­ شوند. قسمت خلفی(عقبی) کپسول عدسی دست­ نخورده در جای خود باقی می­ ماند تا عدسی مصنوعی بر روی آن کار گذاشته ­شود.

روش Extracapsular cataract extraction زمانی به کار می­ رود که عدسی بسیار سفت شده باشد و امواج به کار رفته در Phacoemulsification قادر به شکستن آن به ذرات ریزتر نباشند. در این روش برشی در حدود ۱۰ میلی­ متر در چشم ایجاد می­ شود و هسته عدسی به صورت یک تکه خارج شده و برش ایجاد شده نیاز به بخیه دارد.

در عمل فیکو عدسی داخل چشمی به صورت تاشو بوده و از طریق منفذ کوچک ایجاد شده به داخل چشم فرستاده می­ شود. این عدسی در مجاورت کپسول خلفی باز شده و اندازه اپتیک آن به ۶ میلی­ متر می­رسد و به وسیله بازوهای کناری که به آنها haptic گفته می­شود در داخل کپسول، محکم قرار می گیرد. معمولاً برای ثابت نگاه داشتن عدسی ­ها در داخل چشم احتیاجی به بخیه وجود ندارد.

قبل از عمل جراحی چه باید کرد؟

اگر شما می خواهید تحت این عمل قرار بگیرید در نظر داشته باشید که یک یا دو هفته قبل از جراحی، پزشک آزمایش‌هایی درخواست می‌کند که شامل آزمایش‌های خون و ادرار، عکسبرداری از قفسه سینه و تعیین قدرت لنز داخل چشمی است. در صورتی که دچار افزایش فشار خون یا قند خون هستید قبل از عمل باید حتما زیر نظر متخصص داخلی، درمان و تحت کنترل قرار بگیرید. روز قبل از عمل حمام کنید و ۶ ساعت قبل از عمل نباید چیزی بخورید.

در حین جراحی چه اتفاقاتی رخ می دهد؟

پس از ورود به اتاق عمل کلینیک یا بیمارستان، قطره چشمی برای گشاد کردن مردمک استفاده می‌شود، سپس اطراف چشم‌ها با محلول ضد عفونی کننده شسته و تمیز می شود. عمل جراحی معمولا حدود یک ساعت طول می کشد و بدون درد است. جراحی می‌تواند تحت تاثیر بی حسی موضعی (با تزریق ماده بی حس کننده در زیر چشم و اطراف پلک) و یا با بیهوشی عمومی انجام گیرد که بستگی به وضعیت جسمانی شما و نظر متخصص قلب و جراح چشم دارد.

در روش بیهوشی عمومی معمولا در طول عمل هیچ چیز حس نخواهید کرد و پس از برخاستن از بیهوشی از عمل جراحی چیزی به خاطر نخواهید داشت. بعد از عمل روی چشم شما پانسمان گذاشته می شود و سپس مدتی در بیمارستان استراحت می کنید و از شما مراقبت خواهد شد تا دچار مشکلی نشوید. تقریبا تمامی بیماران در همان روز می توانند مرخص شوند.

مراقبت های بعد از عمل جراحی

۱- چند روز اول بعد از عمل جراحی با کوچک ترین فشار، زخم ممکن است باز شود. بنابراین محافظ پلاستیکی را به خصوص هنگام خواب به چشم داشته باشید.

۲- محافظ پلاستیکی قابل شستشو است، لذا روزانه با آب و صابون شسته شود.

۳- داروها را طبق دستور پزشک استفاده کنید و از استفاده خودسرانه آنها خودداری نمایید.

۴- در هر مراجعه به پزشک، داروها را با خودتان ببرید و یا نام آن ها را به خاطر بسپارید.

۵- بهتر است قطره چشمی توسط فرد دیگری در چشم شما چکانده شود.

۶- تا یک هفته از سجده کردن در هنگام نماز خودداری کنید و مهر را با دست به پیشانی نزدیک کنید.

۷- در صورتی که بیش از یک نوع قطره استفاده می کنید، قطره دوم حداقل ۵ دقیقه بعد از قطره اول ریخته شود.

۸- بعد از چکاندن قطره، حداقل یک دقیقه چشم ها را ببندید و از پلک زدن های شدید خودداری کنید.

۹- در هنگام چکاندن قطره چشمی نباید نوک قطره چکان با سطح قرنیه، مژه ها یا پلک تماس پیدا کند.

۱۰- پنج روز بعد از جراحی آب مروارید بدون عارضه، استحمام بلامانع است.

۱۱- مطالعه، تماشای تلویزیون و فعالیت های عادی زندگی که توام با فعالیت شدید جسمانی نباشد بلامانع است. انجام فعالیت شدید جسمانی پس از جراحی کاتاراکت عواقب جبران ناپذیری را به همراه دارد.

۱۲- سرما یا گرمای هوا آسیبی به چشم عمل شده وارد نمی کند.

۱۳-بعد از جراحی آب مروارید، در صورتی که شماره لنز شما بر اساس بهترین دید دور تعیین شده باشد، برای دید نزدیک نیاز به عینک مطالعه خواهید داشت.

۱۴- دید شما در چند روز اول بعد از عمل جراحی ممکن است کامل نباشد که احتمالا به علت ورم موقتی قرنیه و یا وجود بخیه ها است.

۱۵- به محض ایجاد درد چشم، قرمزی، حساسیت به نور، کاهش دید و ترشح چرکی از چشم فورا به پزشک مراجعه کنید. در صورتی که به جراح خود دسترسی نداشتید، به درمانگاه اورژانس چشم مراجعه کنید.

آبریزش چشم بعد از عمل آب مروارید

۱۶- کپسول عدسی ممکن است ماه ها یا سال ها بعد از عمل کدر شده و باعث کاهش بینایی شود. این پدیده به سهولت و با لیزر به طور سرپایی درمان می شود.

۱۷- بسیاری از افراد در معرض مشکلات و بیماری های چشمی نظیر آب سیاه چشم و جدا شدن شبکیه هستند. این بیماری ها در افرادی که تحت جراحی های چشم قرار گرفته اند، حتی اگر نتیجه عمل موفقیت آمیز باشد شایع تر است و چون در مراحل اولیه، این بیماری ها بدون علامت واضح هستند، همه افراد به خصوص کسانی که جراحی های چشم داشته اند، باید در فواصل منظم (حداقل یک بار در سال) توسط چشم پزشک معاینه شوند تا در صورت وجود این مشکلات، درمان به موقع انجام پذیرد.

عوارض بعد از جراحی آب مروارید کدامند ؟

۱-عفونت

۲-التهاب بعد از عمل

۳-خونریزی

۴-ورم بخش مرکزی شبکیه (ماکولا)

۵-افزایش فشار داخل چشم

۶-تورم شبکیه چشم

۷-جدا شدگی پرده شبکیه

۸-تورم قرینه

۹-پارگی شبکیه

بدیهی است هر جراحی ای دارای عوارضی است و عمل آب مروارید نیز از آن مستثناء نیست.در برخی افراد بعد از عمل جراحی آب مروارید ممکن است بعضی از این عوارض بروز کند و در برخی نیز هیچ کدام از آنها ایجاد نشود.

دقت چشم پزشک در حین جراحی آب مروارید ، مراقبت های بیمار پس از عمل آب مروارید در کاهش این عوارض تاثیر گذار است .

چه زمانی بینایی طبیعی می شود؟

چند روز پس از عمل می توان فعالیت‌های روزانه را شروع کرد. اما بینایی ممکن است تا مدتی کامل نباشد. پس از عمل، چشم برای عادت کردن با شرایط جدید نیاز به زمان دارد تا به طور مناسبی با چشم دیگر هماهنگی ایجاد کند، بخصوص اگر چشم مقابل دچار آب مروارید باشد. در مورد زمان شروع مجدد رانندگی در صورتی که دید کافی داشته باشید مانعی وجود ندارد.

اگر IOL در چشم تعبیه شده باشد ممکن است رنگ‌ها خیلی روشن و یا مختصری آبی به نظر برسند. همچنین اگر در نور شدید خورشید قرار بگیرید همه چیز برای چند ساعت کمی قرمز به نظر می رسد. این اختلالات به این دلیل است که عدسی مصنوعی در چشم شما کاملا شفاف است و نور زیادی به داخل چشم راه می یابد. در عرض چند ماه پس از تعبیه IOL این تغییرات از بین می‌رود. پس از عمل چشم ممکن است نیاز به عینک جدیدی پیدا کنید که بعد از ۲ تا ۳ ماه تجویز خواهد شد.

مراقبت بعد از عمل اب مروارید

این دستورات مربوط به بیمارانی است که تحت عمل جراحی اب مروارید و جاگذاری لنز داخل چشمی قرار گرفته اند.

١) در هنگامی که چشم شما هنوز پانسمان است، لازم نیست قطره بریزید، در این زمان ممکن است برای شما مسکن خوراکی و یا قرص استازولامید تجویز شده باشد که طبق دستور داده شده، مصرف کنید.

٢) بعد از هوشیار شدن، رژیم غذایی و مصرف داروهای قبلی به روال عادی برمیگردد. اگر داروی اسپیرین بخاطر عمل جراحی قطع شده است، بدنبال عمل جراحی مصرف ان را از سر بگیرید. مصرف داروی قند و انسولین طبق روتین و دستور قبلی از سر بگیرید، مگر انکه پزشک بیمارستان به شما دستور دیگری داشته باشد.

٣) پانسمان چشمتان را معمولا پزشک برمیدارد. توجه داشته باشید که دید چشم عمل شده بلافاصله بعد از برداشتن پانسمان ممکن است خیلی شفاف و واضح نباشد. از این مسئله نگران نباشید.

۴) بعد از برداشتن پانسمان، استفاده از قطره های چشمی را شروع کنید. معمولا بدنبال عمل دو قطره زیر تجویز میشود:
قطره بتامتازون چشمی هر دو ساعت و قطره کلرامفیکل چشمی هر شش ساعت.

اگر زمان مصرف قطره در طی خواب فرا برسد، لازم نیست برای استفاده از قطره بیدار شوید.
اگرزمان مصرف دو قطره با هم فرا برسد، بهتر است که بین استفاده از دو قطره حداقل ده دقیقه فاصله بدهید.

مقدار مصرف هر نوع قطره، همیشه یک قطره است. بهتر است اندکی سرتان را به پشت خم کنید ، مختصر پلک پایین را به پایین بکشید و یک قطره در گودی بین چشم و پلک بریزید. اگر مطمئن نیستید که قطره وارد چشم شده است ، یک قطره دیگر بریزد.
معمولا قطره کلرامفنیکل تا یک هفته مصرف میشود و بعد از ان قطع میشود. اما مصرف قطره بتامتازون بمدت ۵-۶ هفته ادامه داده میشود و هر هفته مصرف ان کم میشود . میتوانید بشکل زیر مصرف ان را کم کنید:

هفته اول هر دو ساعت (غیر از ساعات خواب)،
هفته دوم هر ۴ ساعت( تقریبا روزی ۵ بار)،

هفته سوم هر ۶ ساعت( روزی ۴بار)،
هفته چهارم هر ٨ ساعت( روزی ٣بار)،
هفته پنجم هر ١٢ ساعت( روزی ٢ بار) و

هفته اخر روزانه یکبار. دو هفته اخر مصرف بتامتازون معمولا همزمان است با ویزیت ماه اول بعد از عمل جراحی.

۵) معمولا محل عمل جراحی اب مروارید، بخیه نمیشود، به این دلیل بسیار در مقابل ضربه و فشاراسیب پذیر است. از خاراندن، مالش و فشار به چشم عمل شده ، دوری کنید زیرا ممکن است سبب باز شدن زخم و جابجایی لنز شود. به همین دلیل یک محافظ چشمی ، روی چشم شما قرار میگیرد. این محافظ نقش سپر در مقابل ضربه احتمالی، فشار و یا مالش اتفاقی را دارد. پشت محافظ، چشم باید باز باشد و حتی میتوانید از سوراخهای محافظ ببینید.

محافظ را میتوانید با چسب یا باند کشی روی چشم عمل شده قرار دهید. بسیاری از بیماران سوال می کنندکه تا چه وقت محافظ را استفاده کنند و ایا شب لازم است ان را استفاده کنند؟ باید توجه داشته باشید که با گذشت زمان مقاومت محل عمل بیشتر شده و بعد از چند ماه مثل زمان قبل از عمل میشود. نیاز به محافظ در روزهای اول بعد از عمل جراحی بیشتر است. بهتر است هنگام خواب از محافظ استفاده شود تا از ضربه های احتمالی ناشی از مالش چشم و برخورد با گوشه بالش و پتو در هنگام خواب جلوگیری شود. در صورت حضور در جای شلوغ نظیر خیابان، مترو اتوبوس، مهمانی و مجالس حتما ازمحافظ استفاده کنید. در صورتی که در خانه بچه کوچک دارید و یا بچه کوچک به دیدارتان امده است، حتما از محافظ استفاده کنید. بهتر است بمدت ٣-۴ هفته از نوه های خود مراقبت نکنید، زیرا کودکان ممکن است سبب اسیب چشم شوند.

۶) ورود اب به چشم بعد از عمل جراحی ممنوع است. زیرا ممکن است سبب ورود میکروب به داخل چشم و شروع عفونت شود. این احتمال بعد از چند روز کم میشود.بهمین دلیل از وارد کردن اب به چشم حین شستن صورت یا استحمام جلوگیری کنید. میتوانید بعد از چند روز از عمل جراحی، صورت تان رابشویید یا استحمام کنید. بهتر است این کار را با چشم بسته انجام دهید تا اب وارد چشمتان نشود. شنا تا چند هفته اول بهتر است انجام نشود. از بخار اب ، سونا و spa بمدت یک ماه دوری کنید. بهتر است در هفته های اول بعد از عمل، برای شستشوی سر از شامپو بچه استفاده شود.

٧) روز اول بعد از عمل را استراحت کنید. در روزهای اول بعد از عمل از گرد و خاک ، باد، مواد محرک شیمیایی، و دود دوری کنید. از کار بدنی شدید، ورزش شدید، بلند کردن اجسام سنگین، خم شدن، سجده پرهیز کنید. کارهای معمولی، دفتری و همچنین مطالعه و تماشای تلویزیون را میتوان از همان ابتدا شروع کرد. اگرچه ممکن است بدلیل دید نامناسب اوایل عمل ، یک مقدار خسته کننده باشد.

توجه داشته باشید که روزهای اول بعد از عمل جراحی، دید ممکن است کامل نباشد. به همین دلیل از انجام کارهایی که نیاز به دید دقیق دارند مثل رانندگی، خلبانی، کار با ماشین الات دقیق و خطرناک در صورتیکه دیدتان مناسب نیست دوری کنید. بعد از برگشت دید، انجام این کارها بلامانع است. رانندگی در شب در روزهای اول بعد از عمل ممکن است با حساسیت به نور همراه باشد.شروع مجدد کار در محیط های الوده و باز ، پر از دود ،گرد و خاک و یا مواد محرک ( مثل وایتکس) بهتر است با تاخیر باشد.

٨) بعد از عمل جراحی کاتاراکت، برای معابنه مجدد مراجعه کنید. معمولا معاینه بعد از عمل، روز اول، هفته اول و ماه اول بعد از عمل جراحی انجام میشود. طبق نظر پزشک معالج ممکن است فاصله بین معاینات کم شود. همیشه از پزشک خود، زمان معاینه مجدد را بپرسید.

٩) علائم و نشانه های کم اهمیت بدنبال عمل: وجود این علائم دلیل مراجعه به پزشک نیست:
دیدن تصویر موجدار و یا کج دیدن و یا سایه دار دیدن اجسام. این بعلت عدم تطابق چشم با لنز است و با گذر زمان کم میشود.
خونریزی زیر ملتحمه که بصورت خونریزی در بافت سفید چشم دیده میشود. این علامت بدلیل اسیب دیدن عروق سطحی چشم ایجاد میشود و در عرض یک تا دو هفته از بین میرود.
احساس خشکی و با احساس خراش یا حالتی مثل فرو رفتن سوزن در چشم. این علامت ناشی از زخم محل جراحی اب مروارید است و با گذشت زمان از ببن میرود.
مختصر ترشح و چسبیدن مژه ها عادی است.

١٠) علائم مهم بعد از عمل جراحی اب مروارید که در صورت بروز ان ، سریع به پزشک خود مراجعه کنید:
درد شدید که با مسکن معمولی کم نشود.
افت دید پیشرونده،
قرمزی شدید چشم،

ترشح شدید، و
ایجاد مگس پران و جرقه
این علایم میتوانند دال بر عفونت داخل چشمی و یا پارگی شبکیه باشد.

١١) بعد از عمل جراحی معمولا نمره عینک قبلی عوض میشود و ممکن است که عینک قبلی شما، برایتان مناسب نباشد. معمولا در فاصله یک تا دو ماه بعد از عمل ، نمره عینک ثابت شده و میتوان عینک دور یا نزدیک نجویز کرد. در صورت حساسیت به نور میتوان از عینک افتابی استفاده کرد

١٢) هنگام استفاده از قطره های چشمی، مواظب باشید که نوک قطره با مژه و با پلک تماس پیدا نکند، زیرا سبب الودگی قطره میشود. بعد از باز کردن قطره ، قطره ها معمولا بمدت سه تا چهار هفته قابل استفاده هستند. کلرامفنیکل تولیدی بعضی از کارخانه های دارو سازی، بعد از باز شدن باید در یخچال نگهداری شود. این اطلاعات را از روی برچسب دارو بخوانید.

١٣) اگر قبل از عمل جراحی، تحت درمان با قطره چشمی دیگری بوده اید، برای مصرف یا عدم مصرف ان، با پزشک خود مشورت کنید. در صورت نیاز به ادامه ان( معمولا داروهای ضد فشار چشم ادامه داده میشوند)،از قطره های نو استفاده کنید، زیرا قطره های باز ممکن است الوده شده باشد و خطر عفونت داخل چشمی را بالا ببرد.

١۴) مواد ارایشی بعلت اینکه مواد محرک دارند، و میتوانند سبب نحریک چشم و حتی عفونت چشم شوند، بهتر است در چند هفته ابتدایی استفاده نشوند

١۵) روزهای اول بعد از عمل جراحی، ممکن است چشم مختصر ترشح داشته باشد و سبب چسبیدن مژه ها شود. همیشه ترشحات چشم را پاک کنید. بهتر است این کار را با گوشه یک گاز استریل انجام دهید، اگر ترشحات خشک شده است، روی ان قطره کلرامفنیکل و یا قطره اشک مصنوعی بریزید و سپس ان را پاک کنید.

علل آب مروارید چشم

عمل آب مروارید | نکات مراقبت بعد از عمل آب مروارید

منبع : dralirezamajidi.com / بیتوته