شیوه های تنبیه مثبت و اثر گذار بر روی کودکان را یاد بگیرید
چگونه کودکان را تنبیه کنیم ؟ تنبیه بدنی خوب است یا نه ؟ نکات تربیتی کودکان بسیار مهم است در اینجا با مقاله ای درباره تنبیه مثبت و صحیح کودکان ، و حد و اندازه تنبیه در کودکان در خدمت شما هستیم. در ادامه با ما همراه باشید.
چگونه خود را تنبیه کنم , شیوه های تنبیه مثبت
تنبیه مثبت چیست؟
تنبیه مثبت نوعی روش انضباطی است که بر کاهش رفتار غیر مطلبوب در کودکان تمرکز دارد.
مثال: کودک شما هر روز خانه شما را به هم می زند، برای همین برایش مداد رنگی نمی خرید.
روش تنبیه مثبت اینگونه است: دو منفی یک مثبت را می سازند. وقتی رفتار منفی به دنبال یک نتیجه منفی اتفاق می افتد، باعث یک رفتار مثبت می شود.
تنبیه مثبت چه تاثیری دارد؟
هدف از هر گونه تنبیهی، متوقف کردن هر گونه رفتار منفی است.تنبیه مثبت بر طبق شرطی سازی عامل تاثیر می گذارد. این مفهوم برای اولین بار توسط بی اف اسکینر یک روانشناس آمریکایی در نظریه “شرطی سازی اسکینر” مطرح شده بود.
شرطی سازی عامل نوعی روش یادگیری است که در آن رفتار توسط پیامدهای پاداش یا تنبیه کنترل می شود. همچنین، “یادگیری به وسیله پیامدها” نیز نامیده می شود. ما همواره نتایج رفتارهای خود را مشاهده می کنیم، و این روش بر رفتار بعدی ما در همان شرایط تاثیر می گذارد.
مفهوم اصلی شرطی سازی عامل عبارتند از تقویت و تنبیه
تقویت یعنی تشویق یک رفتار خوب، در حالیکه تنبیه یعنی منع یک رفتار غیر مطلبوب.
در تقویت رفتار از چیزهای مثبتی برای تشویق یک رفتار مثبت استفاده می کنیم. پاداش برای تحریک یک رفتار مثبت مورد استفاده قرار می گیرد.
تنبیه به معنای نتیجه غیر مطلوب به خاطر رفتاری غیر مطلبوب است. تنبیه هم می تواند مثبت باشد و هم منفی.
تنبیه مثبت در مقابل تنبیه منفی :
تنبیه مثبت به وسیله ارائه پیامدی غیر مطلوب بعد از رفتاری منفی عمل می کند.
تنبیه مثبت نوعی تحریک مطلوب است که در این تنبیه یک چیز مثبت را از زندگی کودک حذف می کنید.
مثال هایی از تنبه مثبت:
در اینجا چند مثال از تنبیه مثبت را برای شما ارائه می کنیم:
- پسرم بدون اینکه تکالیف مدرسه اش را تمام کند، برای بازی به بیرون از خانه میرود، برای همین مجبور می شویم یک ساعت دیرتر بخوابیم تا او تکالیفش را انجام دهد. در این جا، یک ساعت دیرتر خوابیدن یک تنبیه مثبت محسوب می شود (کاری که کودک از آن متفر است). دفعه بعدی او ابتدا تکالیفش را انجام می دهد و سپس برای بازی به بیرون از خانه می رود تا مجبور نباشد یک ساعت دیرتر بخوابد.
- دانش آموزی تکالیفش را انجام نمی دهد، معلم از او می خواهد به بیرون از کلاس برود، دفعه بعدی برای اینکه از کلاس بیرون نرود، تکالیفش را انجام می دهد.
- دو دانش آموز با یکدیگر در کلاس درسی دعوا می کند، معلم آنها را به پیش ناظم می فرستد، ناظم آنها را به مدت یک هفته از فعالیت ها و بازی ها محروم می کند.
- پسرم دم سگ را می گیرد و سگ هم او را گاز می گیرد (تنبیه مثبت چون دیگر کودک دم سگ را نمی گیرد).
- با کودک خود به مغازه ای رفته ایم و کودک من همه جای مغازه را به هم زده است. دست او را می گیرم و به خانه برمیگردم (تنبیه مثبت)
در همه این مثال ها، یک محرک ناخوشایندی به کار می رود تا آن رفتار ناخواسته متوقف شود. تنبیه مثبت نیز به عنوان نتیجه ای از پیامد طبیعی یک رفتار اتفاق می افتد. برای مثال، وقتی کودکی دستش را به چیز داغی می زند، دستش که می سوزد و فورا دستش را از آن می کشد. این نتیجه به او می گوید که دیگر به ظرفی که داغ است دست نزند.
آیا تنبیه مثبت تاثیری دارد؟
تنبیه باید با هدف حذف رفتاری ناخواسته در طی یک دوره مورد استفاده قرار گیرد.
روش به دست آوردن این هدف، ثبات و پایداری است. تنبیه به شرطی تاثیر گذار است که پیامد منفی فورا بعد از رفتاری نامطلبوب اتفاق بیفتد.
رابرت لارزلره، محققی در دانشگاه ایالت Oklahoma می گوید که تنبیه مانند حذف یک چیز مثبت از زندگی کودک برای یک دوره ای، اثر بخش است.
تنبیه بدنی در خانه
با این وجود، در برخی موارد هم تنبیه مثبت ممکن است تاثیر گذار نباشد
– تیم لارزلره دریافته اند که تنبیه در کودکانی که میل دارند بحث و مذاکره کنند، تاثیری ندارد. علت یابی بهترین ابزار برای مداخله با آنهاست.
-کارشناسان بر این باورند که تنبیه نباید کودک را ضرورتا از انجام فعالیتی غیر مطلوب بازبدارد. او ممکن است وقتی شما نیستیدآن عمل غیر مطلوب را انجام دهد. این کار به ضرر خودتان نیز تمام می شود. برای مثال، پدری فرزند نوجوان خود را می بیند که در حال کشیدن سیگار استاو از روش تنبیه مثبت استفاده می کند و فکر می کند که فرزند او دیگر سیگار نخواهد کشید. اما این نوجوان بدون اینکه پدرش بفهمد به سیگار کشیدن ادامه خواهد داد.
– وقتی می خواهید کودک خود را تنبیه کنید، باید به این فکر کنید که آیا کودک را به خاطر انجام رفتاری غیر مطلوب تنبیه می کنید و یا فقط به خاطر اینکه از دست او عصبانی هستید، تنبیه می کنید. در حقیقت، چند دقیقه منتظر بمانید، کمی فکر کنید و بعد تنبیه کنید.
انصاف در تنبیه
یک بار کودکی را مشاهده کردم که به جای استفاده از قاشق سعی می کرد با دست غذا بخورد و به حرف دیگران برای استفاده از قاشق توجهی نمی کرد که در نهایت والدینش او را به این صورت تنبیه کردند؛ «تا مدتی نمی توانی از اسباب بازی جدیدت استفاده کنی و از دوچرخه هم خبری نیست!» و در جواب کودکشان که با معصومیت می گفت:« ببخشید» پاسخ دادند: «اگر هم زیاد اصرار کنی، از بازی های دیگر محروم می شوی!» سپس شروع کردند به سخنرانی برای کودکشان که گاهی شیطان در جلد بچه ها می رود و آن ها را مجبور به انجام کارهای بد می کند ولی در پاسخ آن ها کودک جواب داد: «فعلاً که شیطون تو جلد خودتون رفته!» و این یک حقیقت است که اگر از تنبیه بیش از حد استفاده کنید، نه تنها به نتیجه دلخواه نمی رسید بلکه تنبیه اثر خودش را از دست می دهد و در مواردی نتیجه عکس خواهد داد.
آموزش فراموش نشود
وقتی کودکی کار اشتباه و خطرناکی را انجام می دهد، وظیفه ما به عنوان والدین فقط این نیست که با فریاد به او بگوییم: «بس کن» بلکه وظیفه داریم در مقابل به او بگوییم: چه کاری را بکند و او را به خاطر انجام کار درست تشویق کنیم؛ مثلاً اگر کودکی با بی احتیاطی وسط خیابان می پرد، به جای فریاد زدن و سرزنش کردنش، نحوه رد شدن صحیح از خیابان را به او آموزش دهید.
زمان تنبیه
بسیاری از والدین وقتی کودکشان کار اشتباهی را انجام می دهد به او می گویند: «فقط صبر کن بابات بیاد!» «اگه این کار را انجام بدی وقتی مامانت اومد بهش می گم!» «باشه هر کاری دوست داری انجام بده منم فردا نمی برمت پارک» به نظر شما اشکال این جمله ها چیست؟! پاسخ این است که این جمله ها تنبیه کودک را به آینده موکول می کند و به همین خاطر اثری ندارد بنابراین برای اثربخش بودن تنبیه یا تشویق بهتر است بلافاصله آن را انجام دهید.
مانند طبیعت باشید
سعی کنید مانند طبیعت باشید، مثلا همه کودکان می دانند اگر از طبقه چهارم پایین بپرند احتمالا زنده نخواهند ماند و در این باره کسی با آن ها شوخی ندارد، شما هم می توانید با عمل کردن به حرفتان، مانند طبیعت قابل پیش بینی باشید. اما به یاد داشته باشید که تنبیهات شما باید منصفانه باشد و البته فراموش نکنید درباره تعهدات خود برای تشویق کردن کودکتان هم مانند طبیعت قابل پیش بینی باشید.
تنبیه مثبت چه تاثیری دارد؟
شیوه های تنبیه مثبت و اثر گذار بر روی کودکان را یاد بگیرید
منبع: nemoneha.com – روزنامه خراسان – پزشک تو – بیتوته
