علائم اختلال یادگیری | علل و راه های درمانی

بیماریهای کودکان ، راه های درمان اختلال یادگیری در خدمت شما هستیم. با ما همراه باشید.

روش های درمان اختلال یادگیری ، علائم اختلال یادگیری

انواع اختلال یادگیری و علائم آن
انواع اختلال یادگیری مانند نارساخوانی، توانایی فرد در فهم یا استفاده‌ی او از زبان، انجام محاسبات ریاضی، هماهنگی حرکات و توجه مستقیم را تحت تاثیر قرار می‌دهند. این اختلالات معمولا در بدو ورود کودک به مدرسه شناسایی می‌شوند.

ناتوانی‌های یادگیری، اختلالاتی هستند که بر توانایی فرد برای درک یا استفاده از زبان گفتاری‌ یا نوشتاری، محاسبات ریاضی، حرکات هماهنگ و یا توجه مستقیم تاثیر می‌گذارند. اگرچه ناتوانی‌های یادگیری در کودکان بسیار کم سن و سال رخ می‌دهد، اما این اختلال تا زمانی که کودک به سن مدرسه می‌رسد ناشناخته باقی می‌مانند. تحقیقات نشان می‌دهد که ۸ تا ۱۰ درصد از کودکان آمریکایی زیر ۱۸ سال دارای نوعی اختلال یادگیری هستند.

اختلال یادگیری چیست؟

اختلال یادگیری توانایی تفسیر آنچه را که فرد می‌بیند یا می‌شنود، و یا ارتباط دادن اطلاعات دریافتی از قسمت‌های مختلف مغز را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این محدودیت‌ها می‌توانند در قالب مشکلات خاص در خواندن و نوشتن، هماهنگی، خویشتن داری، یا توجه بروز پیدا کنند. این مشکلات در مدرسه بر روی انجام تکالیف تاثیر می‌گذارند و می‌توانند مانع یادگیری خواندن، نوشتن یا ریاضی شوند. اختلالات یادگیری هیچ تاثیری بر ضریب هوشی کودک نداشته و یا نشانه‌ای از کم هوشی یا هوش زیاد او نیست.

اختلالات یادگیری می‌تواند در طول زندگی یک فرد در شرایط خاصی حضورش حس شده و برخی جنبه‌های مختلف زندگی شخص را تحت تاثیر قرار دهد، مانند مدرسه، کار، زندگی روزمره، موقعیت‌های خانوادگی، بازی و روابط دوستانه. در برخی افراد این همپوشانی‌ها کاملا قابل تشخیص است و در برخی دیگر تنها بعضی از جنبه‌های زندگی مورد تاثیر قرار می‌گیرد.

دقت داشته باشید که همه‌ی مشکلات در یادگیری در دسته‌ی اختلال یادگیری نمی‌گنجد. بسیاری از کودکان در رشد مهارت‌های خاصی کمی کندتر هستند. از آنجا که کودکان تفاوت طبیعی در نرخ رشد خود نشان می‌دهند، گاهی آنچه به نظر می‌رسد اختلال یادگیری باشد، ممکن است به سادگی تاخیر یا کندی در بلوغ باشد. برای تشخیص ناتوانی در یادگیری، شرایط کودک باید با معیار‌های خاصی مطابقت داشته باشد.

انواع اختلالات یادگیری عبارتند از:

نارساخوانی (Dyslexia): دیسیلیکا، یک نوع اختلال یادگیری مبتنی بر خواندن و زبان است. با این مشکل، یک کودک برخی از حروف، کلمات، جملات یا پاراگراف‌ها را درک نکند. برای مثال، در آغاز کلاس اول، ممکن است کودکان گاهی اوقات حروف را وارونه بخوانند و بنویسند. این مشکل در اوایل یادگیری می‌تواند عادی باشد، اما در اواسط سال تحصیلی این مشکلات باید ناپدید شوند. اما یک دانش آموز مبتلا به نارساخوانی ممکن است نتواند بر این مشکل فائق آید و اختلال با رشد کودک از بین نمی‌رود. برای چنین کودکی، حرف ت ممکن است شبیه پ باشد. او ممکن است بنویسد نا، اما واقعا منظورش با باشد. ممکن است کودک شما ۷ را وارونه کند تا به ۸ برسد.

علاوه براین، کودک مبتلا به نارساخوانی، گاهی ممکن است کلمات، جملات یا حروف را در حال حرکت یا پرواز ببیند. این‌ها مشکلات بینایی نیستند و تنها اختلالی در تفسیر اطلاعات توسط مغز هستند.

نارسانویسی یا نوشتارپریشی (dysgraphia): اصطلاحیست مربوط به مشکلات نوشتن. فرد مبتلا به این اختلال، ممکن است در نوشتن حروف یا جای دادن آن‌ها در فضای مشخصی به مشکل بربخورد. منظم و تمیز نوشتن برای او وقت گیر و تلاش بر است. با این حال و با وجود تلاش زیاد، همچنان ممکن است خواندن خط این افراد دشوار باشد. معلم این افراد ممکن است بگویند که کودک در تمام کردن تکالیفش کند است یا والدین این افراد حس می‌کنند تکالیف نوشتاری فرزندشان بسیار ناقص است یا دیر تمام می‌شود.

اختلال یادگیری ریاضی (Dyscalculia): دیسکالکولیا اختلال در یادگیری ریاضی است. کودک ممکن است نمراتش در زبان و تاریخ خوب باشد، اما در امتحانات ریاضی و انجام محاسبات ریاضی به مشکل بربخورد. ریاضی برای خیلی از دانش آموزان دشوار است، اما فرد مبتلا به اختلال یادگیری ریاضی، مشکلات بیشتری نسبت به همکلاسی‌هایش دارد. این اختلال ممکن است او را در حل محاسبات ابتدایی که دیگران به سادگی بر آن‌ها فائق می‌آیند، دچار مشکل کند.

در مبتلایان به ناتوانی یادگیری، اختلالات پردازش اطلاعات، باعث می‌شود فرد در دریافت و پردازش اطلاعات دریافتی از حواس دیدن، شنیدن، چشیدن، بوکشیدن و لمس کردن دچار مشکل شوند. این مشکلات به توانایی دیدن یا شنیدن فرد مربوط نمی‌شوند و تنها مربوط به شرایطی در مغز هستند که بازیابی اطلاعات را دشوار می‌کنند.

علائم اختلال یادگیری

دانش آموزانی که دچار اختلال یادگیری هستند، اغلب در تحصیلات خود چندسال از هم سن و سالان خود عقب‌تر بوده و با مهارت‌های خواندن، نوشتن و یا محاسبات ریاضی دچار مشکل هستند.

اگر فرزند شما در طی ۶ ماه گذشته حداقل یکی از علائم زیر را دارا بوده احتمالا به اختلال یادگیری مبتلا است:

خواندن کند و نارسا؛ برای خواندن متون تلاش زیادی می‌کند

زمانی که مطلبی را می‌خواند کلمات را نمی‌فهمد

تلفظ ضعیف یا نادرست کلمات

عبارت نوشتاری با خطا‌های دستوری یا نقطه‌گذاری، عدم شفافیت در ایده‌ها، و نظم پایین در پاراگراف‌ها

مشکلاتی در فهمی اندازه‌ها یا روابط اعداد یا مشکلات محاسباتی که درسن او غیرعادی است

مشکلات محاسباتی و دشواری در حل مسائل ریاضی به علت محاسبات نادرست

اگر دشواری‌ها یا مشکلات آن‌ها با مهارت‌های تحصیلی به مرور بیشتر می‌شود و باعث ایجاد اختلال چشمگیر در روند تحصیل یا کارشان می‌شود.

درمان اختلال یادگیری

اولین قدم برای کمک به کودکان مبتلا به انواع اختلال یادگیری تشخیص این است که آیا کودک به ناتوانی یادگیری دچار هست یا نه. قبل از ارائه هرگونه آموزش خاص یا خدمات مرتبط با یک کودک ناتوان در یادگیری باید یک ارزیابی کامل و فردی نسبت به وضعیت او انجام شود.

همچنین یک دانش آموز باید هر سه سال یک بار ارزیابی شود. این ارزیابی شامل جمع آوری اطلاعات از منابع مختلف مثل پدر و مادر و معلم درباره‌ی عملکرد کودک در حوزه‌های مشکوک به ناتوانی است. در این ارزیابی ممکن است فاکتور‌های شناختی، رفتاری و فیزیکی نیز مورد توجه قرار گیرد.

برای درمان اختلالات یادگیری روش‌ها و رویکرد‌های متفاوتی وجود دارد که با توجه به وضعیت فرد انجام می‌شوند.

روش ادراکی – حرکتی، که در آن محیط را برای افزایش یادگیری تغییر می‌دهند. انجام بازی‌های مختلف، حل معما، انجام تمرینات گوناگون به روند یادگیری کودک کمک می‌کند.

روش‌های دارویی، که در آن انواع ویتامین برای بیمار تجویز می‌شود.

درمان با روش نوروفیدبک، که براساس تحقیقات تاثیر زیادی بر کودکان مبتلا به اختلال یادگیری داشته است.

و چندین روش درمانی و خدماتی دیگر که به برقراری ارتباط میان بخش‌های مختلف مغز کمک می‌کنند.

دقت کنید در برخورد با کودکان مبتلا به انواع اختلال یادگیری، باید بسیار صبور باشید و با معلم آن‌ها همکاری لازم را داشته باشید. این کودکان باید تحت آموزش‌های خاص و مرتبط با شرایطشان قرار بگیرند تا بازدهی بهتری در یادگیری داشته باشند.

 علل اختلالات یادگیری در کودکان چیست؟

مقدمه اختلالات یادگیری

بسیارند کودکانی که ظاهری طبیعی دارند، رشد جسمی و قد و وزنشان حاکی از بهنجار بودن آنان است. هوششان کمابیش عادی است، به خوبی صحبت می‌کنند، مانند سایر کودکان بازی می‌کنند و مثل همسالان خود با سایرین ارتباط برقرار می‌کنند، در خانه نیز خود یاریهای لازم را دارند و کارهایی را که والدین به آنان واگذار می‌کنند به خوبی انجام می‌دهند و از رفتار و اخلاق عادی برخوردارند.

لیکن وقتی به مدرسه می‌روند و می‌خواهند خواندن و نوشتن و حساب یاد بگیرند دچار مشکلات جدی می‌شوند. بیش از یک قرن است که متخصان علوم تربیتی و روانشناسی و گفتار درمانی در پی تشخیص و درمان مشکلات این قبیل کودکان بوده‌اند.

بیش از شصت تعریف برای اختلالات یادگیری وجود دارد که معروفترین آنها عبارتست از:

اختلال در یک یا چند فرآیند روانی پایه به درک یا استفاده از زبان شفاهی یا کتبی مربوط می‌شود و می‌تواند به شکل عدم توانایی کامل در گوش کردن ، فکر کردن ، صحبت کردن ، خواندن ، نوشتن ، حجمی کردن یا انجام محاسبه‌های ریاضی ظاهر شود. این اصطلاح شرایطی چون معلولیتهای ادراکی ، آسیب دیدگیهای مغزی ، نقص جزئی در کار مغز ، ریس ‌لکسی یا نارسا خوانی و آفازیای رشدی را در بر می‌گیرد. از سوی دیگر ، اصطلاح یاد شده آن عده را که اصولا بواسطه معلولیتهای دیداری ، شنیداری یا حرکتی همچنین عقب ماندگی ذهنی یا محرومیتهای محیطی ، فرهنگی یا اقتصادی به مشکلات یادگیری دچار شده‌اند را شامل نمی‌شود.

بااین‌حال در سطور زیر نشانه‌هایی از اختلالات یادگیری آورده شده است:

فقدان شور و اشتیاق برای خواندن و نوشتن
مشکل در به خاطر سپاری همه‌چیز

انجام کارها به‌کندی
مشکل در متمرکز ماندن به روی چیزی

نفهمیدن مسائل انتزاعی
عدم توجه به جزییات و یا توجه بیش‌ازحد به جزییات

مهارت‌های اجتماعی ضعیف
اخلال‌گری

درمان اختلال نوشتن

اگر شما چنین نشانه‌هایی را در کودک خود مشاهده می‌کنید بهتر است به متخصص اطفال و یا به معلم کودکان مراجعه کرده و پس از ارزیابی کامل چندین متخصص تشخیص قطعی را دریافت کنید. این متخصصان شامل روانشناس بالینی، روانشناس مدرسه، روانشناس رشد، کار درمانگر، گفتار درمانگر است که شما بسته به نوع مشکل کودکان به آن‌ها ارجاع داده می‌شوید. این افراد متخصص آزمایش‌ها و ارزیابی‌های مختلفی جهت کاهش مشکل کودکتان انجام خواهند داد.

علل اختلالات یادگیری

ثابت شده است که علل بروز ناتوانی های یادگیری نسبتا مبهم است. برخی از مشکلات کنونی درباره مفهوم ناتوانی های یادگیری، بازتابی است از ناتوانی ما در اشاره دقیق به علل بروز ناتوانی های یادگیری که شاهدش هستیم؛ اما تجربه درمانگران به ما ثابت می کند که ناتوانی های یادگیری، مفهومی «چندرشته ای» است و پیوند میان کارشناسان رشته های گوناگون در این امر باید برقرار باشد.

عوامل محیطی

عوامل محیطی بسیاری وجود دارد که می تواند به پیچیدگی ناتوانی های یادگیری بیفزاید و حتی شاید سبب ساز آن باشد. تغذیه مناسب و سالم کودک از جمله این عوامل است.سرماخوردگی مزمن، مشکلات تنفسی، آلرژی ها و همچنین سقوط، آسیب دیدیگی مغزی و یا ضربه واردشده به سر در دوره ای که کودک در حال رشد است می تواند موثر باشد.

همچنین کودک در حال رشد نیازمند درون داده های حسی است تا درباره محیط و خود و هردو بیاموزد؛ یعنی کودک به تجربه هایی نیاز دارد تا بیاموزد که چگونه بیاموزد. اگر این سطح کاهش زیادی داشته باشد کودک در ارتباط با دنیای بیرون دچار مشکل می شود؛ بنابراین انجام بازی هایی که مطابق هر دوره رشدی است نقش بسزایی در پیشگیری از اختلالات یادگیری دارد.

صحبت کردن با کودک و درگیربودن او در فرایندهای کلامی مثل گفت و گوهای روزانه و قصه گویی برای او بسیار رشد دهنده خواهدبود.

از سویی دیگر بسیاری از کودکان مبتلا به ناتوانی یادگیری، مضطرب، نامطمئن و بی اختیار و سرکش هستند که ممکن است این رفتارها با حس ناامنی طبیعی، ناپایداری دریافت حس محبت و گرمی و پذیرش در منزل و محیط مدرسه پیوند داشته باشد. بنابراین ایجاد محیطی گرم، صمیمی و حمایت کننده از سوی والدین نقش موثری در بهبود ناتوانی یادگیری کودک دارد.

عوامل فیزیولوژیکی

بسیاری از متخصصان بر این باورند که علل اساسی ناتوانی های یادگیری، آسیب دیدگی مغزی شدید یا جزئی و صدمه های واردشده به دستگاه عصبی و مرکزی است.

عوامل ژنتیکی

شواهدی در دست است که نشان می دهد ناتوانی های یادگیری احتمالا در برخی خانواده ها بیش از دیگران دیده می شود. درواقع عوامل ژنتیکی در شمار وسیعی از ناتوانی های یادگیری نقش دارد.

عوامل بیوشیمیایی

اختلال های گوناگون متابولیکی در حکم عواملی هستند که موجب ناتوانی های یادگیری می شوند؛ مثل هایپوگلیسمی و کم کاری.

عوامل هنگام و بعد از تولد

اتفاقات حین زایمان که به آسیب دیدن جنین انجامد؛ مثل سیانوزه شدن کودک و یا بیماری های شدیدی که در روزهای اولیه زندگی بعد از تولد است، مثل زردی های شدید می تواند در ابتلای کودک به ناتوانی یادگیری موثر باشد.

تاخیر رشد

دیده نشدن نشانه های رشد جسمی و شناختی مطابق با سن کودک، نشانه ای است برای بروز اختلالات یادگیری در سال های آینده. مشکلات برخی از کودکان مبتلا به ناتوانی یادگیری ممکن است از تاخیر رشد در برخی اجزای دستگاه عصبی مرکزی سرچشمه گرفته باشد که این گونه کودکان پس از بزرگ تر شدن بر این مشکلات غلبه می کنند.

عوامل آموزشی

تدریس ناکافی و ناصحیح به کودکان
عدم فراگیری معلم از مهارت های لازم برای تدریس درس های پایه در مدارس

توقعات بیش از اندازه بالا یا بسیار پایین معلمان
برنامه ریزی و طرح برنامه آموزشی ضعیف

نداشتن فعالیت های برانگیزند
تدریس عملی نادرست

جای خالی آموزش مهارت های اجتماعی، یادگیری و حرکتی و جسمی و نپرداختن به یادگیری های زبان شفاهی

درمان اختلالات یادگیری

با انجام آزمونهای تشخیصی، معلوم می شود که کودک در کدام زمینه‌ها با مشکل روبرو است و حدود یادگیری او چه اندازه است و اینکه مشکل یادگیری او به کدامیک از مسائل ادراک ، حافظه ، زبان ، و … مربوط می شود . سپس یک طرح آموزشی انفرادی (IEP) بر اساس زمینه های قدرت و ضعف کودک تهیه و تنظیم می شود

آنچه باید معلمین و والدین بدانند:

· با حمایت درست و مداخله ی مناسب این کودکان می توانند در مدرسه موفق باشند.

موارد زیر را در برخورد با این کودکان در نظر بگیرید:

· با کودک صحبت کرده و به طور باز و آشکار او را از مشکلی که در زمینه یادگیری دارد مطلع نمایید.

· به او یادآوری نمائید که در یادگیری و آموزش نیاز به روشی متفاوت دارد.

· نقاط قوت و استعدادهای او را بشناسید و جهت پرورش آنها، او را تشویق کنید.

· او را در روش ها و فنونی که برای کمک به یادگیری مؤثّر است همراهی کنید.

· تلاش های او را برای رسیدن به موفقیت ارج بنهید و حمایت کنید.

· زمانی که او مشغول مطالعه است برای او یک مدل و الگو باشید. شما هم یک روزنامه یا کتاب بدست گرفته و مطلبی بخوانید و یا یک متن یا نامه بنویسد.

· انتظارات واقع‌بینانه از او داشته باشید.

· بین والد و معلم لازم است همکاری و تعامل نزدیک وجود داشته باشد.

· زمانی که کودک شما می خواهد حرف بزند، به او گوش دهید.

· از او به خاطر مشارکت در انحام امور مدرسه و قابلیت های خاصش قدردانی کنید و او را تصدیق و تائید کنید.

· با توسل به روش های رفتاری انگیزه کودک را برای فعالیت های تحصیلی بالا ببرید.

· در صورتی که مشکل توجه و تمرکز دارد با مصرف به موقع داروهای تجویز شده توسط پزشک، به کودک در بهبود توجه و تمرکز کمک کنید.

· این کودکان نیازمند آن هستند که علاوه بر آموزش معمول کلاسی، در ساعاتی از روز تحت آموزش های خاص توسط معلم تعلیم دیده قرار بگیرند.

· علاوه بر درمان اختلال یادگیری، باید اختلالات روانپزشکی همراه نیز تحت درمان قرار بگیرند مانند: اختلال بیش فعالی، کم توجهی، اضطراب افسردگی و….

· در نظر داشته باشید که ۷۵ درصد کودکان، اختلال یادگیری نقص های قابل توجهی در مهارت های اجتماعی دارند، آموزش مهارت های اجتماعی را از آنان دریغ نکنید.

علل اختلال یادگیری

علائم اختلال یادگیری | علل و راه های درمانی

منبع: setare.com / دلگرم /بیتوته