نقش مصرف میوه و سبزی در سلامتی و پیشگیری از بیماری ها
سلامت ، نحوه مصرف صحیح سبزیجات ، فواید سبزیجات برای بدن در خدمت شما هستیم. با ما همراه باشید.
نتیجه گیری درباره میوه ها , مصرف میوه و سبزی
پیشگیری از بیماری ها با مصرف ۷ سبزی پر خاصیت
سبزی ها حاوی ویتامین ها و املاح معدنی فراوانی هستند که در سلامتی بدن نقش مهمی دارند . مصرف روزانه سبزیجات یکی از عوامل مهم پیشگیری از بیماری ها می باشد زیرا سبزیجات حاوی ویتامین ها و مواد معدنی هستند و دستگاه ایمنی بدن را قوی می سازند .
سبزی هایی که نباید مصرفشان را قطع کنید
۱٫سیب زمینی
اگر از خوردن سیب زمینی به علت این تصور که سرشار از کربوهیدرات های نشاسته ای است، خودداری می کنید، باید در این تصورتان تجدید نظر کنید. سیب زمینی، منبع عالی ای از کربوهیدرات های پیچیده است و مقدار مناسبی هم فیبر، پتاسیم و ویتامین C است. درواقع، هر عدد سیب زمینی حدودا ۲۰ گرم کربوهیدرات پیچیده دارد.
البته نباید در مصرف سس ها، روغن ها و چاشنی های مختلف همراه با سیب زمینی زیاده روی کنید، چون این کار می تواند چربی و کالری سیب زمینی را شدیدا افزایش بدهد. شما می توانید از فلفل چیلی، سیر، گوجه فرنگی تازه و آووکادو همراه با سیب زمینی استفاده کنید تا غذای کاملا سالم و مغذی ای داشته باشید .
۲ . مارچوبه
این سبزی بهاری، یکی از بهترین سبزی هایی است که همواره باید در سبد غذایی شما وجود داشته باشد. مارچوبه سرشار از فولات، مس، تیامین و ریبوفلاوین است. هر فنجان مارچوبه بیش از ۱۰۰ درصد نیاز روزانه بدن به ویتامین K را هم تامین می کند. محققان به طور خاص بر فیتوکمیکال های (مواد شیمیایی گیاهی) موجود در مارچوبه تاکید دارند که می توانند بسیاری از بیماری ها را دفع کنند. شما می توانید از مارچوبه در تهیه پاستا، غذاهایی که در فِر تهیه می شوند و… استفاده کنید .
۳ . کلم بروکسل
بسیاری از افراد به کلم هایی مانند کلم بروکسل علاقه ندارند، اما مشکل آنان بیشتر به انتخاب شیوه نادرست برای آماده سازی این کلم ها برمی گردد. یکی از بهترین شیوه ها برای خوردن کلم بروکسل، تفت دادن این سبزی همراه با روغن زیتون و کمی نمک است، چون حالت کاراملی و تردی به کلم بروکسل می دهد.
هر فنجان از کلم بروکسل بیش از ۱۰۰ درصد از نیاز روزانه بدن به ویتامین C را تامین می کند و همچنین ۱۷۳ درصد از این نیاز به ویتامین K. مطالعات نشان داده اند که فیتوکمیکال های موجود در کلم بروکسل، یعنی سولفورافان و ایندول، با کاهش خطر ابتلا به سرطان های مختلف مرتبط هستند .
۴ . چغندر
چغندر از سبزی هایی نیست که جایگاه ثابتی در سبد غذایی بسیاری از افراد داشته باشد، اما محققان می گویند که باید چنین جایگاهی را برای چغندر قائل شد . طبق مطالعه منتشرشده در مجله Nutrients ، چغندر می تواند اثرات ضدالتهابی و محافظت کننده در مقابل مواد شیمیایی داشته باشد، چون سرشار از ترکیب ویژه ای به نام بتالائین است.
این رنگدانه غنی، رنگ تیره و غلیظ چغندر را به وجود می آورد و خاصیت آنتی اکسیدانی قدرتمندی دارد. مصرف چغندر به طور منظم می تواند به تنظیم فشار خون کمک کند، چون نیترات درون این سبزی به انبساط رگ های خونی منجر می شود .
۵ . کرفس
کرفس، با این که بسیار کم کالری است، مقدار زیادی ویتامین K و فولات دارد. شما می توانید از کرفس همراه با پیاز و هویج در تهیه بسیاری از غذاها کمک بگیرید. هر ساقه بزرگ از کرفس کمتر از ۱۰ کالری به بدن می رساند، درحالی که تراکم مواد مغذی در این مقدار از کرفس واقعا بالا است .
۶ . تربچه
اگرچه تربچه ها به انواع مختلفی تقسیم می شوند، اما تربچه های قرمز بیشتر از همه شناخته شده اند و محبوبیت بیشتری دارند. تربچه های قرمز هم ترد و هم تُند هستند و گزینه فوق العاده ای برای تهیه سالادها به شمار می روند. شما می توانید تربچه ها را به صورت خام، گریل شده، بخارپز یا سرخ شده مصرف کنید.
تربچه ها واقعا کم کالری هستند (کمتر از ۱۰ کالری در هر نصف فنجان)، درحالی که همین مقدار می تواند ۱۱ درصد از نیاز روزانه بدن به ویتامین C را تامین کند. به علاوه، تربچه ها حاوی سولفورافان هستند که نوعی فیتوکمیکال است و با کاهش رشد سلول های سرطانی ارتباط دارد .
فواید میوه ها برای بدن
۷ . کنگر فرنگی
کنگر فرنگی سرشار از فیبر است و هر تکه از آن حدودا ۱۰ گرم فیبر به بدن می رساند. بنابراین، کنگر فرنگی را می توان از بهترین گزینه ها برای افزودن به وعده غذایی شام تلقی کرد. کنگر فرنگی، منبع خوبی برای دریافت فولات، ویتامین K و منیزیم محسوب می شود و همچنین پلی فنول های مهمی دارد که در کاهش خطر ابتلا به سرطان موثر هستند. شما می توانید کنگر فرنگی را به صورت پخته شده، تفت داده یا گریل شده مصرف کنید .
نقش مصرف میوه و سبزی در سلامتی
دریافت ناکافی میوه و سبزیجات از مهم ترین عوامل خطر در بیماری های مزمن و غیرواگیر است و سالانه افراد زیادی در اثر مصرف ناکافی میوه و سبزیجات جان خود را از دست می دهند و یا دچار ناتوانی می شوند. تغذیه سالم و سرشار از میوه و سبزیجات بسیار مهم است، چرا که میوه ها و سبزی ها به علت داشتن ویتامین ها، مواد معدنی، آنتی اکسیدان ها، فیبر و مقادیر کم چربی و کالری نقش قابل توجهی در پیشگیری از انواع سرطان ها، بیماری های قلبی – عروقی دیابت و چاقی دارند و از پیشرفت این بیماری ها جلوگیری می کنند. همچنین میوه ها و سبزی ها به رشد بهینه کودکان نیز کمک می کنند .
آنتی اکسیدان های موجود در میوه ها و سبزی ها خطر ابتلا به بسیاری از بیماری ها از جمله بیماری های قلبی – عروقی و سرطان ها را کاهش می دهند و نقش مهمی در محافظت از بدن در برابر آلودگی هوا دارند .
فیبرهای موجود در میوه و سبزیجات به کاهش سطح کلسترول در خون و کاهش خطر بیماری های قلبی و سکته مغزی کمک می کنند. فیبرها همچنین به عملکرد بهتر دستگاه گوارش کمک می کنند و از یبوست پیشگیری می کنند.
مصرف فیبر باعث احساس سیری با مصرف کالری کمتر می شود و به کاهش وزن کمک می کند، از بالا رفتن زیاد قند خون پس از خوردن غذا جلوگیری می کند و به همین علت در کنترل بیماری دیابت و حتی جلوگیری از بروز دیابت نوع دو مفید است. لازم به ذکر است که مصرف آب و مایعات کافی همراه با فیبرها به بهتر شدن اثرات آنها در بدن کمک می کند .
بسیاری از میوه ها و سبزی ها غنی از پتاسیم بوده و مصرف آنها برای کنترل فشار خون موثر است. میوه و سبزیجات غنی از پتاسیم عبارتند از موز، آلو و آب آلو، هلو و زردآلو خشک، آب پرتقال، سیب زمینی، برگ چغندر، سویا، لوبیا سفید، محصولات گوجه فرنگی (رب، سس و آب گوجه فرنگی)، اسفناج، عدس و لوبیا .
بسیاری از میوه ها و سبزیجات منابع غنی از ویتامین C هستند. ویتامین C یکی از آنتی اکسیدان های اصلی بدن است و برای رشد و ترمیم بافت های بدن بسیار مهم است. ویتامین C همچنین به بهبود زخم ها و بریدگی ها و نیز سلامت دندان ها و لثه ها کمک می کند و در جذب آهن موثر است.
مهم ترین منابع آن عبارتتد از مرکبات، فلفل سبز، کلم بروکلی، سبزیجات برگی شکل سبز، کیوی، کلم، طالبی، توت فرنگی، اسفناج و سیب زمینی .فولات (اسید فولیک) موجود در میوه و سبزیجات به بدن برای ساختن سلول های قرمز خون کمک می کند. زنان در سنین باروری باید فولات کافی مصرف کنند. مصرف فولات خطر بروز نقایص عصبی در جنین را کاهش می دهد .
نکات مهم درباره مصرف سبزیجات
همه انسانها باید در رژیم غذایی خود از پنج گروه غذایی اصلی یعنی گروه گوشت، تخممرغ، حبوبات و مغزها، گروه شیر و لبنیات، گروه میوهها، گروه سبزیها و گروه نان و غلات استفاده کنند.
قطعا اولویت دادن یک گروه بر گروه دیگر، تعادل غذایی را بر هم میزند و مشکلات و عوارض مختلفی برای افراد به همراه میآورد. بهعنوان مثال با اینکه سبزیها خواص زیادی دارد اما پیروی از رژیم گیاهخواری یا فقط سبزی کار درستی نیست. سبزیها باید در کنار سایر گروههای غذایی استفاده شود تا فوایدشان تکمیل شود.
چند گروه سبزی داریم؟
سبزیها براساس قسمتهای خوراکیشان به گروههای مختلفی تقسیم میشود که مهمترین آنها سبزیهای برگیشکل است. سبزیهای برگیشکل که شامل انواع کاهو، گشنیز، جعفری، ریحان، شوید، تره، شاهی، کرفس و… است عمدتا یا به صورت خام مورد استفاده قرار میگیرد یا در انواع خورشت و آش ریخته میشود و کاربردی به صورت خامخواری ندارد.
گروه دیگر سبزیهایی است که ریشه آنها خوراکی است و سایر قسمتهای گیاه معمولا غیرقابل خوردن است. مهمترین سبزیهای این گروه شامل پیاز، سیر، موسیر، هویج، چغندر، شلغم، ترب و… است. خیار، فلفل، بادمجان، کدو، گوجهفرنگی، بامیه و… نیز جزو سبزیهایی هستند که میوه آنها مورد استفاده قرار میگیرد. مصرف همه این سبزیها بهدلیل داشتن املاح و ویتامینهای مختلف برای بدن ضروری است زیرا وجود املاحی مانند پتاسیم، منیزیوم، آهن و فیبر در سبزیها به سلامت افراد کمک فراوانی میکند. البته آهن موجود در سبزیها از نظر میزان جذب مانند منابع غذایی حیوانی نیست و سبزیهای حاوی آهن هرگز نمیتواند جایگزین منابع حیوانی سرشار از آهن مانند گوشت قرمز شود.
وجود فیبر در سبزیها یکی دیگر از دلایلی است که به اهمیت مصرف آنها در رژیم غذایی میافزاید. فیبرها به کاهش چربی خون، کاهش قند خون، سلامت دستگاه گوارش و پیشگیری از یبوست کمک میکند.
سبزیها را بیش از حد حرارت ندهید
برخی از خانمها یا آشپزهای رستورانها به قدری سبزی را با حرارت بالا سرخ میکنند که رنگ آن کاملا تیره میشود و تقریبا دیگر ارزش غذایی بالایی ندارد. ضمن اینکه سبزی سرخشده آغشته به روغن است و نهتنها برای سلامت بدن مفید نیست که ضرر هم دارد. چنانچه مجبورید برای طبخ غذایی، سبزی را تفت دهید از روغنهای مخصوص سرخکردنی، روغن کنجد یا روغن کانولا استفاده کنید. برای آنکه ارزش غذایی سبزیها بیش از حد لطمه نبینند درجه حرارت زیر ظرف را زیاد نکنید. توجه داشته باشید که یک تفت دادن ساده سبزیها حدود ۵۰درصد ویتامینهای مفید آنها را از بین میبرد چه برسد به سرخ کردنهای طولانی و در درجه حرارتهای بالا. در هنگام طبخ، سبزی را در مراحل پایانی پخت غذا به آن اضافه کنید و از پختن طولانیمدت آنها بپرهیزید. یادتان باشد غذا فقط نباید خوشمزه باشد بلکه باید بتواند نیازهای تغذیهای بدن را هم تامین کند.
شستوشوی سبزیها را جدی بگیرید!
نکته قابل توجه در مورد سبزیها شستوشو و ضدعفونی کردن آنها از انواع میکروبها و انگلها است، بنابراین هنگام تمیز کردن سبزیها حتما چهار مرحله گلزدایی و پاککردن، انگلزدایی، میکروبزدایی با محلول ضدعفونیکننده مخصوص سبزیها که حاوی پرکلرین است و در داروخانهها و فروشگاهها به فروش میرسد و مرحله آبکشی پایانی را انجام دهید. انجام بادقت این چهار مرحله در مورد سبزیهایی که خام خورده میشوند از اهمیت ویژهای برخوردار است. بد نیست بدانید همه عوامل بیماریزا با حرارت از بین نمیرود بنابراین به صرف اینکه سبزی پخته میشود پس آلودگیهایش هم از بین میرود، شستوشوی سبزیها را ناقص نگذارید.
نکاتی درباره مصرف سبزی
نقش مصرف میوه و سبزی در سلامتی و پیشگیری از بیماری ها
برگرفته از سلامتیسم ، ایسنا / افکار نیوز / نمناک