علل سرطان بیضه | راه های تشخیص و درمان

بیماریها و راه درمان ، راه های تشخیص سرطان بیضه در آقایان در خدمت شما هستیم. با ما همراه باشید.

تفاوت واریکوسل و سرطان بیضه ، علل سرطان بیضه

علل ، علائم و درمان سرطان بیضه

سرطان بیضه (Testicular cancer) یکی از سرطان های شایع در مردان است که معمولا در سنین بین ۲۰ تا ۴۰ سالگی رخ می دهد. اگر این بیماری در مراحل ابتدایی کشف شود، به آسانی قابل درمان است.

سرطان بیضه درمان نشده به غدد لنفاوی و سرانجام سایر قسمت های بدن گسترش یافته و نهایتا منجر به مرگ خواهد شد. سرطان معمولا یک بیضه را درگیر می کند. بیشتر تومورهای بیضه از سلولهای تولید کننده اسپرم منشا می گیرند. ۴ نوع سرطان بیضه وجود دارد:

۱. سمینوم (Seminoma)

۲. آمبریونال کاسینوما ( Embryonal Cacinima)

۳. تراتوما (Teratoma)

۴. کوریوکارسینوما (Choriocarcinoma)

که از این بین نوع اول یا سرطان مجاری منوی شایعترین نوع است و در سنین ۳۵ تا ۴۵ سالگی بیشتر دیده می شود.

علل سرطان بیضه :

علت پیدایش تومور بیضه نامشخص است، اما عوامل مادرزادی و اکتسابی می توانند در پیدایش سرطان نقش داشته باشند. بطور خلاصه عوامل مؤثر در پیدایش سرطان بیضه را می توان بصورت زیر بیان کرد.

¤ کریپتورکیدیسم (نهان بیضگی)

قوی ترین ارتباط میان سرطان و بیضه نزول نیافته وجود دارد و شایع ترین نوع سرطان نیز در این افراد سمینوم است. بیشترین احتمال بروز سرطان، در بیضه نزول نیافته در نوع شکمی آن وجود دارد و کمترین احتمال مربوط به نوع مغبنی (اینگوینال) است.

¤ تجویز استروژن به مادر در دوران حاملگی

¤ آسیب های بافتی بیضه ناشی از ضربه یا عفونت

عوامل خطرساز

از جمله عوامل خطرساز برای ابتلا به سرطان بیضه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• نژاد: احتمال بروز سرطان سینه در یک مرد سفید پوست ۲٪ برای تمام طول عمر وی میباشد. میزان بروز سرطان بیضه در سیاه پوستان یک چهارم سفیدپوستان است.

• محل درگیری: سرطان بیضه در طرف راست از شیوع بیشتری برخوردار است. این امر با شیوع بیشتر کریپتورکیدیسم ( نهان بیضگی ) در طرف راست همراه است.

• وضعیت اقتصادی اجتماعی: احتمال بروز تومور بیضه در مردانی که در سطوح اقتصادی اجتماعی بالاتری به سر می برند بیشتر است.

علائم سرطان بیضه

شما متوجه علائم نخواهید شد مگر این که به طور منظم بیضه های خود را معاینه کنید.

علائم عبارتند از:

◊ توده بدون درد و سفت در بیضه مبتلا

◊ تغییر اندازه و قوام بیضه

◊ درد مبهم در کیسه بیضه

◊ ندرتا، درد ناگهانی تیز در بیضه مبتلا

در برخی موارد، مایع در کیسه بیضه تجمع پیدا می کند ( هیدروسل ) و در صورت هر گونه تغییر در بیضه باید فورا با پزشک خود مشورت کنید.

شناسائی و تشخیص سرطان بیضه

– ارزیابی آزمایشگاهی

در بیماری پیشرفته، کم خونی دیده می شود. در انتشار به کبد اختلال در آزمون های عملکرد کبدی و در نتیجه انسداد حالب، اختلال در آزمایش های عملکرد کلیوی مشاهده می شود. شاخص هایی در تشخیص و نیز پیگیری درمان سرطان بیضه وجود دارد که عناصر بیوشیمیائی خاصی هستند.

– تصویربرداری

با کمک سونوگرافی بیضه می توان سرطانهای بیضه را به سرعت و بطور دقیق تشخیص داد. به منظور درجه بندی سرطان عکسبرداری از قفسه سینه و سی تی اسکن لگن و شکم لازم است.

تشخیص افتراقی

شایع ترین اشتباه تشخیصی در مورد سرطان بیضه، اپیدیدیمیت (التهاب مجاری اسپرم بر) است. دومین اشتباه شایع تشخیصی هیدروسل (آب آوردن بیضه) است. اگر در حضور هیدروسل نتوان بیضه را بطور کامل معاینه کرد، باید سونوگرافی انجام داد . نباید مایع هیدروسل را با سوزن بیرون کشید.

درمان سرطان بیضه

شیوه درمان بسته به نوع تومور و میزان گسترش آن تعیین می شود. برداشتن بیضه مبتلا از طریق جراحی، اولین مرحله درمان در سرطان بیضه است. عملکرد جنسی یا قدرت باروری با برداشتن یک بیضه، تغییر چندانی نخواهد کرد.

ممکن است جهت از بین بردن سلول های سرطانی در سمینوم از پرتودرمانی استفاده شود. به این صورت که اشعه گاما یا اشعه ایکس با ولتاژ بالا بر ناحیه گرفتار تابانده می شود. این اشعه به سلو ل های سرطانی صدمه وارد ساخته یا آنها را نابود می کند در حالی که بر بافت طبیعی نزدیک اثر چندانی ندارد.

ممکن است پرتو درمانی آثار جانبی ای مانند واکنش های پوستی، حالت تهوع، استفراغ، خستگی و اسهال داشته باشد. در اکثر موارد استراحت و تغذیه مناسب و گذشت زمان این ناراحتی ها را برطرف می سازد.

سرطان بیضه در نوجوانان

شیمی درمانی و درمان با داروهای ضد سرطان که در تقسیم و رشد سلول های سرطانی تداخل ایجاد می کند در بعضی از موارد سرطان بیضه مورد استفاده قرار می گیرد.

پرتودرمانی و شیمی درمانی برکارکرد جنسی تأثیر ندارند اما می توانند بر باروری اثر داشته باشند.

جهت برداشتن غدد لنفاوی شکم در مواردی که درگیری این غدد در سرطان های غیر سمینومی ثابت شده باشد یا مورد شک باشد، ممکن است از عمل جراجی استفاده گردد.

در نهایت، مراقبت دقیق و مراجعه مرتب پزشکی بعد از درمان توصیه می شود. تقریباً تمام موارد سرطان بیضه به خوبی قابل درمان هستند، به ویژه اگر تومور به موقع تشخیص داده شود.

در چه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟

اگر دچار تورم‌ سفت‌ یا توده‌ در بیضه‌دان‌ باشید.

اگر دچار علایم‌ جدید و غیر قابل‌ توجیه‌ شده‌اید. داروهای‌ مورد استفاده‌ در درمان‌ ممکن‌ است‌ باعث‌ عوارض‌ جانبی‌ گردند.

چنانچه سرطان قسمت های دیگر بدن را مبتلا کرده باشد درمان های بیشتری نظیر جراحی، پرتودرمانی و شیمی درمانی نیاز است. در درگیری غدد لنفاوی شکم، این غدد با جراحی برداشته می شوند. از چهارنوع سرطان ذکر شده، سرطان مجاری منوی با جراحی و پرتودرمانی به آسانی درمان می شود.

پیشگیری از سرطان بیضه

مردان‌ باید به‌طور منظم‌ حداقل‌ ماهی‌ یک‌ بار بیضه‌های‌ خود را معاینه‌ کنند. این‌ کار جلوی‌ سرطان‌ را نمی‌گیرد ولی‌ ممکن‌ است‌ به‌ کشف‌ سریع‌ تومور کمک‌ کند به‌طوری‌ که‌ از علاج‌ آن‌ اطمینان‌ حاصل‌ گردد.

مردانه‌ترین سرطان

اگرچه سرطان بیضه مخصوص آقایان است ،اما خانم ها هم باید در باره آن بدانند چون ممکن است همسر یا پسر آنها در خطر باشند
تومور بیضه در مردان سنین ۲۵ تا ۳۴ سالگی. شایع‌ترین تومور است

یکی از بیماری‌هایی که همیشه، حتی شنیدن اسم آن هم خوشایند نیست، سرطان است. انواع و اقسام سرطان‌ها را داریم که از فرق سر تا نوک پای هر کسی را می‌تواند مبتلا کند. هر کدام در سن خاصی شایع‌تر هستند و راه‌های تشخیص و درمان مخصوص به خود را دارند. ولی در کل تشخیص سریع همه آنها می‌تواند سیر بیماری و روند درمان را کاملا تحت تا‡ثیر قرار دهد. در این مطلب سعی داریم تا حدی با سرطان بیضه، راه‌های تشخیص، علایم و درمان آن آشنا شویم.

سرطان بیضه چیست؟

مثل تمام سرطان‌ها، در اینجا هم رشد غیرطبیعی سلول‌های بیضه را داریم که باعث ایجاد بدخیمی در بیضه می‌شود. تومورهای بیضه نسبتا غیرشایع هستند و فقط ۱ تا۲درصد تومورهای بدخیم مردان را تشکیل می‌دهند. با اینکه این تومورها شیوع زیادی ندارند، ولی به علت گرفتار کردن مردان جوان اهمیت پیدا می‌کنند. به‌طوری‌که تومور بیضه در مردان در سنین ۲۵ تا ۳۴ سالگی، شایع‌ترین تومور است. سرطان بیضه در سمت راست کمی شایع‌تر از سمت چپ است و در‌۱‌‌تا۲درصد موارد دوطرفه است.‌

عوامل خطر

علت تومورهای بیضه دقیقا معلوم نیست ولی هم عوامل مادرزادی و هم عوامل محیطی در بروز آن تا‡ثیر دارند. از جمله مهم‌ترین عوامل موِثر، کریپتورکیدسیم است که به معنی عدم نزول بیضه به محل طبیعی خود در کیسه اسکروتوم (یا کیسه بیضه) است. در حالت طبیعی بیضه‌ها در دوره جنینی در داخل شکم تشکیل می‌شوند و سپس مسیر خود را به سمت کیسه بیضه طی کرده و داخل آن قرار می‌گیرند، به طور‌ی‌که وقتی نوزاد به دنیا می‌آید، بیضه‌ها در حین معاینه باید داخل کیسه بیضه باشند.

اهمیت این موضوع به خاطر این است که درجه حرارت اسکروتوم یا کیسه بیضه حدود ۱ درجه سانتی‌گراد سردتر از درجه حرارت بدن است و سلول‌های حساس اسپرم‌ساز را در دمای خنک‌تر نگه می‌دارد. اگر بیضه‌ها داخل شکم باقی بمانند، به علت دمای بالاتر، سلول‌های اسپرم‌ساز از بین رفته و علاوه بر ناباروری می‌توانند باعث ایجاد تغییر در سلول‌ها و سرطان شوند! به همین علت برای جلوگیری از خطرات بدخیمی، اگر بیضه‌ها تا سن ۱ سالگی به داخل کیسه بیضه پایین نیایند، باید این کار با عمل جراحی انجام شود.

عوامل دیگری مثل نژاد هم در ابتلا‌ به این بیماری موِثرند و مردان سفیدپوست نسبت به مردان سیاه‌پوست در معرض خطر بالاتری هستند. کسانی که پدر یا برادر آنها به این بیماری مبتلا شده‌اند و شغل‌هایی دارند که درتماس با برخی مواد شیمیایی هستند، افرادی که در معادن کار می‌کنند و آتش‌نشان‌ها باید بیشتر مراقب باشند، چون این عوامل شانس ابتلا به سرطان بیضه را بالا می‌برند.

علایم ابتلا به سرطان

در ابتدای بیماری که هنوز سرطان محدود به بیضه است و به اصطلاح متاستاز نداده (یعنی به سایر نقاط بدن گسترش نیافته)، اغلب بزرگی بیضه‌ها، وجود توده‌ در بیضه و یا درد بیضه از علایم بیماری هستند ولی با پیشرفت بیماری و با توجه به محل متاستاز، ممکن است علایمی مثل کمردرد، درد زیر شکم، درد بیضه‌ها و احساس ناراحتی در آنها و ورم پاها ایجاد شود.
اغلب مردان خودشان با لمس توده و یا سایر علایم گفته شده، متوجه ابتلا به سرطان بیضه می‌شوند.

برای تشخیص سریع این بیماری تمام مردان باید پس از سن بلوغ ماهی یک‌‌بار بیضه‌های خود را مورد معاینه قرار دهندو بهتر است که این کار بعد از یک دوش آب گرم انجام شود چون در این زمان به علت اثر گرما، پوست اسکروتوم یا کیسه بیضه شل‌تر است و معاینه دقیق‌تر خواهد بود.

در هنگام معاینه باید از هر دو دست کمک گرفته شود تا هر گونه تورم، توده و یا حتی تغییر درشکل یا اندازه بیضه‌ها مشخص شود. در صورت وجود هر یک از موارد نامبرده شده، باید سریع به پزشک مراجعه کرد. برای تا‡یید تشخیص پزشک از آزمایشات و روش‌های مختلفی مثل اندازه‌گیری تومور مارکرها (موادی که در صورت وجود سرطان در خون یافت می‌شوند و یا مقدار آنها بالا می‌رود) و یا انجام سونوگرافی از کیسه بیضه می‌توان کمک گرفت.

درمان‌پذیر یا غیر قابل علاج ؟

اگر سرطان بیضه زود تشخیص داده شود، در حدود ۹۵درصد ‌مبتلایان، تقریبا بهبود کامل پیدا می‌کنند. اما در صورتی‌که این سرطان تشخیص داده نشود و طول بکشد، به سرعت رشد کرده و به گره‌های لنفاوی داخل شکم و سپس به سایر گره‌های لنفاوی گسترش پیدا می‌کند. بیشتر مردان به کمک عمل جراحی و خارج ساختن بیضه، رادیوتراپی یا پرتودرمانی و در صورت لزوم شیمی درمانی و یا ترکیب دو درمان از سه درمان فوق، درمان می‌شوند. در بیشتر موارد قدم اول برداشتن با جراحی است. بعد از آن بر اساس نوع تومور و درجه پیشرفت آن ممکن است علاوه بر جراحی از شیمی درمانی برای از بین بردن متاستازهای غیرقابل کشف استفاده شود.

پس به طور کلی برای اینکه سرطان بیضه قابل درمان باشد، باید در مراحل اولیه تشخیص داده شود و برای این تشخیص سریع باید به نکات زیر دقت کرد.
– تمامی نوزادان پسر حتما از لحاظ وجود بیضه داخل کیسه بیضه معاینه شوند و در صورت عدم وجود بیضه، به خاطر بالا بودن خطر سرطان، پی‌گیری دقیق جهت آنها انجام شود.‌
– افرادی که در خانواده‌شان فرد مبتلا وجود دارد،‌ بیشتر مراقب باشند.
– و در نهایت همه مردان معاینه ماهیانه بیضه را برای خودشان انجام دهند

سرطان علیه مردان

مردان به ویژه در سنین جوانی از آنجا که بازوی مولد و فعال جامعه محسوب می‌شوند و تاثیر به سزایی بر چرخه اقتصادی و اجتماعی جامعه می‌گذارند اما به همان نسبت بیماری‌ها و نیز از اهمیت و حساسیت برخوردار است. سرطان بیضه یکی از همین مشکلات جسمی مردانه است. شما درباره این بیماری چه می‌دانید؟
سرطان بیضه، شایع‌ترین سرطان تشخیص داده شده در میان مردان جوان بین ۱۵ تا ۳۵ ساله است. سن شیوع این بدخیمی و به موازات آن میزان درمان‌پذیری بسیار زیاد این سرطان، لزوم افزایش دانش عمومی جامعه را در این مورد متذکر می‌شود.

● آمارها چه می‌گویند؟

حداکثر میزان بروز تومور بیضه در حدود ۳۰ سالگی است. در کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی در هر یک‌صد هزار نفر جمعیت مردان، بین ۳ تا ۷ نفر به این بیماری مبتلا می‌شوند، در ایران در سال ۱۳۸۴، تعداد ۵۰۳ به ثبت رسیده است. میزان تشخیص سرطان بیضه در بیشتر مناطق جهان در طی ۲۵ سال اخیر افزایش یافته است، اما خوشبختانه با تشخیص زودتر و درمان‌های مناسب جراحی، رادیوتراپی و شیمی درمانی کاهش چشمگیری در میزان مرگ و میر حاصل از آن مشاهده می‌شود. به طوری که درصد بهبود کامل فرد مبتلا در بیشتر مراکز در حدود ۹۰ درصد تخمین زده می‌شود. این درصد بالا و قابل توجه را می‌توان یکی از موفقیت‌های برجسته طب در سال‌های اخیر ذکر کرد.

● لزوم آگاهی

در کشور ما به دلیل مسایل اجتماعی و اخلاقی و نوع فرهنگ حاکم و حجب و حیای توده مردم، متاسفانه بیماران در این مورد گاهی احساس شرم کرده و دیر به پزشک مراجعه می‌کنند که به تبع آن باعث کشف دیرتر بیماری و کاهش شانس درمان قطعی می‌شود. بنابراین باید این آگاهی در سطح جامعه افزایش یابد که مردان جوان مانند آنچه به زنان در مورد معاینه دوره‌ای پستان آموزش داده شده است، لازم است مراقبت‌ها و معاینات اولیه را به‌طور شخصی انجام دهند.

● بهترین زمان معاینه

بهترین زمان برای معاینه بیضه‌ها و محتویات کیسه بیضه، پس از یک استحمام سبک است. کیسه بیضه و بیضه‌ها و اطراف آن باید به ترتیب و آرام لمس می‌کند و احساس هر گونه عدم تقارن یا سفتی و درد غیرطبیعی باید به سرعت گزارش شود.

در بسیاری موارد در هنگام تشخیص این سرطان، فرد سابقه اخیری از ضربه یا آسیب به کیسه بیضه را ذکر می‌کند اما این شکایت بیش از آن‌که بخواهد یک عامل سبب‌ساز تومور بیضه باشد، عامل برانگیزاننده توجه فرد برای مراجعه به پزشک است.
در مواردی با پیشرفت بیماری و انتشار آن به غدد لنفاوی شکم و لگن، علایمی مانند تورم شکم و کمردرد نیز بروز می‌کند.

● از تشخیص تا درمان

در صورت شک به وجود توده بیضه، پس از انجام معاینات فیزیکی کامل به وسیله پزشک معالج و اخذ شرح حال و تاریخچه کامل از عوامل خطرزا، اقدام بعدی انجام سونوگرافی کیسه بیضه برای تشخیص دقیق است.

با احراز تومور بیضه عمل جراحی خارج سازی بیضه مبتلا به طور کامل از ناحیه کشاله ران انجام می‌گیرد. مسلما قبل از جراحی، اقدامات تشخیصی دیگر از جمله آزمایش خون و اندازه‌گیری سطح نشانگرهای غده سرطانی مرتبط با بیماری انجام می‌شود.

پس از مشخص شدن نوع آسیب‌شناسی بیماری، بیمار جهت اقدامات کامل‌تر که ممکن است جراحی یا رادیوتراپی و شیمی درمانی باشد، ارجاع می‌شود.
نکته دیگری که اهمیت دارد، آن است که در بعضی از موارد سرطان بیضه، فرد مبتلا، زمینه ناباروری را ممکن است دارا باشد. بنابراین قبل از ارجاع فرد جهت درمان‌های کامل‌تر، انجام آزمایش‌های تعیین وضعیت باروری فرد و در صورت لزوم، ذخیره اسپرم در بانک اسپرم ضروری است. یادآوری این نکته خالی از لطف نیست که سرطان بیضه از درمان پذیرترین بدخیمی‌هاست و میزان درمان قطعی آن رابطه مستقیمی با زمان تشخیص آن دارد. بنابراین به هیچ وجه نباید نسبت به علایم و مشکلات بیضه و کیسه بیضه بی‌تفاوت بود.

عوامل سرطان بیضه

علل سرطان بیضه | راه های تشخیص و درمان

منبع : بیتوته / ایران سلامت