روزه داری و معده درد | توصیه های سلامتی در ماه رمضان
ویژه ماه رمضان در خدمت شما هستیم. با ما همراه باشید.
اسید معده و روزه داری, روزه داری و معده درد
روزه داری و معده درد
روزه داری در ماه رمضان علاوه بر تاثیرات عالی برای روح و معنویت، تاثیر شگفتی نیز بر جسم انسان دارد. در مطالعات متعدد که در خصوص اثرات روزه داری انجام گرفته، نقش این فریضه الهی در بهبود بیماریهای مختلف ثابت شده است. معده درد و مشکلات روده، به دلیل فشار روزه داری بر دستگاه گوارش بدن همیشه مورد توجه بوده است.
روزه و معده درد ناشی از زخم اثنی عشر :
روزه داری برای بیمارانی که زخم اثنی عشر حاد دارند خطرناک است، چون در این بیماران زخم جدید است و هنوز ترمیم نشده و ممکن است روزه گرفتن باعث سوراخ شدن، پارگی و خونریزی شود. روزه داری برای بیمارانی که سال گذشته زخم اثنی عشر داشتهاند و هم اکنون علامتی از آن ندارند، بلا مانع است. این بیماران باید از مصرف غذاهای ادویه دار، نوشابه و شکلات که اسید معده را افزایش میدهد دوری کنند.
به طور کلی به بیمارانی که دچار زخم اثنی عشر هستند و پزشک این مساله را تائید کرده و هنوز هم بیماری شان فعال است و بهبود حاصل نشده، توصیه می شود روزه نگیرند.
توجه: اگر افراد دارای زخم اثنی عشر قدیمی، در ساعات ۲ الی ۳ بعداز ظهر دچار معده درد شدند به این معنا است که اسید معده بالا رفته و نباید روزه بگیرند، بهتر است روزه خود را در فصل سرما قضا کنند که روزها کوتاهتر است ولی اگر بیماران دچار سوزش، خارش یا مالش معده شدند، میتوانند روزه را تا پایان روز ادامه دهند.
روزه داری و ریفلاکس معده :
اگر معده شما اسید زیادی ترشح میکند و در اصطلاح عادی ترش میکند یا برگشت غذا دارید و دچار سوزش پشت جناق سینه میشوید، احتمالا شما دچار ریفلاکس معده هستید. ریفلاکس یکی از بیماریهای شایع گوارشی است که تغذیه و چگونگی غذا خوردن تاثیر زیادی بر آن میگذارد. چنانچه در مراحل اولیه ریفلاکس هستید و برای این بیماری مجبور به استفاده از داروهایی با دوز بالا نیستید، میتوانید روزه بگیرید.
در شرایط عادی به بیمارانی که دچار این بیماری هستند توصیه میشود حجم غذای مصرفی خود را کاهش دهند و تعداد وعدهها را بیشتر کنند، اما در ماه رمضان چنین چیزی امکان پذیر نیست و تنظیم کردن آن دشوار است.
افرادی که ریفلاکس شدید دارند خالی بودن طولانی مدت معده و روزه داری برای آنها ضرر دارد. در صورتی که ریفلاکس معده خفیف دارید تنها کافی است رژیم غذاییتان را حفظ کنید و داروهایی که اسید معده را کم میکند، مصرف نمایید.
روزه داری و سوزش معده :
روزهای اول روزهداری در ماه رمضان، سیکل سیکاردین یا همان ریتم اسید ترشح معده دچار تغییر میشود و ممکن است که باعث احساس سوزش و دردهایی در ناحیه معده شود. این سیکل ترشح اسید معده بر اساس سه بار غذا خوردن شما در روز تنظیم شده است و به همین علت است که ظهرها هیپوتالاموس و مراکزی که مربوط به اشتها است، به صورت شرطی فعال میشوند.
از آنجا که ریتم ترشح اسید معده بر اساس عادتهای غذایی شما تنظیم میگردد، در ابتدای ماه رمضان نیز در ساعات ظهر اسید معده ترشح میشود. فقط باید کمی صبر کنید تا ریتم معده خود را با شرایط جدید عادت دهد. اگر میخواهید به مشکل سوزش معده دچار نشوید، یک هفته قبل از ماه رمضان غذای خود را کم کنید و معده را سبکتر نگه دارید.
در صورت سوزش شدید معده میتوانید از شربت معده و قرصهای معمولی گوارشی مثل امپرازول و رانیتیدین استفاده نمایید. با همه این توضیحات اگر باز هم معده درد داشتید حتما با پزشک مشورت کنید.
روزه داری و نفخ معده :
نفخ معده در ماه رمضان و بهخصوص در روزهای اول روزه داری بسیار شایع میباشد. موقع افطار ولع و اشتهای خوردن را کنترل کنید و با آرامش غذا بخورید. اگر هنگام غذا خوردن، زمان طولانی سر سفره میمانید یا غذای زیادی میل میکنید، تنها به اندازه نیاز بدن غدا سر سفره بیاورید یا از یک آلارم ساعت استفاده کنید و غذا را با آرامش و آهسته میل کنید.
سعی کنید زمان صرف افطاری طولانی باشد. افطار خود را هم با غذاهایی که راحت هضم میشوند مثل فرنی یا شلهزرد و یا سوپ جو شروع کنید، تا معده تحت فشار قرار نگیرد.
معده هر انسان حجم معینی دارد که عضلات دیواره معده به آن عادت کردهاند. اگر بعد از یک مدت طولانی گرسنگی غذای زیادی میل کنید و شکم را پر کنید، حتما دچار نفخ خواهید شد. توجه داشته باشید که اگر شکمتان را با مایعات بیش از حد معمول پر کنید، نفخ معدهتان زیاد میشود.
بیشترین علل ورم معده در سوءهاضمه دیده میشود. اگر معدهتان ورم کردهاست و سوزش و درد معده دارید، غذاهای حجیم مثل آش رشته و سوپهای سنگین را مصرف نکنید.
روزه داری و سابقه بیماری معده :
اگر قبلا سابقه بیماری معده داشتهاید یا دستگاه گوارش شما خوب کار نمیکرد، حتی اگر به بیماریهای اثنیعشر و معده دچار بودید، شرایط را بر خود سخت نکنید. اگر داروی خاصی مصرف نمیکنید، تنها با رعایت نکاتی در تغذیه و شیوه غذا خوردن به راحتی میتوانید روزه بگیرید.
بسیاری از افرادی که قبلا بیماریهای معده را تجربه کردهاند هم میتوانند گرسنگیهای طولانی مدت را تحمل کنند؛ پس در مقابل دردهای ساده و معمولی به خودتان استرس ندهید و با شادابی به استقبال روزهای ماه رمضان بروید.
توصیه های مرتبط با روزه و معده درد :
۱ – نوشیدن مخلوط عرق نعنا، بارهنگ، آب جوش، کمی گلاب و مقداری عسل یا نبات یک هفته قبل از شروع ماه رمضان و در طول این ماه موجب تقویت و آمادگی دستگاه گوارش میشود. با این دمنوشهای گیاهی و تقویت بدن، افراد سالم و بیماران دارای اختلالات گوارشی به آسانی و بدون معده درد میتوانند روزه بگیرند.
۲ – همچنین می توانید انجیر خشک زردآلوی خشک شده، کشمش یا خرمای خشک را داخل آب بیندازید و بگذارید یکی دو روز داخل آب بماند. مصرف این ترکیب میتواند به بهبود یبوست کمک کند. با این حال، به دلیل این که ممکن است روده به مصرف این مواد عادت کند، توصیه میشود این ترکیبات هم به صورت مداوم استفاده نشود.
۳ – در طول ماه رمضان میوه ها و سبزیجات باید به میزان کافی مورد استفاده قرار بگیرند، زیرا این موادغذایی در عملکرد دستگاه گوارش، دفع و شادابی بدن نقش مهمی دارند وبه درمان یبوست در ماه رمضان کمک میکنند. متاسفانه یبوست مانع از جذب ویتامینها و موجب کم خونی میشود. نیمی از ویتامینها در رودهها ساخته میشود و یک فرد سالم باید حداقل روزی ۲ بار دفع داشته باشد.
۴ – به کلیه بیماران گوارشی به ویژه بیماران معده تذکر داده میشود که بعد از اذان مغرب ابتدا داروهای خود را بخورند، سپس نماز مغرب و عشای خود را به جا آورده و پس از آن به تناول افطار بپردازند.
۵ – همچنین بیماران مبتلا به ترش کردن معده، جهت پیشگیری از ریفلاکس میتوانند تحت نظارت پزشک از امپرازول قبل از سحر و رانیتیدین یا سایمتیدین یا فاموتیدین در موقع خواب استفاده کنند.
توصیه های سلامتی در ماه رمضان
برنامه غذایی ما در ماه مبارک رمضان نباید نسبت به قبل خیلی تغییر کند و در صورت امکان باید ساده باشد. همچنین باید طوری تنظیم شود که بر روی وزن طبیعی تأثیر زیادی نداشته باشد.
با توجه به ساعات طولانی گرسنگی در روز، باید غذاهایی را مصرف کنیم که به کندی و دیر هضم می شوند مثل غذاهای حاوی فیبر زیاد. غذاهای دیرهضم معمولاً ۸ ساعت در دستگاه گوارش می مانند، در حالیکه غذاهای زود هضم فقط۳ تا۴ ساعت در معده باقی می مانند و فرد خیلی زود احساس گرسنگی خواهد کرد.
غذاهای دیر هضم عبارتند از: حبوبات و غلات مثل جو، گندم، جو دوسر، لوبیا، عدس ، آرد سبوس دار ، برنج با پوست و غیره ( که کربوهیدرات های پیچیده نامیده می شوند).
غذاهای زود هضم عبارتند از: غذاهایی که حاوی قند، آرد سفید و غیره هستند (که به این گروه کربوهیدرات های تصفیه شده گفته می شود).
غذاهای حاوی فیبر غذایی عبارتند از: غذاهای حاوی سبوس، گندم سبوس دار، غلات و حبوبات، انواع سبزی ها مانند لوبیای سبز، نخود، ذرت، اسفناج، برگ چغندر، میوه های با پوست، میوه خشک شده مثل برگه زردآلو ، انجیر، آلو خشک، بادام و غیره.
غذاهای مصرفی باید در حالت تعادل با یکدیگر باشند و از همه گروه های غذایی مثل میوه، سبزیجات،گوشت و مرغ و ماهی، نان و غلات و گروه شیر و لبنیات باید در برنامه غذایی ما وجود داشته باشد.
غذاهای سرخ شده باید به مقدار کم مصرف شوند، زیرا باعث عدم هضم، سوزش سردل و اختلال در وزن مناسب می شوند.
از چه غذاهایی پرهیز کنیم ؟
۱ – غذاهای سرخ کردنی و چرب
۲- غذاهای حاوی قند زیاد
۳ – خوردن غذای زیاد بخصوص هنگام سحر
۴ – خوردن چای زیاد هنگام سحر. چای باعث افزایش ادرار شده و از این طریق نمک های معدنی که در طول روز بدن به آنها نیاز دارد، دفع می شوند.
۵ – سیگار : اگر شما نمی توانید کشیدن سیگار را یک دفعه قطع کنید از هفته های قبل از ماه رمضان مصرف آن را به تدریج کاهش دهید.
چه غذاهایی را مصرف کنیم ؟
۱ – مصرف کربوهیدرات های مرکب در سحر که مدت طولانی تری هضم می شوند و باعث می شوند که کمتر گرسنه شوید.
۲- حلیم یک منبع عالی پروتئین بوده و از غذاهائی است که دیر هضم می شود.
۳ – خرما منبع عالی قند، فیبر، کربوهیدرات، پتاسیم و منیزیم می باشد.
۴ – مغز بادام غنی از املاح خصوصا کلسیم و فیبر می باشد.
۵ – موز منبع غنی پتاسیم، منیزیم و کربوهیدرات می باشد.
۶- مصرف زیاد آب یا آب میوه در فاصله بین افطار و زمان خواب باعث تأمین آب مورد نیاز بدن می شود.
گاستریت و روزه گرفتن, روزه داری و معده درد
مشکلات سلامتی، علل و درمان آن
یبوست
یبوست می تواند باعث ایجاد بواسیر، شقاق های دردناک مقعد و سوء هاضمه به همراه نفخ شود.
علل: مصرف کربوهیدرات های تصفیه شده، مصرف کم آب و فیبر غذایی.
درمان: مصرف کم کربوهیدرات های تصفیه شده، افزایش مصرف آب، استفاده از سبوس در پخت نان ها، استفاده از آردهای قهوه ای و سبوس دار
سوء هاضمه و نفخ
علل: پرخوری، مصرف زیاد غذاهای چرب و سرخ شده، غذاهای تند و ادویه دار، غذاهایی که ایجاد نفخ می کنند مثل تخم مرغ، کلم ، لوبیا، عدس و نوشابه های گازدار
درمان: پرخوری نکنید، آب میوه یا آب بنوشید. از غذاهای سرخ کردنی اجتناب کنید
ضعف ( افت فشار خون )
علائم: افزایش تعریق، ضعف، خستگی، کم شدن انرژی، سرگیجه بخصوص هنگام برخاستن، ظاهر رنگ پریده و احساس افتادن که این علائم بیشتر هنگام بعد از ظهر اتفاق می افتند.
علل: مصرف کم مایعات و کاهش مصرف نمک
درمان:به مکان های گرم نروید. مصرف نمک و مایعات را افزایش دهید
توجه: افت فشار خون باید با گرفتن فشار خون در هنگام بروز علائم تأیید شود. افراد دارای فشار خون بالا ممکن است در طول ماه رمضان نیاز به تنظیم مجدد داروهای خود توسط پزشک داشته باشند.
سردرد
علل: عدم مصرف کافئین و تنباکو،انجام کار زیاد در طول روز، کم خوابی، گرسنگی که معمولاً در طول روز بیشتر شده و در انتهای روز بدتر می شود. سردرد وقتی با افت فشار خون همراه شود، می تواند منجر به سردرد شدید و حالت تهوع قبل از افطار شود
درمان: در طول یک تا دو هفته قبل از ماه رمضان به تدریج مصرف کافئین و تنباکو را قطع کنید. چای سبز و بدون کافئین ممکن است جایگزین خوبی باشد. همچنین برنامه خود را در طول ماه رمضان طوری ترتیب دهید تا خواب کافی داشته باشید.
کاهش قند خون
علائم: ضعف، سرگیجه، خستگی،کاهش تمرکز، تعریق زیاد، لرزش بدن، عدم توانائی برای انجام فعالیت های بدنی، سردرد و تپش قلب
علل در افراد غیر دیابتی: مصرف زیاد قند مثل کربوهیدرات های تصفیه شده مخصوصاً در هنگام سحر باعث می شود که بدن مقدار زیادی انسولین تولید کرده و باعث افت قند خون شود.
درمان: خوردن غذا هنگام سحر و کاهش مصرف نوشیدنی ها و غذاهای حاوی قندی
توجه: افراد دیابتی ممکن است به تنظیم مجدد داروهای خود در ماه رمضان احتیاج داشته باشند و باید با پزشک خود مشورت کنند.
انقباضات عضلانی
علل: مصرف کم غذاهای حاوی کلسیم، پتاسیم و منیزیم
درمان: خوردن غذاهای غنی از املاح بالا مثل: سبزیجات، میوه جات، شیر و لبنیات، گوشت و خرما
توجه: افراد دارای فشار خون بالا که تحت درمان هستند و افراد دچار سنگ کلیه، باید با پزشک خود مشورت کنند.
زخم معده، سوزش سردل، التهاب معده
افزایش سطح اسید در معده خالی در ماه رمضان باعث تشدید زخم و التهاب معده می شود که به صورت احساس سوزش در ناحیه معده و زیر دنده ها ظاهر شده و می تواند بطرف حلق گسترش یابد. غذاهای تند، قهوه و نوشابه های سیاه این حالت را بدتر می کنند.
درمان های پزشکی برای کنترل سطح اسید معده وجود دارند وافراد مبتلا، قبل از روزه گرفتن باید با پزشک خود مشورت کنند.
سنگ کلیه
سنگ کلیه ممکن است در افرادی که به مقدار کم آب می نوشند ایجاد شود. بنابراین مصرف زیاد مایعات برای جلوگیری از تشکیل سنگ ضروری می باشد.
درد مفاصل
علل: در طول ماه رمضان که نمازهای بیشتری خوانده می شود، فشار روی مفاصل زانو افزایش می یابد. در افراد مسن و یا افراد دچار التهاب مفاصل این مسئله باعث درد، سفتی، تورم و احساس ناراحتی می شود.
درمان: وزن را کم کنید تا زانوها مجبور نباشند وزن زیادی را تحمل کنند. قبل از ماه رمضان اندام تحتانی را ورزش دهید تا برای فشار اضافی وارده، آماده باشند. آمادگی بدنی باعث می شود تا نماز راحت تر خوانده شود.
نکاتی درباره درد معده در رمضان
روزه داری و معده درد | توصیه های سلامتی در ماه رمضان
منبع : بیتوته / برترین ها / ستاره