سونوگرافی های بارداری | در بارداری چند سونوگرافی باید انجام شود ؟

۰ 1,032 خواندن این مطلب 14 دقیقه زمان میبرد

از زمانی که بارداری شروع می شود پیوسته پدر و مادر کنجکاوی هایی را درباره جنسیت و سلامت فرزند خود دارند. برای این موضوع اقدام به انجام سونوگرافی های بارداری میکنند. اما سونوگرافی چند بار باید انجام شود ؟ آیا انجام زیاد سونوگرافی آسیبی به مادر یا جنین میزند ؟ با ما همراه باشید.

سونوگرافی های بارداری

سونوگرافی یکی از روش های پاسخ گفتن به برخی از این سوال هاست. دکتر طاهره کرامتی، متخصص زنان، زایمان و نازایی به تمامی سوال های مادران باردار درباره سونوگرافی پاسخ داده است.

۱- سونوگرافی چیست؟

سونوگرافی امواجی است که به بافت بدن مادر فرستاده می شود و بسته به آنکه به بافت نرم یا سخت بدن برخورد کند، تصاویری ایجاد می کند. این تصاویر در سونوگرافی معمولی یا همان سونوگرافی دوبعدی به صورت سیاه و سفید دیده می شود.

پزشک براساس دانسته هایی که در مورد آناتومی بدن دارد آن تصاویر را تشریح می کند و از این طریق مادر را در جریان رشد جنین قرار می دهد.

۲-بهترین زمان برای انجام اولین سونوگرافی چه وقتی است؟

اگر مادر در شرایط عادی باشد و مشکل و درد خاصی نداشته باشد – درد خاص از آن لحاظ که بیشتر مادران در اوایل بارداری دردهایی دارند که به دلیل عادی نبودن شرایط برای رحم طبیعی است – بهترین زمان برای انجام نخستین سونوگرافی، هفته هشتم است.

بسیاری از خانم ها به محض اینکه متوجه بارداری خود می شوند یا حتی شک می کنند، اصرار به سونوگرافی دارند. به دلیل اینکه فکر می کنند چون در سونوگرافی می توان درون رحم را با چشم دید قابل اطمینان تر است. درصورتی که برای این کار می توان از تست های بارداری و آزمایش استفاده کرد و نیازی به سونوگرافی نیست.

زیرا سونوگرافی حتی اگر در این زمان، بارداری را تایید کند، قادر نیست سالم بودن جنین را اثبات کند.

بنابراین پزشک ناچار است مدتی بعد سونوگرافی را تجدید کند که همان دوماهگی یا هشت هفتگی جنین است.

۳- آیا سونوگرافی تنها برای تعیین جنسیت است؟

خیر، درواقع وظیفه اصلی سونوگرافی تایید سلامت جسمی جنین است؛ به طور مثال یک سونوگرافی به نام سونوگرافی غیربالگری سه ماهه نخست در هفته یازدهم تا چهاردهم بارداری انجام می شود و می تواند احتمال برخی از اختلالات کروموزومی ازجمله منگولیسم را گزارش دهد.

این بیماری از روی بافت گردن و فرم استخوان بینی در جنین تشخیص داده می شود زیرا جنین هایی که دچار این مشکل هستند بینی پهن و کوتاه و بدون استخوان و بافت گردن غیرطبیعی دارند.

بنابراین سونوگرافی در ماه های اول برای آگاهی از سلامت جنین انجام می شود و در عین حال جنسیت وی را نیز مشخص می کند.

۴- چند نوع سونوگرافی وجود دارد؟

سونوگرافی انواع مختلفی دارد و برای مادران براساس اینکه شرایط عادی یا غیرعادی ای مانند دیابت و فشار خون بالا داشته باشند و یا مادرانی که جنینشان به دلایلی رشد خوبی نداشته و در معرض خطر هستند نوع خاصی از آن تجویز می شود؛ به طور مثال نوعی سونوگرافی برای تشخیص نارسایی دهانه رحم وجود دارد که برای مادرانی که سابقه سقط های بالای سه ماه و چهار ماه دارند انجام می شود زیرا ممکن است رحم به دلیل سنگین شدن تدریجی جنین نتواند وزن آن را تحمل کند یا انواعی از سونوگرافی به نام داپلر عروق و شریان های بند ناف، داپلر شریان مغز جنین و داپلر عروق رحم و انواع دیگری وجود دارند که در شرایط خاص و به تشخیص پزشک انجام می شوند.

۵- تعداد دفعات سونوگرافی طی دوره بارداری من چند بار است؟

این موضوع بستگی به نتیجه معاینه های پزشک دارد که باتوجه به عوامل گوناگونی مانند نتیجه آزمایش ها و شرایط بدنی مادر تعیین می شود. اگر پزشکی تشخیص دهد که شرایط مادر حساس است ممکن است ماهی یک بار دستور سونوگرافی بدهد.

درصورت عادی بودن شرایط، یک بار در همان هشت هفتگی جنین، بار دوم از هفته یازدهم تا چهاردهم برای تست سونوگرافی غیربالگری سه ماهه نخست، بار سوم بین هفته پانزدهم تا بیست و دوم برای تست غربالگری خون – که البته یک بار هم همزمان با بار دوم سونوگرافی انجام می شود – و بار چهارم در ماه آخر بارداری برای تعیین وضعیت قرارگیری جنین در بدن، انجام می شود. جنین به طور معمول باید با سر به طرف پایین در رحم قرار گرفته باشد.

بنابراین یک خانم باردار در طول دوره نه ماهه بارداری چهاربار نیاز به سونوگرافی دارد و بیشتر از این در حالت عادی اصلا ضرورتی ندارد و بهتر است برخی از مادران که در این مورد کمی نگرانی و وسواس دارند این نکته را مدنظر قرار دهند.

۶- چند روز برای انجام سونوگرافی وجود دارد؟

دو روش برای انجام سونوگرافی وجود دارد. یکی نوع معمول سونوگرافی که همان سونوگرافی ابدومینال یا شکمی است که از روی شکم انجام می شود و دیگری سونوگرافی واژینال که از داخل واژن و معمولا در شرایط خاصی صورت می گیرد.

۷- سونوگرافی سه بعدی و چهاربعدی چیست؟

سونوگرافی سه بعدی و چهاربعدی مانند سونوگرافی دوبعدی تنها تصاویر سیاه و سفید را نشان نمی دهد بلکه همانند تصاویر سه بعدی و چهاربعدی جزییات کامل تر و روشن تری از بدن جنین را نشان می دهد. ما در این سونوگرافی ها می توانیم دقت بالاتری در تشخیص ناهنجاری های بزرگ داشته باشیم.

این نوع سونوگرافی از هفته پانزدهم تا بیست و ششم انجام می شود و راه بهتری برای بررسی شرایط جنین به حساب می آید. در چنین سونوهایی همچنین مادر می تواند عکس العمل ها و حرکات فرزندش را واضح تر مشاهده کند.

۸- مزایا و معایب سونوگرافی های سه بعدی و چهاربعدی چیست؟

این نوع سونوگرافی نسبت به سونوگرافی دو بعدی دقت بیشتری برای تشخیص ناهنجاری ها دارد و برای مادرانی که سابقه مرده زایی، سقط، داشتن جنین معیوب و یا اختلالی در رحم دارند بهتر است که این نوع سونوگرافی حتما انجام شود اما در شرایط عادی بسیاری از پزشکان و متخصصین اصراری به این نوع سونوگرافی ندارند.

اگر پزشک تشخیص دهد که ممکن است در صورت انجام ندادن این کار در آینده صدمات جبران ناپذیری به کودک و مادر وارد آید برای اطمینان، آن را تجویز می کند.

۹- آیا سونوگرافی می تواند برای من یا جنینم خطرناک باشد؟

سونوگرافی به دلیل اینکه از طریق امواج صوتی و نه اشعه انجام می شود به هیچ عنوان خطری برای جنین و مادر ندارد.

این امر در مورد سونوگرافی های سه بعدی و چهاربعدی هم صدق می کند. البته عده بسیاری کمی از متخصصین تصور می کنند شاید سونوگرافی از نوع داپلر، آن هم در صورتی که برای مدت زیادی بر روی بدن مادر انجام شود کمی برای جنین مشکل ساز باشد که البته درصد آن بسیار اندک است.

۱۰- مدت زمان سونوگرافی چقدر است؟

این زمان بستگی به آماده بودن تجهیزات و مهارت پزشک دارد. معمولا در مدت زمان بسیار کوتاه – پنج یا ده دقیقه ای – انجام می شود که البته در سونوگرافی های سه بعدی و چهاربعدی ممکن است بین ۱۵ تا ۳۰ دقیقه طول بکشد.

۱۱- آیا لازم است قبل از سونو، مایعات زیاد بنوشیم؟

معمولا برای انجام سونو نیاز به نوشیدن مایعات نیست. البته در سنین بسیار کم مانند زیر هشت هفته ممکن است خوردن آب و یا آبمیوه طبیعی قبل از انجام سونوگرافی به ارایه تصویر دقیق تر از جنین کمک کند اما در ماه های بعد چنین کاری لزومی ندارد.

۱۲- آیا می توانم سونوگرافی سه بعدی انجام دهم بدون اینکه جنسیت فرزندم را بدانم؟

بله، این امکان وجود دارد. زیرا برای پزشک تنها سلامت نوزاد اهمیت دارد و جنسیت جنین به هیچ عنوان مهم نیست و تعیین جنسیت درواقع برای کنجکاوی والدین انجام می گیرد. از نظر علمی هم پزشکان وظیفه ای برای تعیین جنسیت ندارند؛ بنابراین اگر پدر و مادری نخواهند جنسیت فرزندشان را تا زمان تولد بدانند بهتر است این موضوع را قبل از انجام سونوگرافی به پزشک اطلاع دهند.

۱۳- آیا مشکلاتی مانند بیماری های خونی در سونوگرافی مشخص می شود؟

به طور معمول برای این کار از سونوگرافی استفاده نمی شود. در مواردی زیر دستگاه سونوگرافی می توان با آزمایش بر روی مایع داخلی رحم که جنین در آن قرار گرفته (یا همان کیسه آب) چنین مشکلاتی را تشخیص داد. زیرا سلول های پوست جنین که در این مایع ریزش کرده است خواص ژنتیکی بچه را نشان می دهد. بنابراین با بررسی ژنتیکی این سلول ها می توان تشخیص داد که این جنین بیماری خونی دارد یا نه و درصورت لزوم اقدامات لازم را انجام داد. بهترین وقت برای انجام این کار چهارده هفتگی است.

معمولا سونوگرافی نمی تواند هر اختلال کوموزومی را تشخیص دهد. زیرا همان طور که گفتیم سونوگرافی برای تشخیص انواع خاصی از ناهنجاری ها مانند منگولیسم مناسب است که آن هم از روی بررسی شکل ظاهری اجزای بدن جنین امکان پذیر می شود.

سونوگرافی اول:در اولین سونوگرافی، که از سطح شکم انجام می شود، قلب جنین رویت می شود. با سونوگرافی حول و حوش هفته پنج و نیم و حداکثر تا هفته هفت بارداری می توان قلب جنین را دید. در این هفته به وضوح صدای قلب جنین شنیده می شود. آنچه برای پزشک بیش از هر چیز دیگری مهم است اندازه گیری قد جنین از نوک سر تا پایین باسن است تا بتواند سن دقیق بارداری را اعلام کند. از نکات مهم دیگر این سونوگرافی، تشخیص بارداری در داخل رحم و عدم وجود بارداری خارج رحمی می باشد.

همچنین این سونوگرافی مشخص کننده ی جنین یک قلو، دوقلو و یا بیشتر است.

با سونوگرافی ترانس واژینال نیز می توان در هفته چهار و نیم بعد از اولین روز آخرین قاعدگی قلب جنین را پیدا کرد از فاصله نزدیک تری به قلب و رشد جنین نگاه کرد .

سونوگرافیNT :انجام سونوگرافی NT به همراه آزمایش خونِ ناهنجاری های ژنتیکی، به عنوان تست های غربالگری سه ماه اول بارداری به حساب می آیند که از ابتدای هفته ۱۱ تا انتهای هفته ۱۳ بارداری انجام می‌شود. این تست شامل آزمایش خون و سونوگرافی است. دقت سونوگرافی، به تنهایی در تشخیص ناهنجاری های جنین حدود ۷۵ درصد می باشد و اگر با آزمایش خون همراه شود، صحت آنها به ۸۵ درصد می رسد.

این تست ترکیبی از سنجش ۲ مارکر در خون مادر (PAPP-A و Free -βHCG) و بررسی سونوگرافیک (NB و NT) می باشد که جهت بررسی برخی از آنومالی ها مانند احتمال خطر سندرم داون، تریزومی۲۱، ۱۸ و تریزومی ۱۳ انجام می‌شود. (تریزومی به معنای سه کروموزوم به جای دو کروموزوم طبیعی است) یعنی کروموزوم های شماره ۱۳ و ۱۸ و ۲۱ جنین را از جهت سه تایی بودن که نوعی ناهنجاری است، بررسی می کنند.

دو ماده‌ای که در خون مادر مورد ارزیابی قرار می‌گیرند، در بارداری‌های جنین مبتلا به سندرم داون تمایل به خروج از مقادیر طبیعی دارند. در سونوگرافی که به آن ان تی یا (NT (Nuchal Translucency می‌گویند، ‌ مقدار مایع در پشت گردن جنین اندازه گیری می‌شود که در جنین‌های مبتلا به سندرم داون تمایل به افزایش دارد. فقدان استخوان بینی (NB) (Nasal Bone) نیز در بررسی سونوگرافیک می‌تواند مطرح کننده ابتلاء جنین به سندرم داون باشد.

سونوگرافی تعیین جنسیت و بررسی :بهتر است بعد از هفته ۱۶ نیز یک سونوگرافی برای تشخیص ناهنجاری های جنین انجام شود. چون رویت اندام های کوچک جنین در این زمان بهتر میسر است. در هفته های ۱۶ تا ۱۹ بارداری جنسیت، دست و پا، تعداد انگشتان، صورت، وضع لب ها، گوش، چشم، دیافراگم، ستون فقرات، کلیه ها، مثانه و معده پر از مایع و چهار حفره ای بودن قلب جنین بررسی می شود. البته انجام این سونوگرافی الزامی نیست.

نکته بعدی اندازه گیری عرض گردن است که اگر بالاتر یا مساوی با ۳ میلی لیتر باشد، پزشک آزمایش آمنیوسنتز (نمونه برداری از پرزهای جنینی شناور درون مایع آمنیون) تجویز می کند تا احتمال وجود هرگونه آنرمالی کروموزمی شناخته شود. در هفته بیست و دوم بارداری جنین از بالا تا پایین چک می شود. آنچه بیش از هر چیز دیگری مورد توجه پزشک است، مشاهده اندام های داخلی به ویژه قلب و سر است.

پزشک همچنین میزان رشد جنین و کیفیت تبادلات بین مادر و جنین به کمک بند ناف و جفت و مایع آمنیونی را هم چک می کند. در این هفته آنچه بر صفحه مانیتور مشخص می شود، جنینی است که مدام حرکت می کند و تمام اندام های او شکل گرفته است.

آخرین سونوگرافی در هفته چندم بارداری

اکو کاردیوگرافی قلب جنین: اگر خانواده ای یک کودک با ناهنجاری قلبی یا سایر ناهنجاری ها را دارند، باید این موضوع را به پزشک رادیولوژیست اطلاع دهند تا مادر به یک سونوگرافیست اکولوژیست مربوط به قلب ارجاع داده شود تا به شکل خیلی دقیق تری جنین بررسی شود.

آخرین سونوگرافی:تا هفته ۲۰ بارداری، وزن جنین اهمیتی ندارد، چون تا این هفته، وزن چندانی نمی گیرد. ولی بعد از سه ماهه دوم و در پی سه ماهه سوم، به خصوص نیمه دوم سه ماهه سوم زمان وزن گیری جنین است. سونوگرافی ۲۸ هفته پایه، برای وزن جنین وجود دارد که از روی منحنی های استاندارد وزن ایده آل (با توجه به هفته) اندازه گیری می شود. دور سر، طول استخوان ران، بای پاریتال و دور شکم اندازه گرفته شده، روی منحنی قرار می گیرد و وزن جنین تخمین زده می شود.

اگر بعد از هفته سی ام بارداری، اندازه جنین از روی سونوگرافی و سن جنین از روی اولین روز آخرین قاعدگی تطابق نداشت و بیش از دو هفته تفاوت وجود داشت، این احتمال پیش می آید که رشد جنین کافی نبوده که در این حالت سونوگرافی باید خون رسانی به جنین را بسنجد و از نوع دیگری از سونوگرافی با نام کالر داپلر استفاده می شود.

سونوگرافی داپلر: نتیجه گیری در مورد خون رسانی کافی به جنین با اندازه گیری معیارهایی مانند مقاومت جریان خون، حجم جریان خون جفت، مقاومت جریان مغز جنین در سونوگرافی داپلر انجام می شود. البته همان طور که گفته شد، این سونوگرافی قبل از هفته ۲۸ هیچ ارزشی ندارد.

در هفته ۳۲ بارداری بررسی اندام های مغزی طبیعی بودن رشد جنین اهمیت زیادی پیدا می کند. در این هفته جنین بزرگ شده و جای کمتری برای حرکت دارد. به همین دلیل آنچه در صفحه مانیتور مشاهده می شود، چندان قابل تشخیص از هم نیست چون اندام های جنین در هم جمع شده است.

سونوگرافی سه بعدی و چهار بعدی: سونوگرافی سه بعدی یک روش سونوگرافی پزشکی است که اغلب در مورد سونوگرافی حاملگی و با استفاده از تصاویر سه بعدی جنین کاربرد دارد . به طور کلی، چندین روش برای تشخیص اولتراسونوگرافی در حاملگی وجود دارد که متداولترین آن سونوگرافی دو بعدی است . در سونوگرافی سه بعدی ، برخلاف سونوگرافی دو بعدی که امواج صوتی مستقیماً فرستاده می شوند، امواج از زوایای مختلف تابانده شده و دریافت می گردند . لذا ، تصاویر سه بعدی و دقیق تری از جنین به دست می آید که علاوه بر طول و عرض، عمق هم دارد. اسکن اندام می تواند به شکل دستی و از سوی سونوگرافیست یا با دستگاه های جدیدتر، توسط پروپ دستگاه صورت گیرد و تصویر سه بعدی ارائه دهد.

استفاده کلینیکی این روش سونوگرافی عمدتاً در مورد تحقیقات پزشکی روی جنین است ، گرچه اخیراً کاربرد بسیار محبوب و متداولی در بین خانم های باردار پیدا کرده است چون مادر می‌تواند عکس‌العمل‌هایی مثل خمیازه کشیدن، سکسکه یا مکیدن شست را در این سونوگرافی ببیند و باعث ارتباط عاطفی قوی تری بین مادر و جنین می شود .

تکنیک سونوگرافی چهار بعدی مشابه سونوگرافی سه بعدی است با این تفاوت که در سونوگرافی چهار بعدی تصاویر تاخیر ندارند و زمان فعلی حرکت جنین را نشان می دهد، یعنی بُعد زمان به آن اضافه می شود. در سونوگرافی چهار بعدی، سرعت سه بعدی بالا می رود و قطعات تصویر سریع روی هم قرار می گیرند و حرکات جنین مثل باز و بسته کردن دهان و حرکت دادن دست ها و پاها کاملا دیده می شود.

گزارش طبیعی و نرمال سونوگرافی سه بعدی و چهار بعدی در حاملگی نبایستی این تصور اشتباه را ایجاد کند که هیچ نوع مشکلی برای جنین وجود ندارد و انجام آزمایشات پره ناتال (مراقبت روتین بارداری) برای تمامی خانم های باردار جدا از انجام این سونوگرافی الزامی است .

بهترین زمان انجام سونوگرافی سه بعدی و چهار بعدی در بارداری ، بین هفته ۲۴ تا ۳۲ حاملگی است تا به توان ناراحتی های مادرزادی جنین از قبیل لب شکری ، شکاف کام (کام شکری) ، اسپاینا بیفیدا ( نقایص ستون فقرات و نخاع جنین ) و مشکلات مادرزادی قلب جنین و نقایص اندام جنین نظیر چند انگشتی و پا چماقی و غیره را با آن تشخیص داد .

در مورد تعیین جنسیت جنین، سونوگرافی سه بعدی و چهار بعدی در هفته ۱۶ حاملگی با دقت بسیار بالائی می تواند جنسیت جنین را تشخیص دهد که دقت بسیار بالاتری در مقایسه با سونوگرافی دو بعدی محسوب می شود .

ممکن است در آینده نزدیک برای تعیین اختلالات عصبی جنین و احتمال وجود فلج مغزی از این روش استفاده شود .

نتایج برخی از مطالعات نشان داده که اگر نیم ساعت قبل از انجام سونوگرافی ۳بعدی یک لیوان آبمیوه طبیعی نوشیده شود، جنین در طول سونوگرافی هوشیارتر خواهد بود.

معمولاً سونوگرافی سه بعدی و چهار بعدی، بین ۱۵ تا ۳۰ دقیقه طول می‌کشد.

براساس مطالعات انجام شده سونوگرافی سه بعدی، با توجه به مقدار انرژی زیادی که به بدن مادر و جنین وارد می‌کند، دمای بدن جنین بالا می‌رود که ممکن است برای جنین ایجاد مشکل کند اما این موضوع هنوز به طور قطع ثابت نشده است. ام نکته ای که به طور قطع وجود دارد، کاربرد سونوگرافی سه بعدی است که باید در شرایط خاص انجام شود و همه زنان باردار نیاز به انجام این سونوگرافی ندارند.

تست بیوفیزیکال پروفایل:معمولاً در اواخر بارداری انجام می‌ شود. در این سونوگرافی سلامت کلی جنین و حرکات او مورد بررسی قرار می ‌گیرد. در برخی موارد برای رعایت احتیاط بعد از مشکلاتی در بارداری قبلی یا وجود عوامل خطر نظیر از دست رفتن بارداری‌ های قبلی در نیمه دوم بارداری یا وجود فشار خون بالا، دیابت، عدم رشد جنین در داخل رحم، انجام می ‌شود. در این تست، با انجام سونوگرافی میزان مایع آمنیوتیک و حرکات تنفسی و اندام های جنین ثبت و نمره از ۱ تا ۱۰ داده می شود.

بیوفیزیکال پروفایل ممکن است در سه روز متوالی انجام شود تا مقایسه ای با روزهای قبل شود.

آزمون بدون استرس:معمولاً در هفته‌های ۳۸ تا ۴۲ بارداری انجام می شود. این آزمون در شروع سه ماهه سوم نیز ممکن است انجام شود. در این سونوگرافی که حرکات جنین در طی یک دوره زمانی ۲۰ دقیقه ای ثبت و ارتباط آن با افزایش ضربان قلب جنین بررسی می شود، جنین در ۵ مورد (تون عضلانی، حرکات جنینی، حرکات تنفسی، میزان مایع آمنیوتیک، ضربان قلب) باید نمره کسب کند. به هر کدام از موارد زیر نمره صفر(غیرطبیعی) یا نمره ۲ (طبیعی) داده می ‌شود.

معمولاً این آزمون ها برای ارزیابی سلامت جنین به خصوص در موارد کاهش رشد جنین و نیز کم بودن حرکات جنین و زایمان دیررس ( زایمان پس از هفته ۴۲ بارداری ) و کاهش مایع آمنیوتیک کیسه آب در خانم هایی که آبریزش داشته و احتمال می رود خطری جنین را تهدید کند و یا اطلاعاتی از اوایل بارداری در دسترس نیست، انجام می شود و در نهایت پزشک متخصص زنان تصمیم می گیرد که آیا جنین تحت فشار است و زایمان باید سریع تر صورت گیرد یا ادامه بارداری خطری برای جنین ندارد.

دسته بندی سونوگرافی ها بر اساس انواع آن:

سونوگرافی ترانس واژینال : پروب آن برای سونوگرافی از داخل واژن می باشد که اکثراً در مرحله اول حاملگی مورد استفاده قرار می گیرد.

سونوگرافی استاندارد : این روش معمولی و عادی است که پروب روی شکم قرار می گیرد تا سونوگرام دو بعدی از وضعیت رشد جنین بدست آید .

اولتراسوند پیشرفته : این روش سونوگرافی شبیه روش معمولی است ولی امتحان سونو بیشتر روی نکاتی که مشکوک بوده انجام می گیرد. لذا از دستگاه های پیشرفته استفاده می کنند .

دوپلر اولتراسوند : با این روش با تغییر مختصر در فرکانس امواج فرا صوتی که برخورد می کند وبر می گردند، اکوی جریان خون را با فرکانس متفاوت و رنگ با طیف های مختلف روی مونیتور نشان می دهد. این تغییرات با کیفیت Bounce off بوجود می آید.

سونوگرافی سه بعدی : که از پروب با طراحی و نرم افزار خاص برای ایجاد تصویر سه بعدی از جنین استفاده می کنند .

سونوگرافی چهار بعدی D4 و سه بعدی D3: که موارد استفاده برای دیدن صورت و حرکات جنین در حاملگی کاربرد دارد .

اکو کاردیوگرافی قلب جنین : برای بررسی آناتومی و عمل قلب جنین و بخصوص آنومالی های قلب جنین (Congenita Heart Defect) کاربرد دارد.

معیار های اندازه گیری برای تعیین سلامت و سن دقیق جنین توسط سونوگرافی :

BPD یعنی قطر بین دو استخوان گیجگاهی جمجمه جنین

HC یعنی محیط دور سر جنین

AC یعنی محیط دور شکم جنین

FL یعنی طول استخوان ران جنین

CRL یعنی قد نشسته جنین – CRL قابل قبول برای اندازه‌گیری NT در ایران ۸۱- ۳۹ میلی‌متر است.

NT یعنی اندازه چین پشت گردن جنین که برای تست های سلامت جنین حائز اهمیت است وباید دقیق باشد. مقدارنرمالNT با CRL حدود۳۹ میلی‌متر،۲/۱ میلیمتر وبا CRL حدود۸۱ میلی‌متر،۱/۲ میلیمترست.

همه این اندازه گیری ها برای تعیین سن دقیق جنین و تعیین ریسک (احتمال) بیماری ها بکار می روند وباید توسط یک سونوگرافی دقیق اعلام شوند.

سونوگرافی تشخیص بارداری