پوسیدگی دندان کودکان | علل و راه های پیشگیری

بیماریهای کودکان ، درمان پوسیدگی دندان بچه ها در خدمت شما هستیم. با ما همراه باشید.

درمان پوسیدگی دندان کودک دو ساله

مهم‌ترین عامل پوسیدگی دندان در کودکان

عامل پوسیدگی در دندان باکتری خاصی به نام استرپتوکوک موتانس است.

دهان نوزادی که تازه به دنیا آمده است، عاری از هر نوع باکتری می‌باشد و این باکتری از طریق اطرافیان به خصوص مادر به کودک منتقل می‌شود.

تماس‌های نزدیک مثل بوسیدن کودک و یا فوت کردن غذا و شیر کودک جهت سرد کردن باعث این انتقال می‌شود.

خیلی خوب است کسانی که کودک در تماس نزدیک با آنها قرار دارد، از بهداشت دهانی مناسبی برخوردار باشند و دندان‌های پوسیده و عفونی و مشکلات لثه‌ای در دهان‌شان نباشد تا امکان این انتقال کمتر شود و نیز اطرافیان باید از سرد کردن غذای کودک توسط فوت کردن و بوسیدن بچه خودداری کنند.

مهم‌ترین عامل پوسیدگی‌های وسیع در کودکان:

این باکتری در حضور مواد غذایی و شیر تولید اسید کرده و به ساختار دندان آسیب می‌رساند.
مهم‌ترین عامل پوسیدگی‌های وسیع در کودکان کم سن و سال عادت غلط تغذیه‌ای شیر شبانه است که باعث ایجاد سندرم شیشه شیر می‌گردد.

چه شیر خشک و چه شیر مادر هر دو شدیدا پوسیدگی‌زا هستند.

شب تا صبح ترشح بزاق بسیار کم بوده وقتی شیر دور تا دور دندان‌ها را فرا می‌گیرد باعث ایجاد پوسیدگی‌های وسیع و سریع پیش‌رونده در تمام سطوح دندانی و اغلب دندان‌ها در سنین کم می‌شود.

این مدل پوسیدگی‌ها اغلب سریع پیشرفت کرده از مینا و عاج عبور کرده و عصب دندان را درگیر می‌کنند و باعث ایجاد درد دندان می‌شوند و در صورت عدم درمان به موقع احتمال ایجاد عفونت دندانی و آبسه و درد‌های شدید وجود دارد.

پیشگیری از پوسیدگی ذندان:

در این حالت با یک اورژانس دندانپزشکی مواجه هستیم که با توجه به سن کم کودک و عدم امکان درمان دندان روی یونیت و در مطب لزوم کار با بیهوشی کامل و برطرف کردن مشکلات دندانی تحت بیهوشی وجود دارد.

برای جلوگیری از بروز چنین مشکلاتی لازم است که با رویش اولین دندان شیری به مسواک زدن و تمیز کردن آنها اقدام کنیم.

مسواک مخصوص سن کودک تهیه کرده و روزی ۲ بار با حوصله دندان‌های تازه رویش یافته را تمیز می‌کنیم.

استفاده از مسواک‌های انگشتی یا گاز استریل خیلی کارایی ندارند. در مواردی که مسواک در دسترس نیست، بهتر است روی شیر مصرف شده آب بدهیم تا به شست و شوی شیر کمک کند.

در کودکان بزرگ‌تر استفاده از سیب، هویج و آدامس‌های بدون قند و سایر مواد غذایی که نیاز به جویدن زیادی دارند از روی مواد غذایی پوسیدگی‌زا موثر است.

این مواد ترشح بزاق را زیاد کرده و به شست و شوی خودکار دندان‌ها توسط بزاق و زبان کمک می‌کنند.

کودکان بالای یک سال که از نظر جسمی سالم هستند و مشکل رشدی ندارند نیازی به خوردن شیر شبانه ندارند.

بهتر است کودک را قبل از خواب سیر کرده و دندان‌های او را مسواک بزنیم و در طول شب و حین خواب از آب به جای شیر استفاده کنیم تا آسیبی به دندان‌ها نرسد.

تقاضای شیر شبانه توسط کودکان معمولا از سر عادت است و یک نیاز جسمی نیست و بهتر است بالای یک سال این عادت غلط تغذیه‌ای را در کودک تغییر بدهیم، چون هر چه سن بالاتر می‌رود تغییر عادت سخت‌تر می‌شود و امکان آسیب دندانی نیز بیشتر می‌گردد.

در مورد کودکان نارس و دارای مشکلات رشدی و تغذیه‌ای که نیاز به مراقبت‌های ویژه‌ای دارند مشاوره با متخصص تغذیه کودک لازم است.

بیشتر کودکانی که مجبور به دریافت خدمات درمانی دندان‌پزشکی تحت بیهوشی می‌گردند، دارای این عادت تغذیه‌ای غلط بوده‌اند.

بهداشت دهانی مادر:

همان‌طور که قبلا اشاره شد، بهداشت دهانی مادر و رسیدگی به موقع دندان‌ها و لثه مادر ارتباط نزدیکی با وجود دندان‌های خوب و سالم در کودک دارد.

از مادران عزیز می‌خواهم قبل از بارداری شروع به رسیدگی کامل به مشکلات دهانی خود بکنند.

اثبات شده است که احتمال زایمان زودرس در مادرانی که مشکلات لثه‌ای دارند، بالا است.

پس از تولد کودک نیز باکتری عامل پوسیدگی از دهان مادران به فرزندان می‌تواند منتقل شود.
پس برای اینکه کودکی با دهان و دندان‌های سالم داشته باشیم باید مادرانی با بهداشت دهانی مناسب و دندان‌ها و لثه‌هایی سالم داشته باشیم.

مهمترین عوامل پوسیدگی دندان در کودکان

آیا می‌دانید یکی از مهم‌ترین عوامل پوسیدگی دندان در کودکان اشتباهات والدین آن‌هاست؟ اگر شما هم فکر می‌کنید کودک شما باید بلافاصله بعد از غذا خوردن مسواک بزند و میوه برای سلامت دندان‌هایش مفید است خواندن این مطلب را از دست ندهید.

با این‌که بسیاری از والدین نسبت به پاکیزگی دندان‌های کودکان خود توجه ویژه‌ای نشان می‌دهند، باز هم آمار پوسیدگی دندان در بین کودکان بسیار بالاست.

آمارها نشان می‌دهد، یک سوم مراجعات کودکان به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی به دلیل دندان‌درد و پوسیدگی دندان‌ آن‌هاست. این موضوع باعث شد، محققان به دنبال عوامل دیگری غیر از رعایت‌نکردن بهداشت برای توضیح علت خرابی دندان‌های کودکان بیفتند.بعد از انجام تحقیقات گسترده مشخص شد، درصد زیادی از پوسیدگی‌های دندان در بین کودکان به‌دلیل اشتباهات پدر و مادرها و باورهای غلط آن‌هاست.

استفاده از خمیردندان‌های معمولی

بر‌خلاف باور بسیاری از والدین، خمیردندان‌های معمولی نمی‌توانند به خوبی از دندان‌های کودکان محافظت کنند. دلیل این موضوع هم کاملا مشخص است، زیرا در این خمیردندان‌ها فلوراید کافی وجود ندارد.به اعتقاد کارشناسان باید خمیردندان‌هایی برای کودکان تهیه کرد که بیش از میزان معمول فلوراید دارند تا به این ترتیب محافظت بهتری از دندان‌های آن‌ها صورت بگیرد البته باید توجه داشت که استفاده از خمیردندان‌های حاوی فلوراید برای کودکان زیر یک سال توصیه نمی‌شود، زیرا در این زمان کودکان ممکن است بخش زیادی از خمیردندان را بلعیده و به این ترتیب دچار فلوروسیس شوند.

درمان سیاهی دندان کودکان

در سال‌های اولیه زندگی کودکان که دندان‌ها در حال شکل‌گیری هستند، وارد‌شدن بیش‌از‌اندازه فلوراید به داخل بدن می‌تواند باعث لکه‌دار شدن و ناهمواری سطح دندان‌ها شود که از آن با‌ عنوان فلوروسیس یاد می‌شود.البته تا قبل از ۶ سالگی خطر خوردن خمیردندان توسط کودکان وجود دارد اما اگر در این دوران شما از مقدار بسیار کم از خمیردندان‌هایی استفاده کنید که فلوراید زیادی دارند، تا حد زیادی این مشکل برطرف خواهد شد.به هر حال برای کودکانی که در معرض خطر پوسیدگی دندان‌ هستند، فواید استفاده از خمیردندان‌های حاوی فلوراید بالا به مراتب بیشتر از مضرات احتمالی آن است.

بازی‌های کامپیوتری

حتما از شنیدن این موضوع تعجب خواهید کرد اما حقیقت این است که بازی‌های کامپیوتری هم باعث پوسیدگی دندان می‌شود.

نتایج مطالعات کارشناسان نشان می‌دهد، کودکانی که بیش از اندازه بازی‌های کامپیوتری انجام می‌دهند ۲برابر کودکان دیگر دچار پوسیدگی دندان می‌شوند. زمانی که کودکان مشغول این بازی‌ها می‌شوند بیش‌از اندازه خوراکی‌های شیرین می‌خورند و کنترلی روی میزان غذا خوردن خود ندارند. توجه بیش‌‌از‌اندازه به این بازی‌ها هم‌چنین باعث می‌شود، کودکان نسبت به بهداشت دهان خود توجه کمتری داشته باشند و مسواک‌زدن را فراموش کنند.

شیر دادن هنگام شب

درصد بالایی از پوسیدگی دندانی کودکان ناشی از شیردادن به کودک هنگام شب است.بیشتر مادران در طول شب به دفعات مکرر به کودک به خود شیر می دهند غافل از این‌که همین کار بیشترین تاثیر را در پوسیدگی دندان‌ها دارد. برای پیشگیری از پوسیدگی دندان‌های کودک بعد از یک سالگی باید شیر دادن هنگام شب به صورت کنترل شده باشد.کارشناسان معتقدند، با نزدیک‌شدن به ساعت‌های پایانی شب باید تغذیه کودکان با استفاده از مواد شیرین متوقف شده یا به حداقل برسد، زیرا ترشح بزاق دهان هنگام خواب کاهش می‌یابد و مواد شیرین مدت بیشتری روی دندان‌ها باقی می‌ماند.

میوه

همیشه به والدین توصیه می‌شود، هر روز در ۵ نوبت به فرزندان خود تکه‌های میوه بدهند اما این کار می‌تواند در دراز مدت باعث پوسیدگی دندان‌ها شود.

درصد زیادی از میوه‌ها و آبمیوه‌ها باعث اسیدی شدن محیط دندان می‌شود و همان‌طور که در بالا ذکر شد این عامل باعث تخریب مینای دندان می‌شود.

با این که میوه‌ها مقادیر زیادی از ویتامین‌ها را داشته و اهمیت زیادی برای سلامت بدن دارند اما مقدار قندهای طبیعی هم در آن‌ها بسیار بالاست که پوسیدگی دندان‌ها را اجتناب‌ناپذیر می‌سازد. دانشمندان معتقدند، بهتر است به جای آبمیوه‌ها از خود میوه استفاده کرد. آبمیوه‌ها دندان را بیشتر در معرض قند طبیعی موجود در میوه قرار می‌دهند و به این ترتیب احتمال پوسیدگی را بیشتر می‌کنند. هم‌چنین بهتراست آبمیوه را به سرعت و به یک‌باره نوشید. هر چقدر نوشیدن یک آبمیوه با زمان بیشتری همراه باشد، به همان‌اندازه احتمال پوسیدگی بیشتر می‌شود. کارشناسان توصیه می‌کنند، کودکان درست مانند گذشته به‌مصرف میوه ادامه دهند اما بهتر است بلافاصله بعد از خوردن میوه‌ها آب بنوشند تا اسید موجود در دهان شسته شود. هم‌چنین بهتر است بعد از مصرف میوه یک ماده حاوی کلسیم مانند پنیر خورده شود تا اثر اسیدی دهان را خنثی کند.

نوشیدنی‌های شیرین و نوشابه‌ها

یکی از مهم‌ترین عوامل شیوع بیش از حد پوسیدگی دندان در بین کودکان رواج استفاده از نوشابه‌های مختلف، آبمیوه‌های صنعتی و نوشیدنی‌های شیرین است.

متاسفانه بعضی از کارخانه‌ها موادی را به محصولات خود اضافه می‌کنند که خطر پوسیدگی را بیش از پیش افزایش می‌دهد. بیش‌از دو‌سوم افراد بین ۴ تا ۱۸سال دچار پوسیدگی دندان هستند که این موضوع می‌تواند در آینده هزینه‌های سنگینی را برای درمان به خانواده آن‌ها وارد کند.

آمارها نشان می‌دهد، یک‌پنجم کودکان در هفته بیش از ۱۰بطری از انواع مختلف نوشابه‌ها و نوشیدنی‌های صنعتی مصرف می‌کنند. اسید موجود در این محصولات به سطح دندان حمله کرده و مینای دندان را در خود حل می‌کند.

دندان‌های خراب مادران

اگر از خواندن این بخش متعجب شدید، باید بگوییم که پوسیدگی دندان هم می‌تواند مانند بیماری‌های مسری منتقل شود.

پوسیدگی دندانی یک بیماری عفونی و قابل سرایت است و بیشترین انتقال آن هم از مادر به فرزند اتفاق می‌افتد. صرف نظر از این‌که چه ماده غذایی می خورید، پوسیدگی دندان‌ها بدون وجود باکتری‌ها به وجود نمی‌آید. این میکروب‌ها و جرم‌ها می‌توانند از دهان شخصی به دهان افراد دیگری از راه‌های مختلف مانند استفاده از غذاهایی که به‌صورت مشترک خورده می‌شوند ‌یا ظروفی که به‌صورت مشترک استفاده شوند منتقل شود. به‌علت ارتباط نزدیک بین مادر و فرزند بخشی از این باکتری‌ها از طریق مادر به فرزند انتقال پیدا می‌کند.

یکی از بهترین راه‌های پیشگیری از پوسیدگی‌های کودکان کنترل پوسیدگی‌های مادر و کاهش سطح میکروبی دهان آن‌هاست و بهتر است این کار قبل از تولد فرزندان صورت بگیرد.

شروع‌کردن دیرهنگام مسواک

تقریبا همه مادران می‌دانند که بعد از رشد دندان‌های شیری در نوزادشان باید مسواک‌زدن را شروع کنند اما اکنون دانشمندان توصیه می‌کنند مادران نباید منتظر رشد دندان‌های شیری شوند و از همان ماه‌های اول تمیز کردن لثه‌ها را آغاز کنند.

آکادمی دندان‌پزشکی کودکان توصیه می‌کند، لثه‌های کودکان حتی در صورتی که فاقد دندان هستند تمیز شود تا از رشد باکتری‌های مخرب دندان در آن‌ها جلوگیری به عمل بیاید.

پوسیدگی دندان درست مانند بسیاری از بیماری‌های دیگر در نتیجه تجمع باکتری‌ها در بدن به وجود می‌آید و هر چه مراقبت از لثه‌ها از سن پایین‌تری آغاز شود به‌همان اندازه شانس سالم ماندن دندان‌ها بعد از رشد بیشتر می‌شود.

هم‌چنین والدین بهتر است برای تغذیه نوزادان و کودکان خود از غذاها و نوشیدنی‌هایی استفاده کنند که مقادیر پایین شکر را دارند. البته این یافته‌ها چندان در مورد کودکانی که به طور اختصاصی با شیر مادر تغذیه شده‌اند کاربرد ندارد. شیر مادر آنتی‌بادی و آنتی‌اکسیدان‌هایی دارد که به‌خوبی وظیفه محافظت از دندان‌ها را انجام می‌دهد، این در حالی است که شیر خشک نه تنها این خاصیت را ندارد بلکه مقادیر زیادی شکر دارد که منجر به پوسیدگی دندان‌ها می‌شود.

هم‌چنین بهتر است از دادن آبمیوه به کودکان در شیشه‌های شیر اجتناب کرد و به جای آن این نوشیدنی را با قاشق‌های کوچک در گلوی کودکان ریخت تا تماس نوشیدنی‌ها با سطح دندان به کمترین میزان برسد.

مسواک زدن بلافاصله بعد از خوردن غذا

برخلاف تصور بسیاری از والدین، مسواک زدن کودکان بلافاصله بعد از غذا خوردن باعث آسیب‌رساندن به دندان‌های آن‌ها می‌شود.

تحقیقات نشان می‌دهد، اسید موجود در غذا و نوشیدنی‌ها باعث نرم‌شدن مینای دندان می‌شود. بنابراین استفاده از‌مسواک بلافاصله بعد از صرف وعده‌های غذایی می‌تواند باعث خراشیده شدن سطح دندان و خرابی آن شود. مصرف موادی که اسید بالا دارد مانند آبمیوه و بعضی از انواع سس‌‌ها می‌تواند بیشتر از حد معمول میزان اسیدی شدن محیط دهان را بعد از مصرف غذا افزایش دهد. براساس آمار نزدیک به ۵۳درصد از کودکان ۵‌ساله در اثر همین اشتباه دچار خرابی دندان شده‌اند.

پوسیدگی دندان بچه ها

پوسیدگی دندان کودکان | علل و راه های پیشگیری

منبع:zendegionline.ir / برترین ها/ بیتوته