شیوه های کاهش عوارض یائسگی زودرس | پرسشهای متداول در مورد یائسگی
سلامت بانوان در شروع یائسگی و پس از آن در خدمت شما هستیم. با ما همراه باشید.
جلوگیری از یائسگی , کاهش عوارض یائسگی
شیوه های کاهش خطرات یائسگی زودرس
زنانی که در معرض یائسگی زودرس قرار دارند ممکن است دچار کاهش نیروی باروری شوند که در حدود ۱۰ سال پیش از یائسگی بروز میکند.
خوردن غذاهای سرشار از پروتئین گیاهی – مثل توفو، پاستای غنی شده، آجیل، و غلات صبحانه – در مقایسه با پروتئینهای دارای منشأ حیوانی، خطر یائسگی زودرس را کاهش میدهد.
آنچه در بالا آمد جمعبندی تحقیق جدیدی است که به رهبری دانشگاه منچستر و دانشکدۀ بهداشت عمومی تی. اچ. چان هاروارد و امهرست در بوستُن انجام و در “نشریه اپیدمیولوژی آمریکا” منتشر شده است.
یائسگی زودرس به عنوان آغاز یائسگی در سنین زیر ۴۵ سال تعریف میشود. یائسگی زودرس میتواند خودبهخودی یا القائی، برای مثال ناشی از شیمیدرمانی یا عمل جراحی برداشتن تخمدانها باشد.
باور بر آن است که یائسگی زودرس که به صورت خودبهخودی بروز میکند مبتلابه یکبیستم زنان آمریکایی است.
ریسک بالاتر مشکلات سلامت
یائسگی زودرس در زنان با افزایش خطر مرگ زودرس و تعدادی از مشکلات سلامت شامل استئوپوروز، بیماریهای قلبی عروقی، و اختلالات نورولوژیک مرتبط شده است.
زنانی که در معرض یائسگی زودرس قرار دارند ممکن است دچار کاهش نیروی باروری شوند که در حدود ۱۰ سال پیش از یائسگی بروز میکند
محققان مطالعۀ جدید مینویسند که در مورد علل یائسگی زودرس دانش اندکی وجود دارد، و در اغلب موارد، تشخیصها آنها را به ژنها یا خودایمنی مرتبط نمیدانند.
در بحث خود در تحقیق مرتبط پیشین، محققان توضیح میدهند که اگرچه مطالعات قبلی به موضوع مصرف پروتئین و زمانبندی یائسگی در زنان پرداختهاند، بر مبنای اطلاعات آنها، مطالعۀ آنان نخستین تحقیقی است که ارتباط پروتئین به یائسگی زودرس را مورد بررسی قرار میدهد.
آنها مینویسند: “نمونههای مطالعه در این ارزیابیها به شکل قابل توجهی در زمان آغاز مطالعه مسنتر از نمونههای مطالعۀ ما بودهاند، که این مانعی برای ارزیابی خاص خطر یائسگی زودرس ایجاد میکند.”
پرسشنامههای مشروح غذایی
بنابراین، برای مطالعۀ خود، تیم تحقیق دادههای “مطالعۀ سلامت پرستاران II” را برای بررسی ارتباط میان رژیم غذایی و یائسگی زودرس مورد تجزیه و تحلیل قرار داد.
تجزیه و تحلیل آنان دربرگیرندۀ ۸۵٫۶۸۲ زن بود که در فاصلۀ ۱۹۹۱ به بعد به شکل طبیعی دچار یائسگی زودرس شده بودند. این مطالعه شامل زنانی نمیشد که یائسگی زودرس در آنها نتیجۀ القاء – برای مثال بر اثر شیمیدرمانی یا هیسترکتومی – بود.
پرسشنامههای مشروح غذایی پر شده توسط نمونهها به محققان امکان داد تا به بررسی غذاها و نوشیدنیهایی بپردازند که در طول دورۀ پیش از آغاز یائسگی زودرس توسط زنان مصرف شده بود.
اطلاعات به دست آمده شامل این داده بود که زنان چند وقت یک بار فهرستی شامل ۱۳۱ غذا، نوشابه و انواع مکمل را مصرف کرده بودند. تواتر گزارش شده طیفی از “هرگز”، “ماهی یک بار”، تا “۶ بار یا بیشتر در هر روز” را شامل میشد.
نتایج نشان داد که در طول دورۀ پوشش داده شده توسط مطالعه (۱۹۹۱ تا ۲۰۱۱)، ۲۰۴۱ نفر از زنان دچار یائسگی زودرس شدند.
سرو سه تا چهار پروتئین گیاهی
وقتی دادهها تجزیه و تحلیل شد، تیم تحقیق پی برد که مصرف بیشتر پروتئین گیاهی با کاهش خطر یائسگی زودرس مرتبط است.
در مقابل، محققان هیچ ارتباطی میان مصرف پروتئین حیوانی و یائسگی زودرس نیافتند.
به طور خاص، نتایج مطالعه نشان داد، زنانی که ۶٫۵ درصد کالری روزانۀ خود را از طریق مصرف پروتئین گیاهی تأمین میکنند، در مقایسه با زنانی که فقط ۴ درصد کالری روزانۀ آنها از طریق مصرف گیاهان تأمین میشود، دارای ۱۶ درصد ریسک پایینتر برای ابتلاء به یائسگی زودرس هستند.
اگر فرض بر آن باشد که کالری مورد نیاز زنان برای هر روز حدود ۲۰۰۰ کالری است، بنابراین پروتئین گیاهی مورد بحث معادل چیزی حدود ۳۲ گرم در هر روز خواهد بود که از غذاهایی مثل آجیلها، توفو، غلات صبحانه، و پاستای غنی شده تأمین میشود.
ارتباط مورد بحث پس از آنکه محققان دیگر عوامل مؤثر بر بروز یائسگی زودرس شامل وضعیت مصرف دخانیات، BMI و سن را محاسبه کردند، به قوت خود باقی بود.
محققان به انجام مطالعات بیشتر برای بررسی مشروح ارتباط میان پروتئین گیاهی و کاهش خطر یائسگی زودرس فراخوان میدهند. برای مثال آنها میگویند، بررسی این موضوع جالب خواهد بود که آیا تفاوتی در تأثیر پروتئینهای گیاهی مبتنی بر سویا و غیر آن وجود دارد یا خیر.
پژوهشگران چنین جمعبندی کردهاند:
“درک بهتر از چگونگی ارتباط میان مصرف پروتئین گیاهی با سالمندی تخمدان ممکن است به شناسایی راههایی برای تعدیل خطر آغاز زودرس یائسگی و عوارض سلامت مرتبط به آن بینجامد.”
پرسشهای متداول در مورد یائسگی
یائسگی (menopause) چیست؟
یائسگی برههای طبیعی از زندگی زنان است که درآن قاعدگی متوقف میشود. معمولاً وقوع یائسگی هنگامی تأیید میگردد که یک زن ۱۲ماه متوالی پریود نشده باشد (البته معمولاً یکسری آزمایشهای تکمیلی نیز جهت تایید انجام میشوند). متوسط سن یائسگی (درآمریکا) ۵۱سالگی میباشد؛ امّا ممکن است این امر در فاصله سنی۴۰ تا ۵۵سالگی نیز اتفاق افتد. درواقع با یائسگی زن قدرت باروری خود را از دست می دهد.
دوران نزدیکی به یائسگی چیست؟
سالهای آخری که منتهی به یائسگی میشوند را دوران نزدیک به یائسگی مینامند. با نزدیکشدن به یائسگی تخمدانها استروژن کمتری تولید میکننداز این رو، یکیاز ابتدایی و شایعترین علائم نزدیکشدن به یائسگی تغییر در نظم پریودهاست. (دراین دوران ممکن است بارها پریود متوقف و دوباره شروع شود).
در برههای از زمان تخمدانها تولید کافی استروژن را متوقف میکنند، این همان موقعی است که پریود قطع میشود. بااینحال تایکسال بعدازپایان آخرین پریود، شانس باردارشدن کاملا صفر نخواهد بود.
علاوه بر سن، چه عوامل دیگری یائسگی را تسریع میکنند؟
درصورتیکه تخمدانها با جراحی برداشته شوند نیز یائسگی رخ خواهد داد. دراین مورد ممکن است علائم یائسگی حتی بسیار شدیدتر ظاهر شوند زیرا هورمونها یکباره دچار افت میشوند. برداشتن رحم (هیسترکتومی) نیز باعث قطع پریود میشود ولی یائسگی را بهدنبال ندارد(مگرآنکه تخمدانها نیز برداشته شده باشند.)
شایعترین علامت یائسگی چیست؟
شایعترین علامت یائسگی گُرگرفتگی است. حدوداً ۷۵% زنان به این علامت دچار میشوند. گُرگرفتگی حالتی است که بالاتنه و صورت نگهان داغ شده و ممکن است با قرمزی پوست وتعریق فراوان همراه باشد. هر حمله گُرگرفتگی چندثانیه تا چنددقیقه (یابیشتر) طول میکشد.
شاید بهخاطر گُرگرفتگی نتوانید خوب بخوابید و چندینبار از خواب بیدار شوید. کمبودخواب بزرگترین مشکلی است که در زمان نزدیکشدن به یائسگی با آن مواجه خواهید شد. ممکن است این حالت بر خلقوخو، سلامتی و تواناییتان در انجام امور روزانه تأثیر نامطلوبی داشته باشد.
در دوران یائسگی ، واژن و دستگاه ادراری دستخوش چه تغییراتی میشوند؟
فقدان استروژن باعث ایجاد تغییراتی در واژن میشود: آستر واژن نازک و خشکشده و این حالت میتواند موجب ایجاد درد در موقع آمیزش گردد. همچنین ممکن است واژن نسبت به کسب عفونت مستعد گردد که دراینصورت با سوزش و خارش همراه خواهد بود.
دستگاه ادراری نیز با افزایش سن تغییراتی پیدا میکند: پیشابراه (مجرایی که ادرار را از مثانه به بیرون میآورد) ممکن است خشک، متورم یا تحریکپذیر شود. بعضی زنان نیاز پیدا میکنند که بیشتر از سابق به دستشویی بروند. احتمال عفونت مثانه بعداز یائسگی افزایش مییابد.
نکاتی درباره یائسگی در خانم ها
تأثیر یائسگی براستخوانها چیست؟
در یائسگی سرعت تجزیه استخوانها افزایش مییابد. استتوپورز(پوکیاستخوان) که ناشی ازاین تجزیه استخوانی است، با خطر بروز شکستگیهایی در زنان مسن همراه است. استخوانهای کفل، مچ و ستون فقرات بیشترازبقیه استخوانها تحتتأثیر یائسگی قرارمیگیرند.
تأثیر کاهش استروژن بر ریسک حملات قلبی و سکته چیست؟
قبلاز یائسگی استروژن تولیدشده توسط تخمدانها، از زنان در برابر حملات قلبی و سکته محافظت میکند. اما بعد از یائسگی، با کاهش استروژن قدری ازاین محافظت ازبین میرود ازاین رو، شانس حملاتقلبی و سکته افزایش مییابد.
چهچیز باعث تغییرات احساسی در دوران یائسگی میشود؟
تغییر میزان هورمونها ممکن است باعث شود تا احساس عصبانیت، تحریکپذیری و یا خستگی شدید پیدا کنید. البته این علائم ممکن است در ارتباط با سایر نشانههای یائسگی مانند کسر خواب نیز باشند.
تأثیر یائسگی بر زندگی جنسی فرد چیست؟
بعضی از زنان در نزدیکی یائسگی و بعدازآن میل جنسیشان کاهش مییابد. کاهش هورمونها ممکن است باعث کاهش میل جنسی شود. بهعلاوه یائسگی بر توانایی زن در رسیدن به اوج لذت جنسی (ارگاسم) نیز تأثیر گذاشته و یا زمان رسیدن به آن را طولانیتر میکند.
آیا برای کاهش علائم یائسگی داروهایی وجود دارند؟
بله- هورمون درمانی میتواند به کاهش علائم یائسگی کمک کند. دربعضی موارد، هورمون درمانی قبل از یائسگی شروع میشود. درصورت مصرف قرصهای ضدبارداری، با شروع هورمون درمانی باید مصرف آنها را قطع کنید.
در مورد زنانی که رحمشان برداشته نشده، معمولاً استروژن همراه با پروژستین داده میشود. این امر به کاهش ریسک سرطان آستررحم که درصورت مصرف استروژن تنها رخ میدهد، کمک میکند.
فواید هورمون درمانی چیست؟
استروژن برای درمان علامت اصلی یائسگی یعنی گُرگرفتگی بهکارمیرود. همچنین خشکی واژن را کم کرده میتواند به کاهش بعضی تغییراتی که موجب بروز مشکلات دستگاه ادراری میشوند، نیز کمک کند. استروژن به کاهش ریسک سرطان روده بزرگ (کولون) نیز کمک مینماید.
خطرات هورمون درمانی چیست؟
همانند هر داروی دیگری، مصرف هورمونها نیز خالی از خطر نیست.در زنانی که رحم دارند، استفاده از استروژن تنها ریسک سرطان آندومتر را افزایش میدهد. زیرا استروژن موجب رشد آستررحم میشود. استفاده از قرصهای صرفاً دارای پروژستین همراه با استروژن به کاهش ریسک مشکلات ادراری کمک خواهد کرد.منتها عیب استفاده از پروژستین آن است که ظاهراً موجب افزیش ریسک سرطان پستان میشود. همچنین زنان یائسه ممکن است با مصرف آن مجدداً دچار خونریزی شوند (هرچنداین حالت فقط مدت کوتاهی رخ خواهد داد).
چه داروهای دیگری برای یائسهها موجودند؟
چنانچه زنی از هورمون درمانی استفاده نکند، گزینههای دیگری برای جلوگیری از تجزیه استخوانها وجود دارند مثل biphoshonate ها و یا تنظیمکنندههای انتخابی گیرنده استروژن (SERMS). دارویی بهنام Calcitonin نیز تجزیه استخوانی را آهسته میکند (که ممکن است بهصورت تزریقی یا بهشکل اسپری بینی تجویز شود). بیفسفوناتها برای افزایش تراکم استخوان و کاهش ریسک شکستگی داده میشوند- هورمون پاراتیرویید نیز بدینمنظور بهکارمیرود.
یائسگی زودهنگام چیست؟
وقتی یائسگی قبلاز۴۰سالگی رخ دهد، یائسگی زودهنگام نامیده میشود. اقداماتی که باعث یائسگی زودهنگام میشوند عبارتنداز: شیمیدرمانی یا اشعهدرمانی در ناحیه لگن (که به تخمدانها آسیب میرسانند) و برداشتن تخمدانها.
گاهی یائسگی خودبهخود رخ میدهد و بعضی علل احتمالی آن عبارتنداز: وجود نقایص کروموزومی (مانند سندرم ترنر)، استعداد ژنتیکی (زنانی که سابقه یائسگی زودهنگام در خانوادهشان وجود دارد، بیشتر احتمال دارد که زود یائسه شوند) و بیماریهای خودایمنی (مثل بیماری تیرویید ، آرتریت روماتویید و لوپوس)
چگونه دریابید که دچار یائسگی زودهنگام شدهاید؟
دکتر با تهیه شرححال (نظیر سوال در مورد وجود علائم یائسگی) و درخواست یکسری آزمایش (مثل تعیین FSH و HCG خون) این حالت را تشخیص میدهد.
برای بهبود سلامتی در دوران یائسگی چه توصیههایی وجود دارد؟
خوب و متعادل غذا بخورید. فراموش نکنید افراد مسنتر به کالری کمتری نیاز دارند ولی باید از مواد مغذی متنوع استفاده کنند.
زنان بالای ۵۰سال روزانه به ۴/۲میکروگرم ویتامین B12 و ۵/۱میلیگرم B6 نیاز دارند.
بعداز یائسگی نیاز به کلسیم جهت حفظ سلامتی استخوانها بیشتر میشود. زنان ۵۱ساله و مسنتر باید روزانه ۱۲۰۰میلیگرم کلسیم مصرف نمایند. ویتامین D نیز برای سلامتی استخوانها ضروری است. زنان ۵۱ تا ۷۰ ساله باید روزانه IU 600 ویتامین D دریافت کنند. زنان ۷۱سال به بالا روزانه به IU800 ویتامین D نیاز دارند.
زنانی که بعداز یائسگی بهخاطر مصرف هورمون تراپی هنوز دچار خونریزی واژینال هستند، شاید به مصرف آهن نیز نیاز پیدا کنند.
از ورزش و فعالیت غافل نشوید. ورزش به سلامتی استخوانها، قلب و بهبود خلقوخو کمک میکند. از پزشک در مورد ورزشهای مناسب سؤال کنید.
استعمال سیگار را قطع کنید.
مشکلات زنانگی را جدّی بگیرید (مثل لکهبینی، بیاختیاری ادرار) و حتماً به پزشک مراجعه کنید.
نکات مهم درباره یائسگی
شیوه های کاهش عوارض یائسگی زودرس | پرسشهای متداول در مورد یائسگی
منبع: mehrinmednews.com / niloulab.com / بیتوته