بارداری

کم خونی در بارداری | علل و راه های درمانی موثر

بارداری هفته به هفته ، علل و راه های درمانی کم خونی در حاملگی در خدمت شما هستیم. با ما همراه باشید.

 

 

 

برای کم خونی در بارداری چه باید کرد

کم خونی در بارداری نی نی سایت

 

 

مراقب کم خونی دردوران بارداری باشید

شایع ترین نوع کم خونی در بارداری کم خونی فقر آهن است که با تغذیه مناسب قابل پیشگیری و درمان است.
کم خونی فقر آهن در دوران بارداری عمدتا از افزایش حجم پلاسما در غیاب افزایش توده هموگلوبین مادر ناشی می شود. مصرف ناکافی منابع غذایی آهن دار، سابقه خونریزی در قاعدگی ها یا بارداری های قبلی، تعدد بارداری و بارداری مجدد با فاصله کمتر از ۲ سال احتمال ابتلا به کم خونی فقر آهن را افزایش می دهد.

 

تغذیه مناسب می تواند نقش مهمی در درمان و پیشگیری کم خونی فقر آهن و سایر کم خونی‌ها داشته باشد. درمان کم خونی فقر آهن در دوران بارداری منوط به مصرف روزانه و منظم مکمل آهن متناسب با شدت کم خونی است.

 

برای رفع کم خونی فقر آهن در دوران بارداری پس از طی دوره درمان کم خونی و اتمام زایمان، مصرف مکمل آهن با دوز پایین تا ۳ ماه پس از زایمان باید ادامه داشته باشد.

زنان باردار برای جذب بهتر آهن غذا از مصرف چای و دم نوش های گیاهی یک ساعت قبل و حداقل ۲ ساعت بعد از غذا خودداری کنند. برای کاهش اختلالات گوارشی و جذب بهتر آهن بهترین زمان مصرف قرص آهن پس از غذا و یا شب و قبل از خوابیدن است.

 

غذاهای حاوی آهن

مصرف منابع غذایی حاوی آهن مثل گوشت، ماهی و سبزیجات، مصرف خشکبار و مغزها مانند بادام، خرما و کشمش، استفاده از سبزیجات و میوه های دارای ویتامین ث به همراه غذا که جذب اهن را افزایش می‌دهند همانند سبزی تازه، سالاد، آب لیمو از جمله موارد ساده برای پیشگیری و درمان کم خونی فقر آهن در بانوان به ویژه در دوران بارداری است.

 

اگر مادر باردار کم خون باشد چه اتفاقی برای جنین می افتد

کم خونی به هنگام بارداری عبارت است از کافی نبودن هموگلوبین به هنگام بارداری . هموگلوبین یک پروتئین درون گلبول های قرمز است که اکسیژن را به بافت های بدن حمل می کند.

 

قبل از بارداری به فکر باشید
فقر آهن و کم خونی فقر آهن در سلامت انسان و بالطبع در سلامت خانم ها از اهمیت بالایی برخوردار است.
تقریباً یک چهارم جمعیت جهان فقر آهن دارند. ابتدا فقر آهن ایجاد می شود یعنی ذخایر آهن تخلیه می شوند و بعد از آن کم خونی یا افت هموگلوبین در جمعیت و خانم ها ظاهر می شود.

 

در مطالعه ای که در ایران صورت گرفته است، میزان فقر آهن (و نه کمبود میزان هموگلوبین یا کم خونی) در دختران دوران دبیرستان تا ۴۱ درصد گزارش شده است و این درصد خیلی بالا است.

 

به دلیل قاعدگی ماهانه، خانم ها در هر ماه مقدار زیادی خون از دست می دهند و بنابراین آهن از بدن دفع می شود و به این علت فقر آهن از اهمیت بسیار زیادی برای خانم های ایرانی و برای جمعیت خانم ها برخوردار است.

 

خونی که از دست می رود ممکن است با استفاده از یک رژیم معمولی غذایی جبران نشود، به همین علت است که کم کم فقر آهن ظاهر می شود، یعنی ذخایر آهن تخلیه می شوند و بعد از آنکه ذخایر آهن تخلیه شدند، ممکن است هموگلوبین کاهش پیدا کند و از اینجا به بعد به آن کم خونی فقر آهن گفته می شود.
کم خونی فقر آهن شایع ترین نوع کم خونی است که در دنیا وجود دارد و خانم ها به دلیل قاعدگی ماهیانه و خود حاملگی که نیاز به آهن را افزایش می دهد، بسیار مستعد به کم خونی فقر آهن هستند.

 

به این ترتیب پیشگیری و درمان فقر آهن یک مساله بسیار مهم از نظر بهداشت عمومی است به ویژه در مورد خانم ها و به خصوص در جاهایی که از نظر اقتصادی و اجتماعی وضعیت خوبی ندارند و به خصوص در جوامعی که احیاناً تغذیه مناسبی ندارند.

 

علائم کم خونی

علائمی که ممکن است در کم خونی دیده شود، بیشتر شامل ضعف، کم انرژی بودن، سردرد، عدم توانایی در ورزش کردن، احساس خستگی، تحریک پذیری و یا حتی افسردگی است.

 

وقتی کم خونی خیلی شدید می شود، خانم ها تمایل به خوردن مواد دیگر مانند یخ یا خاک پیدا می کنند که به آن «پیکا» گفته می شود.
همچنین ممکن است یک سری علائم روانی به خصوص افسردگی در خانم ها ایجاد شود. حالتی به اسم میگرن بعد از قاعدگی وجود دارد که به دلیل خونریزی ماهیانه، آهن زیادی را از دست می دهند و اگر یک زمینه فقر آهن هم داشته باشند به صورت سردرد در خانم ها بروز می کند و خودش را نشان می دهد.

 

یکی از علت های احساس سندرم پای بی قرار هم می تواند فقر آهن باشد. در موارد شدیدتر که به کم خونی تبدیل می شود، طبیعتاً این علائم خیلی بیشتر دیده می شوند.
در مواردی که فقط فقر آهن وجود دارد، بیشتر احساس خستگی و عدم تحمل ورزش دیده می شود و به همین علت افرادی که این علائم را دارند باید بیشتر به فقر آهن فکر کنند که ممکن است دچار آن باشند.

 

وقتی اصطلاح فقر آهن استفاده می شود قبل از اینکه فرد کم خون شده باشد، در حقیقت ذخایر آهن کاهش پیدا می کنند، ولی هنوز هموگلوبین آنها کاهش پیدا نکرده است.
قسمت اعظم آهن در جریان خون در هموگلوبین و گلبول های قرمز وجود دارد، بنابراین وقتی آهن شروع به کم شدن می کند، ابتدا ذخایر آهن تخلیه می شوند.
بعد کم کم روی گلبول های قرمز اثر می گذارد و باعث می شود آنها کمرنگ تر شده و سایزشان کوچک تر شود و حالتی را به دست می آورند که به آن آنمی فقر آهن یا کم خونی فقر آهن گفته می شود و بالاخره افت هموگلوبین ظاهر می گردد و کم خونی فقر آهن ایجاد می گردد.

 

میزان هموگلوبین در حاملگی

در سه ماهه اول، میزان هموگلوبین کمتر از ۱۱ گرم در لیتر، در سه ماهه دوم و سوم، میزان هموگلوبین کمتر از ۱۰/۵ گرم در لیتر و بعد از زایمان، میزان هموگلوبین کمتر از ۱۰ گرم در لیتر را به عنوان کم خونی در نظر می گیرند.

 

 

کم خونی در بارداری دوقلویی

درمان کم خونی در بارداری با طب سنتی

 

 

عوامل کم خونی

از جمله عواملی که باعث می شوند کم خونی فقر آهن ایجاد شود، عبارتند از:
کمبود آن در مواد غذایی و عدم مصرف کافی گوشت قرمز و کسب نکردن کافی آن در بدن.

 

عدم جذب خوب آهن در سیستم گوارشی مثل بیماری التهابی روده و یا جراحی های انجام شده بر روی معده که برای چاقی استفاده می شوند که منجر به اختلال در جذب آهن می شوند.
خود حاملگی هم به دلیل نیاز جفت و جنین به آهن اضافه و افزایش گلبول های قرمز مادر در این دوران، باعث ایجاد کم خونی می شود.

 

همه این موارد باعث مصرف و یا نیاز مقدار بسیار زیادی آهن می شوند و اگر آهن کافی به بدن نرسد، از ذخایر بدن استفاده می شود.
ذخایر آهن هم ممکن است ناکافی باشند و بنابراین منجر به کم خونی می گردد.

 

یکی دیگر از مسائلی که منجر به فقر آهن و کم خونی فقر آهن می شود، خونریزی به دلایل مختلف و در مورد خانم ها به خصوص به دلیل قاعدگی ماهیانه در آنها است که می تواند ذخایر آهن را تخلیه کند.

 

معمولاً وقتی مقدار قاعدگی کم باشد، آهن زیادی از بدن دفع نمی شود و بنابراین کم خونی یا فقر آهن ظاهر نمی شود، ولی در خیلی از موارد ممکن است مقدار خونریزی ماهیانه زیاد باشد و بر خلاف تصور عامیانه که فکر می کنند خون قاعدگی خون کثیفی است که از بدن دفع می شود، خون شریانی و تمیز بدن می باشد که دفع شده و بنابراین مقدار زیادی آهن را با خود دفع می کند و فقر آهن و کم خونی ممکن است ظاهر شود.

 

علت های دیگری هم ممکن است وجود داشته باشند که شایع و با اهمیت نیستند و به ندرت دیده می شوند. به طور کلی خانم ها در معرض دو مساله مهم هستند:قاعدگی و حاملگی که هر دو می توانند موجب کم خونی شوند.

 

اگر مادر حامله کم خون باشد چه مسائلی اتفاق می افتد؟

اگر خانمی بخواهد حامله شود و در حاملگی کم خونی وجود داشته باشد، یعنی میزان هموگلوبین کمتر از ۹ گرم در دسی لیتر باشد، میزان سقط خود به خودی افزایش پیدا می کند، وزن کم جنین و نیز عقب رفتگی رشد جنین در رحم و زایمان زودرس افزایش پیدا می کند.

 

به خصوص اگر کم خونی در ابتدای حاملگی وجود داشته باشد.
حالا اگر میزان هموگلوبین خیلی کمتر (زیر ۶ گرم در دسی لیتر) باشد، می تواند باعث نارسایی جفت و اختلال در رشد جنین شود، حتی می تواند منجر به مرگ جنین گردد.

 

هم چنین پاره شدن مامبران جنینی (کیسه آب) را به کم خونی نسبت می دهند و کم خونی می تواند این خطر را هم افزایش دهد.
کم خونی می تواند فعالیت فیزیکی خود خانم حامله را مختل کند، به طوری که ممکن است احساس ضعف خیلی شدیدی داشته باشد.

 

حتی در موارد شدید می تواند باعث نارسایی قلبی و یا مرگ مادر شود. گاهی اوقات ترمیم زخم در این افراد به سختی صورت می گیرد.
بنابراین باید به این مسائل فکر کرد و هر خانمی که تصمیم می گیرد حامله شود، باید در بررسی های قبل از بارداری حتماً از نظر کم خونی و فقر آهن بررسی شود.

 

برای فقر آهن فریتین خون اندازه گیری می شود و برای تشخیص کم خونی، میزان هموگلوبین اندازه گیری می گردد و بر حسب این دو مورد تصمیم گرفته می شود که چه اقدامی باید برای خانم انجام شود.

 

بر حسب میزان شدت کم خونی یا فقر آهن، آهن به صورت تزریقی یا خوراکی می تواند در نظر گرفته شود.
یکی از مکمل هایی که قبل از حاملگی تمام خانم ها باید استفاده کنند و ثابت شده که می تواند جلوی یک سری از ناهنجاری ها (به خصوص ناهنجاری لوله عصبی) را در جنین بگیرد، اسید فولیک است.

 

متاسفانه در جامعه ما خیلی از اوقات دیده می شود که اسید فولیک با آهن اشتباه گرفته می شود و وقتی از خانم پرسیده می شود که آیا آهن مصرف می کنی، می گوید بله، فولیک اسید می خورم.

 

در حالی که اسید فولیک یکی از ترکیباتی است که در ساخت عناصر خونی دخالت دارد و به دلیل اینکه از ناهنجاری های جنینی جلوگیری می کند، بسیار اهمیت دارد و خانم ها باید حتماً از قبل از حاملگی شروع به مصرف آن کنند و تا ۱ تا ۳ ماه از ابتدای حاملگی و گاها ممکن است تا انتهای حاملگی لازم باشد اسید فولیک استفاده کنند.

 

خیلی از اوقات قرص ها ترکیب آهن و اسید فولیک را با هم دارند و شاید علت اینکه خانم ها این دو را با هم اشتباه می کنند، همین باشد.
بنابراین برای فقر آهن، میزان فریتین اندازه گیری می شود و در صورتی که میزان آن کمتر از ۳۰ نانوگرم در دسی لیتر باشد، تشخیص فقر آهن برای خانم گذاشته می شود و زیر ۱۵ نانوگرم در دسی لیتر، قطعاً فقر آهن وجود دارد، ولی اگر هموگلوبین کاهش پیدا کند، در آن زمان از اصطلاح کم خونی استفاده می شود.

 

 

کم خونی در ماه هفتم بارداری

درمان کم خونی در حاملگی

 

کم خونی در بارداری | علل و راه های درمانی موثر

 

منبع : نی نی بان / زندگی آنلاین / بیتوته / ایسنا

۵/۵ - (۱ امتیاز)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا